FAQ

O potrzebie polityki teatralnej i barierach rozwoju teatru w Polsce

Data publikacji: 27.11.2024

Zarządzanie w Kulturze, 2024, Tom 25, Numer 1–2, s. 247 - 270

https://doi.org/10.4467/20843976ZK.24.023.20141

Autorzy

Joanna Szulborska-Łukaszewicz
Instytut Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego
ul. prof. Stanisława Łojasiewicza 4, 30-348 Kraków, Polska
https://orcid.org/0000-0001-8429-1965 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

O potrzebie polityki teatralnej i barierach rozwoju teatru w Polsce

Abstrakt

The article is concerned with the system of organising theatre life in Poland and the most important problems of the community, organizations and institutions within the theatre sphere. Such problems result from, among others, the current formal and legal regulations in Poland. In context of the voices appearing increasingly more often within the public debate that demand a special theatre law and formulation of a theatre policy at the central level, while also referring to the branch debate that took place in March 2024 at the Jan Kochanowski Theatre in Opole, the author wonders what determines the theatre’s success. Whether theatre policy at the central level is really necessary? Will the Act on Theatres solve the problems? Can the Act on Theatre be a solution to the problems, and if so, which ones?

Bibliografia

Pobierz bibliografię

List otwarty (2023). Aktorki i Aktorzy Teatru Współczesnego w Szczecinie. List otwarty do widzów Teatru Współczesnegohttps://e-teatr.pl/szczecin-list-otwarty-do-widzow-teatru-wspolczesnego-46314 [odczyt: 6.08.2024].

Arbaczewski Daniel (2024). Współczesna rola instytucji kultury, czyli teatr bliżej widza. MICET – Muzeum Interaktywne Centrum Edukacji Teatralnej w Narodowym Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, https://epale.ec.europa.eu/pl/blog/wspolczesna-rola-instytucji-kultury-czyli-teatr-blizej-widza [odczyt: 6.08.2024].

Bednarek Michalina (2020). Dyrektor katowickiego teatru sprzedaje z żoną warzywa i owoce. „Zatrudniamy też naszych aktorów”. Gazeta Wyborcza, 27 kwietnia 2020, https://katowice.wyborcza.pl/katowice/7,35063,25900408,kryzysowy-warzywniak-ratuje-w-czasie-epidemii-zamkniety-teatr.html [odczyt: 6.08.2024].

Buchwald Dorota (2017). Instytucja. Obrona konieczna. Dialog, 7–8, 5–19.

Celiński Artur et al. (2016). DNA Miasta. Miejskie polityki kulturalne. Edycja 2016, Fundacja Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiego, https://nck.pl/badania/raporty/raport-dna-miasta-miejskie-polityki-kulturalne [odczyt: 6.08.2024].

Chmielewski Adrian R. (2023). Transfuzje. Rozmowa z Pawłem Sztarbowskim. Notatnik Teatralny, 90–91, 304-313.

Datko Anna, Necel Ryszard (2011). Nowoczesna instytucja kultury. Raport z badań. Poznań: Instytut Socjologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.

Drewniak Łukasz (2016). K/90: Efekt na wynoshttps://teatralny.pl/opinie/k90-efekt-na-wynos,1376.html [odczyt: 29.08.2024].

Dworakowska Zofia (2018). „Mamy dzienną pracę i nocną pracę”. W: Ewa Guderian-Czaplińska, Stanisław Godlewski (red.), Kolektywy teatralne, artystyczne i badawcze. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 33–47.

Frankiewicz Lena (2023). Mediacje. Konflikt jako szansa. Rozmowa z Pawłem Dobrowolskim. Notatnik Teatralny, 92, 64–66.

Gierat-Bieroń Bożena, Gajda Kinga Anna, Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2021). Samorządy miejskie wobec sektora kultury w czasach kryzysu pandemicznego. Kraków: Wydawnictwo Attyka.

Guderian-Czaplińska Ewa, Godlewski Stanisław (red.) (2018). Kolektywy teatralne, artystyczne i badawcze. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.

Kanikowski Piotr (2023). Teatr bez pieniędzy. Nie będzie spektakli ani darmowej edukacji teatralnej. Gazeta Legnicka, 26 czerwca 2023 roku, https://tulegnica.pl/artykul/teatr-bez-pieniedzy/1450377 [odczyt: 6.08.2024].

Kazimierczak Szymon (2016). Sztuka na kwadracie. Teatr, 3, https://teatr-pismo.pl/5450-sztuka-na-kwadracie/ [odczyt:30.08.2024].

Kędziora Alicja, Orzechowski Emil, Szulborska-Łukaszewicz Joanna, Zdebska-Schmidt Joanna (2014). Artysta czy menedżer? Instytucja artystyczna – świątynia czy fabryka sztuki? W: Alicja Kędziora et al. (red.), Z kulturą o kulturze. Kultura pod ścianą. Kraków: Wydawnictwo Attyka (seria: Biblioteka Zarządzania Kulturą, 14), 115–156.

Kędziora Alicja (2018). Krakowskie sceny nieinstytucjonalne – diagnoza. W: Alicja Kędziora, Joanna Szulborska-Łukaszewicz (oprac. i red.), Teatry w Krakowie 2016–2017. Kraków: Wydawnictwo Attyka, 115-136.

Klaić Dragan (2014). Gra w nowych dekoracjach. Teatr publiczny pomiędzy rynkiem a demokracją, przeł. Edyta Kubikowska. Warszawa–Lublin: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Konfrontacje Teatralne / Centrum Kultury. Kultura i dziedzictwo narodowe w 2022 r., GUS, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/kultura-turystyka-sport/kultura/kultura-i-dziedzictwo-narodowe-w-2022-r-,2,20.html [odczyt: 6.08.2024].

Maciejewska Małgorzata (2023). Kierunki zmian. Rozmowa z Ulą Kijak. Notatnik Teatralny, 92, 42–51.

Minałto Jarosław (2023). Nasilenie. Publiczność ma głos. Notatnik Teatralny, 92, 142–146. Narodowy Program Kultury „Rozwój Instytucji Artystycznych” na lata 2004–2013 (2004), https://www.mkidn.gov.pl/media/docs/2019/20190617_Narodowa_Strategia_Rozwoju_Kultury_2004-2013_(2004).pdf [odczyt: 6.08.2024].

Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004–2013 (2004), http://www.mkidn.gov.pl/media/docs/2019/20190617_Narodowa_Strategia_Rozwoju_Kultury_2004-2013_(2004).pdf [odczyt: 6.08.2024].

Niedurny Katarzyna (2023). Kolektyw jako szansa. Notatnik Teatralny, 92, 78–82.

Nowak Maciej (2017). My, czyli nowy teatr publiczny. W: Marta Keil (red.), Odzyskiwanie tego, co oczywiste. O instytucji festiwalu Reclaiming the Obvious. On the Institution of the Festival. Warszawa–Lublin: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Konfrontacje Teatralne, 181–189.

Omylak Maciej (2023). Krytyka instytucji. Rozmowa Macieja Omylaka z Pawłem Dobrowolskim. Notatnik Teatralny, 90–91, 298–303.

Paczyńska Agnieszka, Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2021). Annex 3. Country Report: Poland. Mapping Social Dialogue in the Commercial Live Performance Sector in Bulgaria, Czechia, Poland, Romania and Serbiahttps://uniglobalunion.org/wp-content/uploads/final_report_-_english.pdf [odczyt: 6.08.2024], 75–92.

Płoski Paweł (2009). Przemiany organizacyjne teatru w Polsce w latach 1989–2009Raport opracowany na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.

Prawne, organizacyjne i ekonomiczne aspekty funkcjonowania życia teatralnego we Francji (2000). Warszawa: Instytut Francuski w Warszawie oraz Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza [materiał na seminarium z cyklu „Problemy zarządzania instytucjami życia teatralnego we Francji”, w dyspozycji autorki].

Rochowska Anna (2023). Fragment koncepcji programowej i organizacyjnej dla TR Warszawa. Notatnik Teatralny, 92, 63.

Rozhin Andrzej (kier. projektu) (2003). Raport o stanie polskiego teatru za rok 2001, oprac. Magda Krzykała et al. Warszawa: ZASP.

Statut Teatru „Łaźnia Nowa”, załącznik do Uchwały Nr LIV/1507/21 Rady Miasta Krakowa z dnia 24 marca 2021 r.

Suchan Jarosław (2011). Instytucje publiczne, czyli jakie? W: Bogdan Sobieszek (red.), Regionalny Kongres Kultury 2011Raport. Łódź: Łódzki Dom Kultury.

Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2009). Polityka kulturalna w Krakowie. Kraków: Attyka (seria: Biblioteka Zarządzania Kulturą, 2).

Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2010). Czy Kraków ma szansę stać się prężnym europejskim ośrodkiem teatralnym? Rozważania na temat potencjału Krakowa w kontekście gminnego projektu Strategii Rozwoju Kultury w Krakowie. Zarządzanie w Kulturze, 11, 55–80.

Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2014a). Kierunki polityki kulturalnej w Polsce (1989–2014). W: Alicja Kędziora, Łukasz Gaweł (red.), Szalony, kto nie chce wyżej, jeżeli może. Księga jubileuszowa Profesora Emila Orzechowskiego. Kraków: Wydawnictwo Attyka, 381–412.

Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2014b). Publiczne czy prywatne? O zarządzaniu instytucjami artystycznymi w Polsce. Zarządzanie w Kulturze, 15(3), 251–275.

Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2015). Artysto Scen Polskich, powiedz nam z czego żyjesz? Raport z badań. Kraków: ZASP – Stowarzyszenie Polskich Artystów Teatru Filmu Radia i Telewizji.

Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2016). Miejsce teatru w polityce kulturalnej państwa i samorządów. Teatry krakowskie. W: Karolina Prykowska-Michalak (red.), System organizacji teatrów w Europie. Warszawa: Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego, 291–321.

Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2017a). Na początku była publiczność. O funkcjach teatru w XXI wieku. W: Joanna Szulborska-Łukaszewicz et al. (red.), Edukacja dla teatru a pedagogika teatralna. Idee i praktyka, przekł. i redakcja tekstów z języka niemieckiego Aleksandra Mazur, Michał Nocoń. Kraków: Wydawnictwo Attyka, 24–42.

Szulborska-Łukaszewicz Joanna (oprac. i red.) (2017b). Program Rozwoju Kultury w Krakowie do roku 2030. Kraków: Urząd Miasta Krakowa. Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Szulborska-Łukaszewicz Joanna (2019). Dokąd zmierzamy? Wokół konstytucji sektora kultury w Polsce. W: Ewa Kocój, Joanna Szulborska-Łukaszewicz, Alicja Kędziora (red.), Zarządzanie w sektorze kultury. Między teorią a praktyką. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 49–69.

Szulborska-Łukaszewicz, Joanna (2021). Problemy artystów-wykonawców i podmiotów prywatnych zajmujących się produkcją i organizacją występów na żywo w Polsce w kontekście dialogu społecznego. Przypadek teatru. W: Agnieszka Konior, Olga Kosińska, Anna Pluszyńska (red.), Badania w sektorze kultury. Przyszłość i zmiana. Kraków: Wydawnictwo Attyka (seria: Biblioteka Zarządzania Kulturą, t. 22), 211–246.

Teatr w Polsce 2019Dokumentacja sezonu 2019/2020 (2020). Warszawa: Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego.

Ustawa z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 87.

Waligóra Katarzyna (2023). Świadome „tak”. Koordynacja intymności. Notatnik Teatralny, 92, 70–75.

Wenzel Michał (2015). O czym myślimy, gdy mówimy o polityce kulturalnej. Magazyn Miasta, 4(12), 33–44.

Wielecki Krzysztof (2024). Rozmowa Anny Karnej z prof. Krzysztofem Wieleckim wokół książki „Kultura versus kultura masowa”. Audycje kulturalne Narodowego Centrum Kultury 28 lutego 2024 roku, https://audycjekulturalne.pl/kultura-versus-kultura-masowa/ [odczyt: 6.08.2024].

Zdebska-Schmidt Joanna (2016). Autorskie dyrekcje w teatrach instytucjonalnych. Kraków: Wydawnictwo Attyka (seria: Arte et Ratione, 4).

Informacje

Informacje: Zarządzanie w Kulturze, 2024, Tom 25, Numer 1–2, s. 247 - 270

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: O potrzebie polityki teatralnej i barierach rozwoju teatru w Polsce
Angielski: On the Need of the Theatre Policy and Barriers to the Theatre Development in Poland

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-8429-1965

Joanna Szulborska-Łukaszewicz
Instytut Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego
ul. prof. Stanisława Łojasiewicza 4, 30-348 Kraków, Polska
https://orcid.org/0000-0001-8429-1965 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego
ul. prof. Stanisława Łojasiewicza 4, 30-348 Kraków, Polska

Publikacja: 27.11.2024

Otrzymano: 11.04.2024

Zaakceptowano: 01.05.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Finansowanie artykułu:

brak źródeł

Udział procentowy autorów:

Joanna Szulborska-Łukaszewicz (Autor) - 100%

Informacje o konflikcie interesów:

brak konfliktu interesów

Informacje o autorze:

Joanna Szulborska-Łukaszewicz – dr nauk humanistycznych (specjalność zarządzanie kulturą), teatrolożka, badaczka kultury, pracownik administracji samorządowej, wiceprzewodnicząca Komisji Zarządzania Kulturą i Mediami PAU. Inicjowała i współtworzyła wiele projektów i programów na rzecz kultury i artystów w Krakowie, w tym badawczych. Autorka monografii Polityka kulturalna w Krakowie (2009), raportu Artysto Scen Polskich, powiedz nam z czego żyjesz? (2015), artykułów naukowych, dokumentów strategicznych, ekspertyz i analiz dot. instytucji kultury oraz polityki kulturalnej samorządu. Współautorka książki Samorządy miejskie wobec sektora kultury w czasach kryzysu pandemicznego (2021). Koordynatorka prac nad Strategią Rozwoju Kultury w Krakowie na lata 2010–2014 oraz Programem Rozwoju Kultury w Krakowie 2030. Kuratorka programu Noc Poezji w Krakowie (od pierwszej edycji w 2011 roku). Członek Kapituły Nagrody Conrada, Nagrody Teatralnej im. S. Wyspiańskiego i Nagrody Animator Roku.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 49

Liczba pobrań: 22

O potrzebie polityki teatralnej i barierach rozwoju teatru w Polsce