FAQ
Jagiellonian University in Krakow logo

Wychowanie społeczne w myśli konserwatywnej w Polsce 1945–1962

Publication date: 30.11.2021

Polish Pedagogical Thought, VII (2021), Issue 7, pp. 117 - 137

https://doi.org/10.4467/24504564PMP.21.006.13936

Authors

Dominika Jagielska
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
https://orcid.org/0000-0003-4633-0550 Orcid
All publications →

Titles

Wychowanie społeczne w myśli konserwatywnej w Polsce 1945–1962

Abstract

Social Education in Conservative Thought in Poland 19451962

The end of World War II involved, among other things, new scientific considerations in the field of pedagogy. One area of interest was social education. In Poland in the period 1945–1962 two main concepts developed: first, a dominant, materialistic, communist-inspired ideology, and second, a concept inspired by conservative thought and Catholic assumptions that developed outside the mainstream of reflections on education. The aim of the article is to present the threads relating to social education, which appeared after 1945 in the work of representatives of Polish pedagogical thought functioning outside the main socialist paradigm. I focus on the conservative thought with the most oppositional potential in Poland, which was presented at that time mainly by Catholic-oriented educators. On the basis of primary source analysis, I draw attention to the issues that arise in this area: social virtues, family education and preparation for marital and parental roles, as well as national, state, and political education.

References

Download references
Źródła
Chrześcijański ustrój społeczny, oprac. Jan Piwowarczyk. Londyn: Wydawnictwo Dokumentów Nauki Kościoła F. Mildner & Sons, 1945.
Cząstka, Antoni. „Alkohol przyczyną nędzy i żebractwa”. Homo Dei 2 (1949): 241–245. 
Cząstka, Antoni. „Zakładajmy Bractwa Trzeźwości!”. Homo Dei 1 (1948): 96–101.
Czuma, Ignacy. Moralny koszt współczesnej wojny. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1946.
Dudziec, Piotr. „Kapłan wobec problemu alkoholizmu”. Homo Dei 1 (1957): 21–28.
Dudziec, Piotr. „O pogłębienie akcji trzeźwości”. Homo Dei 4 (1948): 474–477.
Jankowski, Stanisław. „Katolicki styl życia”. Homo Dei 4 (1959): 535–542.
Kudroń, Czesław. „Rodzina jako środowiska wychowawcze”. Homo Dei 2 (1961): 134–138.
Kunowski, Stefan „Kształtowanie cnót rodzinnych w dzisiejszej młodzieży”. Homo Dei 4 (1961): 323–332.
Małecki, Feliks. „Przygotowanie młodzieży do życia rodzinnego”. Homo Dei 1 (1950): 124–130.
Osmolski, Wiesław. „Alkoholizm przeszkodą wychowania moralnego”. Homo Dei 2 (1960): 286–289.
Osmolski, Wiesław. „Alkoholizm – główny wróg duszpasterstwa”. Homo Dei 1 (1957): 111–118.
Paras, Stanisław. „Czemu tak mało prawdziwych chrześcijan?”. Homo Dei 2 (1949): 252–259.
Pękala, Karol. „Vicarius Amoris Christi”. Homo Dei 1 (1948): 3–16.
Pirożyński, Marian. Baczność, młodzieńcze!. Wrocław: s.n., 1946.
Pirożyński, Marian. Kształcenie charakteru chrześcijańskiego. Brighton: Pol. Parafia, 1955.
Pirożyński, Marian. Panna chrześcijanka. Niepokalanów: Wydawnictwo i Drukarnia „Rycerza Niepokalanej”, 1946.
Pirożyński, Marian. Tajemnica szczęścia. Brighton: Koło Studentów i Absolwentów, 1958.
Pirożyński, Marian. „Zagadnienie alkoholizmu”. Homo Dei 1 (1957): 100–111.
Piwowarczyk, Jan. Katolicka etyka społeczna, t. 1. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”, 1960.
Piwowarczyk, Jan. „Ku katolickiej Polsce”. Tygodnik Powszechny 1 (1945): 1.
Rychlicki, Józef. „Współpraca prefekta z rodzicami”. Homo Dei 5 (1949): 585–598.
Słomkowski, Antoni. „Człowiek – obywatel – katolik”. Homo Dei 1958 (6): 903–913.
Sopoćko, Michał. „Bractwo Trzeźwości”. Homo Dei 4 (1949): 420–430.
Sopoćko, Michał. Alkoholizm a młodzież i jej wychowanie. Kraków: „Caritas”, 1949.
Święcicki, Józef M. „Trzy szczeble charytatywnej działalności”. Homo Dei 5 (1948): 517–529.
Woroniecki, Jacek. Katolicka etyka wychowawcza. Etyka szczegółowa. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1995.
Woroniecki, Jacek. Umiejętność rządzenia i rozkazywania. Poznań: Albertinum, Księgarnia św. Wojciecha, 1947.
Wyszyński, Stefan. „Do przewielebnych księży prefektów, profesorów i nauczycieli religii w archidiecezji”. W: Dzieła zebrane, t. 1: 1949–1953, 45–53. Warszawa: Wydawnictwo im. Stefana Wyszyńskiego „Soli Deo”, 1991.
Wyszyński, Stefan. „Do rodziców katolickich w sprawie katolickiego wychowania młodzieży”. W: Dzieła zebrane, t. 1: 1949–1953, 114–118. Warszawa: Wydawnictwo im. Stefana Wyszyńskiego „Soli Deo”, 1991.
Wyszyński, Stefan. „Do rodziców katolickich w sprawie religijnego wychowania dzieci i młodzieży”. W: Dzieła zebrane, t. 1: 1949–1953, 164–168. Warszawa: Wydawnictwo im. Stefana Wyszyńskiego „Soli Deo”, 1991.
Wyszyński, Stefan. „Przyrzekamy Ci wychować młode pokolenie w wierności Chrystusowi”. W: Dzieła zebrane, t. 2: 1953–1956, 71–77. Warszawa: Wydawnictwo im. Stefana Wyszyńskiego „Soli Deo”, 1995.
Wyszyński, Stefan. „W obronie ludzkiego życia”. Homo Dei 4 (1959): 527–534.
Wyszyński, Stefan. „Współdziałanie sił wychowawczych warunkiem skutecznego wychowania człowieka”. W: Dzieła zebrane, t. 3: 1956–1957, 285–300. Warszawa: Wydawnictwo im. Stefana Wyszyńskiego „Soli Deo”, 1999.
Wyszyński, Stefan. Chrystus społecznik. Poznań: Komitet Ofiarowania Archidiecezji Poznańskiej Matce Najświętszej, 1947.
Wyszyński, Stefan. Duch pracy ludzkiej: konferencje o pracy. Włocławek: Księgarnia Powszechna, 1946.
Żulińska, Barbara. Ku Zmartwychwstaniu: zagadnienia pedagogiczne. New York: Siostry Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa, 1950.
Żulińska, Barbara. Matka – obywatelka: pogadanki o wychowaniu dzieci. Katowice: nakł. Kurii Diecezjalnej, wyd. 2, 1948.
Opracowania
Hejnicka-Bezwińska, Teresa. „Paradygmat pedagogiki instrumentalnej w Polsce (skutki jego dominowania w badaniach pedagogicznych i kształceniu pedagogów)”. W: Wprowadzenie do pedagogiki ogólnej, red. Janina Kostkiewicz, 61–71. Stalowa Wola: Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej w Stalowej Woli, 1999.
Kopiec, Jan. „Relacje między państwem a Kościołem katolickim w Polsce (1945–1951)”. W: Organizowanie polskich struktur Kościoła katolickiego na ziemiach zachodnich i północnych w latach 1945–1951, red. Kazimiera Jaworska, 11–24. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny, 2019.
Kosiński, Krzysztof. „Alkohol w PRL”. Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały XVIII (2020): 256–257.
Kostkiewicz, Janina. „Humanistyczna pedagogika społeczna jako pogranicze i obszar wspólny z katolicką nauką społeczną. Szkic zagadnienia”. Polska Myśl Pedagogiczna 2 (2016): 51–81.
Kostkiewicz, Janina. Kierunki i koncepcje pedagogiki katolickiej w Polsce 1918–1939. Kraków: Impuls, 2013.
Proniewski, Andrzej. „Kościół a świat. Recepcja i aktualność myśli Soboru Watykańskiego II”. Rocznik Teologii Katolickiej 5 (2006): 119–130.
Skrzydlewski, Władysław. Wpływ katolickiej nauki społecznej na przemiany społeczne i polityczne w Polsce i innych krajach bloku komunistycznego, 182–190. Materiał dostępny online: https://dlibra.kul.pl/Content/26209/22_wplyw_katolickiej.pdf (dostęp: 30.10.2020).
Zowczak, Jan. „Katolicka nauka społeczna jako dyscyplina wiedzy na studiach teologicznych”. Teologiczne Studia Siedleckie 15 (2018): 240–272.

Information

Information: Polish Pedagogical Thought, VII (2021), Issue 7, pp. 117 - 137

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Wychowanie społeczne w myśli konserwatywnej w Polsce 1945–1962

English:

Social Education in Conservative Thought in Poland 1945–1962

Authors

https://orcid.org/0000-0003-4633-0550

Dominika Jagielska
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
https://orcid.org/0000-0003-4633-0550 Orcid
All publications →

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Published at: 30.11.2021

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Dominika Jagielska (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish