FAQ

Przekrój społeczny mieszkańców Kalisza pochowanych w podziemiach kościoła poreformackiego w II poł. XVII – I poł. XIX w.

Publication date: 2022

Journal of the Kalisz Society of the Friends of Science, 2022, Vol. 22, pp. 124 - 141

https://doi.org/10.4467/26578646ZKNT.22.010.18007

Authors

,
Joanna Lubierska
Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”
https://orcid.org/0000-0001-7422-7724 Orcid
All publications →
Jakub Wojtczak
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-0532-005X Orcid
All publications →

Titles

Przekrój społeczny mieszkańców Kalisza pochowanych w podziemiach kościoła poreformackiego w II poł. XVII – I poł. XIX w.

Abstract

Bracia Mniejsi Ściślejszej Obserwancji zostali sprowadzeni do Kalisza w XVII w. W podziemiach kościoła, który jest obecnie siedzibą parafii Świętej Rodziny, mieszczącym się na historycznym Wrocławskim Przedmieściu, od II poł. XVII w. znaleźli miejsce spoczynku nie tylko zakonnicy, ale również przedstawiciele wszystkich stanów społecznych: szlachty, mieszczaństwa a nawet chłopstwa. Mimo iż zakon zlikwidowano w 1864 r., w 1914 r. budowla ucierpiała wskutek bombardowań, a w podziemiach kościoła nie zachowały się trumny ze szczątkami pochowanych osób, to dzięki zachowanemu epitafium umieszczonemu w bocznym ołtarzu, kroniki klasztornej przechowywanej w Archiwum o. Franciszkanów w Krakowie a także innych źródeł, możliwe jest odtworzenie listy osób, które znalazły wieczny spoczynek w podziemiach świątyni. Ponadto, omówiono tradycję pochówków chrześcijańskich w świątyniach oraz przybliżono historię odłamu zakonu franciszkańskiego w Kaliszu.

References

Download references
ŹRÓDŁA

Archiwum Diecezjalne we Włocławku, Kalisz, par. sub. tit. S. Nicolai, Liber Mortuorum 1730–1781, sygn. 39, str. 22, nr 1/1742.

Archiwum o. Franciszkanów w KrakowieScrutinium antiquitatis conventus Calissiensis PP. Reformatorum.

Chodyński, Adam. 1874. Kościół i klasztor OO. Reformatów w Kaliszu, Warszawa.

Kalendarz Seraficzny Zamykający w sobie Zywoty Wielebnych Sług Boskich Zakonu S.O. Franciszka Reformatów Polskich Osobliwą Swiątobliwoscią znamienitych, Lwów 1760.

Koralewicz Aleksy. 1722. Additament do Kronik Braci Mniejszych albo genealogia reformy do Królestwa Polskiego. Warszawa.

Niesiecki, Kasper. 1840. Herbarz polski, T. 5. Lipsk.

Raciborski Józef. Wojskowi i urzędnicy pogrzebani w podziemiach, grobach kościoła, Bernardynów, ewangelickim dawniej jezuitów, Franciszkanów, św. Mikołaj, N.P. Marii, Reformatów. Rękopis w zbiorach Miejskiej Biblioteki Publicznej im. A. Asnyka w Kaliszu, każdy kościół posiada oddzielną kartę.

OPRACOWANIA

Ariès, Philippe. 1989. Człowiek i śmierć, tł. Eligia Bąkowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Bieniecki, Ryszard. 2019. Calisia Devastata Calisia Restituta – Kalisz zburzony Kalisz odrodzony. Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.

Błachowicz, Maciej. 2004. „Pochówki i epitafia w kolegiacie kaliskiej”. W: Kolegiata kaliska na przestrzeni wieków 1303-2003, red. Gerard Kucharski, Jacek Plota. Kalisz: Sanktuarium Świętego Józefa.

Błachowicz, Maciej. 2008. „Pochówki i epitafia w kościele oo. Franciszkanów w Kaliszu”. W: Franciszkanie kaliscy w ciągu wieków 1257-1997, red. Stanisław Celestyn Napiórkowski, Gerard Kucharski. Kalisz: „Edytor”.

Błachowicz, Maciej. 2003 (praca magisterska). Śmierć w dawnym Kaliszu. Dzieje chrześcijańskich pochówków, grobów i cmentarzy kaliskich od czasów najdawniejszych do 1914 r. https://docplayer.pl/5006275-Smierc-w-dawnym-kaliszu-dzieje-chrzescijanskich-pochowkow-grobow-i-cmentarzy-kaliskich-od-czasow-najdawniejszych-do-1914r.html.  

Brown, Peter. 1981. The cult of the saints. Its rise and function in Latin Christianity. London: SCM Press.

Dąbrowska, Elżbieta. „W kościele czy poza kościołem – lokalizacja pochówków w Polsce piastowskiej”, Acta Archaeologica Lodziensia, 60 (2014).

Delura, Jolanta. „Śladami krypt i nagrobków po kaliskich kościołach. Ukryte pod kamieniem”, Kalisia Nowa, nr 11 (42) (1997), 11-12.

Dokumenty soborów powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski, t. 1. 2002. Oprac. Arkadiusz Baron, Henryk Pietras. Kraków: Wydawnictwo WAM – Księża Jezuici.

Drewicz, Andrzej. Kościół i klasztor poreformacki, [w:] wkaliszu.pl; https://wkaliszu.pl/8042328/Kosciol_i_klasztor_poreformacki.html.   

Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. 5: Województwo poznańskie. Z. 6: Powiat kaliski. 1960. Oprac. Teresa Ruszczyńska, Aniela Sławska, Zofia Winiarz. Warszawa: Polska Akademia Nauk.

Kotowski, Józef. 1938. Kościół i parafia św. Marcina w Poznaniu. Poznań: Druk Św. Łazarskiej.

Kronika Reformatów poznańskich. 2006. Oprac. Jacek Wiesiołowski, Salezy Bogumił Tomczak, Grzegorz Andrzej Wiśniowski, tłum. Anna Strzelecka. Poznań: Wydawnictwo Miejskie.

Lubierska, Joanna, Wojtczak, Jakub. „Non omnis moriar. Pochowani w kryptach wybranych poznańskich kościołów”, Kronika Miasta Poznania 1 (2021).

Lubierska, Joanna. „Kilka słów o poznańskich nekropoliach”, Rocznik Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego „Gniazdo”, 5 (2011).

Małyszko, Stanisław. 2003. Zabytkowe cmentarze przy Rogatce w Kaliszu. Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.

Małyszko, Stanisław. 2021. W krainie pamięci. Kaliskiego cmentarze i miejsca pochówku dawniej i dziś. Kalisz: Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej.

Marczyński, Jan. „Nekropolie kaliskie miejscem pochówku prezydentów miasta (1806-1952)”, Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Genealogicznego KALISIA, 1 (2011), 55-71.

Prejs, Roland, „Źródła do dziejów zakonników Królestwa Polskiego po kasacie klasztorów w 1864 r. Szkic zagadnienia”, Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 67 (1997).

Information

Information: Journal of the Kalisz Society of the Friends of Science, 2022, Vol. 22, pp. 124 - 141

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Przekrój społeczny mieszkańców Kalisza pochowanych w podziemiach kościoła poreformackiego w II poł. XVII – I poł. XIX w.

English:

Cross-Section Studies of Kalisz Citizens Buried in the Crypt of Reformative Church in the Second Half of the 17th – First Half of 19th Century

Authors

https://orcid.org/0000-0001-7422-7724

Joanna Lubierska
Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”
https://orcid.org/0000-0001-7422-7724 Orcid
All publications →

Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”

https://orcid.org/0000-0002-0532-005X

Jakub Wojtczak
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-0532-005X Orcid
All publications →

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Published at: 2022

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Joanna Lubierska (Author) - 50%
Jakub Wojtczak (Author) - 50%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish