FAQ

Culture Management Must Fuel Socioenvironmental Change

Data publikacji: 27.11.2024

Zarządzanie w Kulturze, 2024, Tom 25, Numer 1–2, s. 323 - 339

https://doi.org/10.4467/20843976ZK.24.027.20145

Autorzy

Michał Pałasz
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0002-5470-6960 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Culture Management Must Fuel Socioenvironmental Change

Abstrakt

In the face of the unprecedented socio-environmental challenges of the Anthropocene, characterized by the interconnected crises of climate change, biodiversity loss, inequality, and more, the traditional approaches to culture management must evolve. Beginning with an analysis of the current state of polycrisis – including ecological boundaries breached and social inequalities exacerbated – this paper emphasizes the systemic nature of these challenges and argues for a redefinition of culture management that integrates both cultural and natural systems. It critiques the conventional understanding of culture management as limited to the administration of cultural institutions, advocating instead for a broader perspective that acknowledges culture’s integral role in shaping human-environment interactions. Drawing upon a variety of interpretations of culture, ranging from its broad anthropological functional conception as humanity’s adaptive mechanism to specific manifestations such as national, ethnic, religious, or organizational cultures, alongside sector-specific perspectives focusing on both cultural institutions and grassroots initiatives, as well as individual involvement in cultural practices, this paper argues for a paradigmatic shift towards nature-culture management. The purpose of this is to align human – and therefore cultural – activities with the environment on a global and local scale. An illustrative modelling exercise showcases the shift from traditional cultural management within a stable world towards a more conscientious and impactful approach that responds to the demands of the polycrisis, drawing upon the principles of Kate Raworth’s doughnut economics. The proposed “bucket wheel” model of culture management, which focuses on the value mining for sustainable well-being, highlights the circulation of values that promote positive social and environmental outcomes. This paper concludes by highlighting the pressing need to embrace this paradigm shift in culture management to effectively address the challenges of the Anthropocene. This finding underscores the necessity for cultural interventions that transcend existing paradigms, emphasizing the potential of culture management to drive socio-environmental change and contribute towards a sustainable future for people and the planet.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Abriszewski Krzysztof (2012). Poznanie, zbiorowość, polityka. Analiza teorii aktora-sieci Bruno Latoura. Kraków: TAiWPN Universitas (seria: Horyzonty Nowoczesności, t. 71).

Barańska Katarzyna (2006). Zarządzanie dla wartości, czyli o odpowiedzialności menedżerów kultury słów kilka. Zarządzanie w Kulturze, 7, 63–69.

Callon Michel, Latour Bruno (1981). Unscrewing the Big Leviathan: How Actors Macro-Structure Reality and How Sociologists Help Them to Do So. In: Karin Knorr-Cetina, Aaron V. Cicourel (eds.), Advances in Social Theory and Methodology. Toward an Integration of Micro- and Macro-Sociologies. London: Routledge & Kegan Paul Ltd, 277–303.

Ceballos Gerardo et al. (2015). Accelerated Modern Human–Induced Species Losses: Entering the Sixth Mass Extinction. Science Advances, 1(5), https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.1400253 [accessed: 6.08.2024].

Christensen Martin-Brehm et al. (2023). Survival of the Richest. How We Must Tax the Super-rich Now to Fight Inequality. Oxford: Oxfam GB.

Chwałczyk Franciszek (2020). Around the Anthropocene in Eighty Names – Considering the Urbanocene Proposition. Sustainability, 12(11), 4458.

Drucker Peter F. (2000). Zarządzanie w XXI wieku, przeł. Beata Kacprzyńska. Warszawa: Muza. Fatyga Barbara (2017). Teoria żywej kultury: źródła i powody jej powstania. Kultura i Rozwój, 3, 29–40.

Formisano Ronald P. (2001). The Concept of Political Culture. The Journal of Interdisciplinary History, 31(3), 393–426.

Haraway Donna (1988). Situated Knowledges: The Science Question in Feminism and the Privilege of Partial Perspective. Feminist Studies, 14(3), 575–599.

Haraway Donna (1992). The Promises of Monsters. A Regenerative Politics for Inappropriate/D Others. In: Lawrence Grossberg, Cary Nelson, Paula Treichler (eds.), Cultural Studies. New York–London: Routledge, 295–336.

Hawkes Jon (2001). The Fourth Pillar of Sustainability: Culture’s Essential Role in Public Planning. Melbourne: Common Ground Publishing.

Hickel Jason (2020). Less Is More. How Degrowth Will Save the World. London: William Heinemann.

Hickel Jason (2021). What Does Degrowth Mean? A Few Points of Clarification. Globalizations, 18(7), 1105–1111.

Jasikowska Katarzyna et al. (2022). (Nie)sprawiedliwość klimatyczna. In: Katarzyna Jasikowska, Michał Pałasz (eds.), Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk. Kraków: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Biblioteka Jagiellońska, 181–232: https://za512.uj.edu.pl [accessed: 6.08.2024].

Kallis Giorgos et al. (2020). The Case for Degrowth. Cambridge, UK: Polity Press.

Klein Naomi (2007). The Shock Doctrine: The Rise of Disaster Capitalism. New York: Macmillan.

Kroeber Alfred Louis, Kluckhohn Clyde (1952). Culture: A Critical Review of Concepts and Definitions. Cambridge, MA: Peabody Museum of Archaeology & Ethnology, Harvard University.

Latour Bruno (2011). We Have Never Been Modern. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Lewandowski Mateusz (2011). W poszukiwaniu znaczenia zarządzania kulturą. Zarządzanie w Kulturze, 11, 19–30.

Malinowski Bronisław (1960). A Scientific Theory of Culture and Other Essays, preface Huntington Cairns. New York: Oxford University Press (series: A Galaxy Book, 40).

Malone Nicholas, Ovenden Kathryn (2016). Natureculture. In: Agustín Fuentes et al. (eds.), The International Encyclopedia of Primatology. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, 1–2.

Meadows Donella (1999). Leverage Points. Places to Intervene in a System. Hartland: The Sustainability Institute.

Meadows Donella H. et al. (1972). The Limits to Growth. A Report for the Club of Rome’s Project on the Predicament of Mankind. New York: Universe Books.

Morden Tony (1999). Models of National Culture – A Management Review. Cross Cultural Management: An International Journal, 6(1), 19–44.

Morin Edgar, Kern Anne Brigitte (1999). Homeland Earth: A Manifesto for the New Millenium. Advances in Systems Theory, Complexity, and the Human Sciences. Cresskill, NJ: Hampton Press.

Meyer Lukas H., Roser Dominic (2010). Climate Justice and Historical Emissions. Critical Review of International Social and Political Philosophy, 13(1), 229–253.

Nagel Joane (1994). Constructing Ethnicity: Creating and Recreating Ethnic Identity and Culture. Social Problems, 41(1), 152–176.

Orzechowski Emil (2009). “Dziś nawet żebrak musi być sprawnym menedżerem”. O zarządzaniu kulturą i szkolnictwem wyższym. Kraków: Attyka (series: Biblioteka Zarządzania Kulturą, 3).

Pałasz Michał (2021). Zarządzanie posthumanistyczne. Przegląd Kulturoznawczy, (47), 1–25.

Pałasz Michał, Tabaka Joanna (2021). Ekowerwa w kulturze. Zrównoważony rozwój a zarządzanie kulturą i rozwój kadr kultury w kontekście kryzysu klimatyczno-ekologicznego. Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej, 8, 255–276.

Pałasz Michał, Wydra Jakub (2024). Misja zarządzania kulturą w antropocenie. Civitas. Studia z Filozofii Polityki, in review.

Piketty Thomas (2014). Capital in the Twenty-First Century. Cambridge, MA – London: The Belknap Press of Harvard University Press.

Raworth Kate (2017). Doughnut Economics: Seven Ways to Think Like a 21st-century Economist. White River Junction, VT: Chelsea Green Publishing.

Richardson Katherine et al. (2023). Earth Beyond Six of Nine Planetary Boundaries. Science Advances, 9(37), https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.adh2458 [accessed: 6.08.2024].

Roberts J. Timmons, Parks Bradley C. (2006). A Climate of Injustice. Global Inequality, North-South Politics, and Climate Policy. Cambridge, MA: MIT Press.

Smircich Linda (1983). Concepts of Culture and Organizational Analysis. Administrative Science Quarterly, 28(3), 339–358.

Starr Jared et al. (2023). Assessing U.S. Consumers’ Carbon Footprints Reveals Outsized Impact of the Top 1%. Ecological Economics, 205, 107698.

Steffen Will et al. (2015). The Trajectory of the Anthropocene: The Great Acceleration. The Anthropocene Review, 2(1), 81–98.

Willmott Hugh (1993). Strength is Ignorance; Slavery is Freedom: Managing Culture in Modern Organizations. Journal of Management Studies, 30(4), 515–552.

Wołczek Przemysław (2014). Ewolucja podejścia do koncepcji zrównoważonego rozwoju na arenie międzynarodowej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 338, 206–218.

Wright Christopher et al.(2018). Organizing in the Anthropocene. Organization, 25(4), 455–471.

Netography [accessed: 6.08.2024]

Guterres António (2021). Secretary-general’s Statement on the IPCC Working Group 1. Report on the Physical Science Basis of the Sixth Assessment, https://un.org/sg/en/content/secretary-generals-statement-the-ipcc-working-group-1-report-the-physical-science-basis-of-the-sixth-assessment.

Guterres António (2022a). António Guterres (UN Secretary-General) to the Press Conference Launch of IPCC Reporthttps://media.un.org/en/asset/k1x/k1xcijxjhp.

Guterres António (2022b). Secretary-General Warns Of Climate Emergency, Calling Intergovernmental Panel’s Report “A File of Shame”, While Saying Leaders “Are Lying”, Fuelling Flameshttps://www.un.org/press/en/2022/sgsm21228.doc.htm.

Lawrence Michael, Janzwood Scott, Homer-Dixon Thomas (2022). What is a Global Polycrisis?https://cascadeinstitute.org/technical-paper/what-is-a-global-polycrisis.

Leftvision (2015). Ende Gelände – Erfolgreicher Protest im Braunkohle-Tagebauhttps://youtu.be/pvg47_38XYg?si=ZMybYKRVATkq39R6&t=82.

Oxfam (2022). A Billionaire Emits a Million Times More Greenhouse Gases than the Average Personhttps://www.oxfam.org/en/press-releases/billionaire-emits-million-times-more-greenhouse-gases-average-person.

Potoroczyn Paweł (2014). Wykład Pawła Potoroczyna inaugurujący rok akademicki 2014/2015, https://youtu.be/gZYYx0hiImQ?si=cuEAHVO2icyktl8L.

Quackenbush Casey (2019). The World’s Top 26 Billionaires Now Own as Much as the Poorest 3.8 Billion, Says Oxfamhttps://time.com/5508393/global-wealth-inequality-widens-oxfam.

Raworth Kate (2024). What on Earth is the Doughnut?https://www.kateraworth.com/doughnut.

Roser Max (2019). Global Inequality of Opportunityhttps://ourworldindata.org/global-in-equality-of-opportunity.

SRC – Stockholm Resilience Centre (2024). Planetary Boundarieshttps://www.stockholmresilience.org/research/planetary-boundaries.html.

UN (2024). The 17 Goalshttps://sdgs.un.org/goals.

Informacje

Informacje: Zarządzanie w Kulturze, 2024, Tom 25, Numer 1–2, s. 323 - 339

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Angielski: Culture Management Must Fuel Socioenvironmental Change

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-5470-6960

Michał Pałasz
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0002-5470-6960 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Publikacja: 27.11.2024

Otrzymano: 11.03.2024

Zaakceptowano: 01.05.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Finansowanie artykułu:

brak źródeł

Udział procentowy autorów:

Michał Pałasz (Autor) - 100%

Informacje o konflikcie interesów:

brak konfliktu interesów

Informacje o autorze:

Michał Pałasz – dr, adiunkt w Katedrze Kultury Współczesnej Instytutu Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego. Bada zarządzanie w antropocenie, które rozumie jako sposoby organizowania wystarczająco dobrego wspólnego świata w dobie katastrofy klimatyczno- -ekologicznej. Interesują go dewzrost, posthumanizm, teoria aktora-sieci, humanistyka ekologiczna, edukacja klimatyczna i ich relacje z zarządzaniem, zwłaszcza zarządzaniem humanistycznym i nurtem krytycznym w zarządzaniu. Redaktor naukowy książek Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk (z Kasią Jasikowską, 2022) oraz Do serca. Zarządzanie zaangażowaniem społecznym przez media, muzykę i marketing (2023). Członek m.in. Rady Klimatycznej UJ, Komisji Zarządzania Kulturą i Mediami Polskiej Akademii Umiejętności, Humanistic Management Network i International Degrowth Network.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski

Liczba wyświetleń: 93

Liczba pobrań: 24

Culture Management Must Fuel Socioenvironmental Change