The problematics of describing periphrastic predication Between word and image
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEThe problematics of describing periphrastic predication Between word and image
Publication date: 15.10.2011
Studies in Polish Linguistics, Volume 6 (2011), Vol. 6, Issue 1, pp. 27 - 44
Authors
The problematics of describing periphrastic predication Between word and image
The article discusses selected problems connected with description of complex predicates (CPred), i.a., the still controversial issue of criteria applied to diff erentiate and classify elements of this category, their status in lexical-grammatical system and their relationship with synthetic entities belonging to the class of VERBUM. What makes CPreds interesting is the fact that they have been encountered in various languages (e.g. ispytywat’’voschiščenije (Russian) = mieć // odczuć podziw // zachwyt (Polish) = to feel admiration (for) (English); polučat’ pomošč (Russian) = otrzymać // dostać pomoc (Polish) = to receive help (from sb) (English); zaviazywat’ družbu (Russian) = nawiązać przyjaźń // zaprzyjaźnić się (Polish) = to strike up a friendship // to become friends (English), etc.). This situation calls for a search for complex solutions, also with the aid of new linguistic theories. Especially the cognitivist thesis about the prototypical character of lexical-grammatical categories allows to classify Cpreds as a typologically diversifi ed group of complex entities (characterised by varied degrees of fixedness) functioning within the class of VERBUM understood as a gradated and polycentric category. Such an approach allows for diff erentiation of several types (structural models) of Cpreds, i.e. entities representing a peripheral group of verbs and diff ering with respect to structure, lexical composition and degree of ‘fi xedness’ of their meanings, and, as a result, with respect to their global content: 1) [VCOP + NKONKR // Nabstr // Adj // Adv] (standard nominal predicates); 2) [VMOD+ VINF] + ... (modal predicates); 3) [VFAZ +V // NA] + ... (phase-aspectual predicates); 4) [VGENER + NA // NE // Nabstr] + ... (verbo-nominal analytisms); 5) [VMETAF // METAPRED + Nabstr // NA // NE ] + ... (periphrastic predicates as part of verbal phraseology).
Anusiewicz Janusz (1978): Konstrukcje analityczne we współczesnym języku polskim. — Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Bogusławski Andrzej (1978): Jednostki języka a produkty językowe. Problem tzw. orzeczeń peryfrastycznych. — [In:] Mieczysław Szymczak (ed.): Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego; Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 17–30.
Bosilkov Konstantin (1979): Glagolno-imennite ustojčivi sa etanija — razviva ta se kategorija v savremennite slavjanske jezici. — Sapostavitelno ezikoznanije 4; Beograd, 38–40.
Buttler Danuta (1968): Połączenia typu ulec zniszczeniu w języku polskim. — Poradnik Językowy 7, 349–359.
Buttler Danuta (1988): Leksykalne czasowniki posiłkowe w konstrukcjach peryfrastycznych typu wywrzeć wpływ na przełomie XIX i XX wieku. — [In:] Mieczysław Basaj, Danuta Rytel (eds.): Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej 4; Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 71–82.
Cattell Ray (1984): Composite Predicates in English. — Syntax and Semantics 17; Sydney–Orlando–San Diego.
Comrie Bernard, Thompson Sandra (1985): Lexical Nominalization. — [In:] Language Typology and Syntactic Description, vol. 3: Grammatical Categories and the Lexicon; Cambridge: Cambridge Univerisy Press, 349–398.
Deribas Vasilij M. (1983): Ustojčivyje glagol’no-imienne slovosočetanija russkogo jazyka. — Slovar’ —spravo nik. — Moskva: Izd. Russkij Jazyk.
Dyszak Andrzej (1992): Orzeczenia analityczne z wykładnikami przykrych doznań fi zycznych we współczesnej polszczyźnie. — Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy.
Engelen Bernhard (1968): Zum System der Funktionsverbgefüge. — Wirkendes Wort 18, 289–303.
Fife John (1994): Wykłady z gramatyki kognitywnej. [Translated by Henryk Kardela]. — [In:] Henryk Kardela (ed.): Podstawy gramatyki kognitywnej; Warszawa: Zakład Semiotyki Logicznej Uniwersytetu Warszawskiego, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, 9–64.
Giry-schneider Jacqueline (1987): Les prédicats nominaux en français. Les phrases simples à verbe support. — Genève: Droz, 19–34.
Grzegorczykowa Renata (1974): Konstrukcje peryfrastyczne, derywaty i leksemy niepodzielne w semantycznym opisie języka. — [In:] Kazimierz Polański (ed.): Słownictwo w opisie języka; Katowice, 65–68.
Grzegorczykowa Renata (1999): Problemy dyskusyjne w interpretacji tzw. orzeczenia imiennego. — [In:] Wiesław Banyś, Leszek Bednarczuk, Stanisław Karolak (eds.): Studia lingwistyczne ofi arowane Profesorowi Kazimierzowi Polańskiemu na 70-lecie urodzin; Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 118–124.
Guchman Mirra M. (1955): Glagolnyje analitičeskije konstrukcji kak osobyj tip sočetanij čactičnogo i pełnogo słova. — Voprosy grammatičeskogo stroja 1, 322–361.
Hajrov Šamil V. (1990): Analitični predikatni izrazi v slovanskih jezicih. — Slavistična revija 38, 27–37.
Hartenstein Kurt (1994): Konstrukcje z czasownikiem funkcyjnym (opisowe) we współczesnym języku rosyjskim — [In:] Zofi a Kurzowa, Władysław Śliwiński (eds.): Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej; Kraków: Universitas, 45–63.
Hopper Paul J., Thompson Sandra A. (1985): Th e iconicity of the universal categories “noun” and “verb”. — [In:] John Haiman (ed.): Iconicity in syntax: Proceedings of a Symposium on Iconicity in Syntax, Stanford, June 24-6, 1983. (= Typological Studies in Language 6); Amsterdam: John Benjamins, 151–183.
Jackendoff Ray S. (1974): A deep structure projection rule. — Lingistic Inquiry 5, 481–505.
Jędrzejko Ewa (1992): Słownictwo analityczne w opisie leksykalnym. Propozycja opisu i klasyfi kacji. — [In:] Andrzej Markowski (ed.): Opisać słowa; Warszawa: Elipsa, 50–61.
Jędrzejko Ewa (1993a): Nominalizacje w systemie i w tekstach współczesnej polszczyzny. — Katowice: Uniwersytet Śląski.
Jędrzejko Ewa (1993b): Status semantique des predicats analytiques. — Linguistica Silesiana 15, 29–39.
Jędrzejko Ewa (1998a): A Verb-nominal Phraseology in Lexicography. — [In:] Piotr Kakietek (ed.): Topics on Phraseology: Th eory and Practice, Vol. 1; Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Jędrzejko Ewa (1998b): Z problemów opisu analitycznej leksyki werbo-nominalnej. — [In:] Ewa Jędrzejko (ed.): Słownik polskich zwrotów werbo-nominalnych. Zeszyt próbny; Warszawa: Energeia, 4–65.
Jędrzejko Ewa, ed. (1998): Słownik polskich zwrotów werbo-nominalnych. Zeszyt próbny. — Warszawa: Energeia.
Jędrzejko Ewa (2002): Problemy predykacji peryfrastycznej. Konstrukcje — znaki — pojęcia. — Katowice: Gnome.
Kopylenko Mihail M. (1978): Sočetaemost’ glagolov udalenija s abstraktnymi su čestvitelnymi v drevneslavjanskom literaturnom jazyke. — [In:] Tatjana S. Roznova (ed.): Problemy russkoj frazeołogii. Respublikanskij sbornik; Tula, 18–30.
Lakoff George (1987): Women, Fire and Dangerous Th ings: What Categories Reveal About the Mind. — Chicago: University of Chicago Press.
Langacker Ronald W. (1987): Foundations of Cognitive Grammar. — Stanford: Stanford University Press.
Langacker Ronald W. (1995): Wykłady z gramatyki kognitywnej [translated by Joanna Berej et al.], Henryk Kardela (ed.). — Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Lewicki Andrzej M. (1988): Frazeologia stylu naukowego. — [In:] Mieczysław Basaj, Danuta Rytel
(eds.): Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, vol. 5; Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1–37.
Loewe Iwona (2000): Konstrukcje analityczne w poezji młodopolskiej. — Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Mindak Jolanta (1983): Peryfrastyczne konstrukcje predykatywne z parafrazą przymiotnikową (na materiale polskim, serbo-chorwackim i macedońskim). — Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Otfinowski Andrzej (1992): Czasowniki operatorowe. — [In:] Andrzej Otfinowski (ed.): Zeszyty Naukowe WSP w Bydgoszczy. Studia Filologiczne 28; Bydgoszcz, 67–78.
Pisarkowa Krystyna (1972): Próba określenia posiłkowości predykatu w języku polskim. — [In:] System morfologiczny i syntaktyczny współczesnego języka polskiego; Wrocław Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 97–117.
Polański Kazimierz, ed. (1982–1993): Słownik syntaktyczno-generatywny czasowników polskich, vol. 1–5. — Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Polański Kazimierz, ed. (1999): Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. — Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Polenz Peter von (1963): Funktionsverben im heutigen Deutsch. Sprache in der rationalisierten Welt. (= Beihefte zu Zeitschrift „Wirkendes Wort” 5). — Düsseldorf: Pä dagogischer Verlag Schwann.
Radovanović Milan (1977): Dekomponovanje predikata (na primerima iz srpskohrvatskog jezika). — Ju˛noslovenski fi lolog 33; Novi Sad, 53–80.
Ross John R. (1968): Auxilliares as Main Verbs. — Boston, Mass.
Tabakowska Elżbieta (2000): Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa. — Kraków: Universitas.
Taylor John R. (2001): Kategoryzacja w języku [translated by Anna Skucińska]. — Kraków: Universitas.
Topolińska Zuzanna (1977): Perifrastični inchoativni konstrukcji vo jużnomakedonskite dijalekti. — Makedonski jazyk 35, 29–42.
Topolińska Zuzanna (1982): Perifrastični predikatski izrazi na medjuslovenskim relacijama. — Jużnoslovenski Filolog 38, 35–49.
Vetulani Grażyna (2000): Rzeczowniki predykatywne języka polskiego. — Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Zawadowski Leon (1959): Constructions grammaticales et formes périphrastiques. — Kraków–Wrocław–Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Żmigrodzki Piotr (2000): Właściwości składniowe analitycznych konstrukcji werbo-nominalnych w języku polskim. — Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Żyrmunskij Walerij M. (1965): Ob analitičeskich konstrukcjach. — [In:] Analitičeskije konstrukcji w jazykach različnich tipov; Moskva–Leningrad, 5–57.
Information: Studies in Polish Linguistics, Volume 6 (2011), Vol. 6, Issue 1, pp. 27 - 44
Article type: Original article
Titles:
The problematics of describing periphrastic predication Between word and image
Problematyka opisu peryfrastycznej predykacji. Między słowem a obrazem
University of Silesia in Katowice,
ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, Poland
Published at: 15.10.2011
Article status: Open
Licence: None
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
EnglishView count: 2812
Number of downloads: 2973