FAQ

Wolność i Solidarność

„Rząd rządzi – partia kieruje – naród głoduje”, czyli marsze głodowe z 1981 roku

Wolność i Solidarność, 2023, nr 15, s. 52 - 65

https://doi.org/10.4467/25434942WS.23.004.19655

Autorzy

Grzegorz Majchrzak
Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-9267-7769 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

„Rząd rządzi – partia kieruje – naród głoduje”, czyli marsze głodowe z 1981 roku

Abstrakt

Mimo wprowadzenia w 1981 r. kartek na mięso i jego przetwory sytuacja zaopatrzeniowa w Polsce pogarszała się, a sklepy straszyły pustymi półkami. Niemożliwe stało się kupno nawet podstawowych produktów. To z kolei wpływało na nastroje społeczne, zwiększało frustrację Polaków, zwłaszcza kobiet. Doprowadziło również – w lipcu tego roku – do nowej formy protestu, tzw. marszów głodowych. Były one sposobem zademonstrowania niezadowolenia bez przerywania pracy, organizowania strajków, które tej sytuacji nie tylko by nie poprawiły, lecz mogłyby ją wręcz pogorszyć, a ponadto pozwoliłoby władzom PRL na obciążenie odpowiedzialnością za fatalną sytuację zaopatrzeniową „Solidarności”. Najgłośniejsze i największe marsze głodowe zorganizowano w Łodzi. W kolejnych tygodniach odbyły się one również w wielu innych miastach. Kres tym nietypowym ulicznym protestom (z udziałem głównie kobiet, często z dziećmi) położyły władze związku – Krajowa Komisja Porozumiewawcza, która w sierpniu 1981 r. zaapelowała o powstrzymanie się z organizowaniem kolejnych marszów i innych protestów (m.in. strajków) oraz zadeklarowała, że zrobi wszystko, co jest w stanie, „dla wyprowadzenia kraju z kryzysu”.

Bibliografia

Dokumenty

Dokumenty Krajowej Komisji Porozumiewawczej i Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”(1980–1981), wybór M. Owsiński, oprac. T. Kozłowski, Warszawa 2012.

NSZZ „Solidarność” w Bełchatowie w dokumentach Służby Bezpieczeństwa w latach 1980–1989, wybór i oprac. M. Jasiński, D. Rogut, K. Tylski, red. D. Rogut, Bełchatów 2010.

NSZZ Solidarność w Regionie Łódzkim w dokumentach służby bezpieczeństwa 1980–1981, oprac. S. Pilarski, R. Rabiega, Łódź 2010.

PZPR a Solidarność 1980–1981. Tajne dokumenty Biura Politycznego, Warszawa 2013.

„Solidarność” Małopolska 1980–1981. Wybór dokumentów, oprac. M. Orski, A. Roliński, E. Zając, Kraków 2006.

Artykuły prasowe, prasa

O co chodzi?, „Tygodnik Solidarność” 1981, nr 19.

Rezolucja społeczeństwa ziemi kutnowskiej do Premiera Rządu PRL, „AS. Biuletyn Pism Związkowych i Zakładowych” 1981, nr 26.

„Solidarność” wobec sytuacji rynkowej, „AS. Biuletyn Pism Związkowych i Zakładowych” 1981, nr 27.

W regionach – akcje protestacyjne, „AS. Biuletyn Pism Związkowych i Zakładowych” 1981, nr 28.

Zawistowski A., Partia obraduje, rząd rządzi, a naród głoduje, „W Sieci Historii” 2016, nr 8.

Relacje, wspomnienia

Kropiwnicki J., To nie był karnawał (ani bal na Titanicu). Wspomnienia z lat 1980–1981 (mps).

Kuroń J., Gwiezdny czas. „Wiary i winy” dalszy ciąg, Londyn 1991.

Opracowania, monografie

Czuma B., Łódzka „Solidarność” 1980–1981. Zapis zdarzeń, Łódź 2010.

Encyklopedia „Solidarności”. Opozycja w PRL 1976–1989, t. 1, Warszawa 2010.

Friszke A., Rewolucja Solidarności 1980–1981, Kraków 2014.

Hagemejer K., Kartki – bez pokrycia, „Tygodnik Solidarność” 1981, nr 12.

Kuczyński W., U progu wytrzymałości!, „Tygodnik Solidarność” 1981, nr 17.

NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. 3: Polska północna, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.

NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. 4: Polska zachodnia, red. Ł. Kamiński Ł., G. Waligóra, Warszawa 2010.

NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. 5: Polska środkowo-wschodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.

NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. 6: Polska południowa, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.

Pilarski S., Marsz głodowy w Łodzi 30 lipca 1981 r., Łódź 2021.

Tam też była „Solidarność”. Małe ośrodki ruchu związkowego i ich rola w latach 1980–1989, red. A. Pyżewska, M. Zwolski, Białystok 2012.

Yesterday. Studia z historii najnowszej dedykowane prof. Jerzemu Eislerowi w 65. rocznicę urodzin, Warszawa 2017.

Zawistowski A., Bilety do sklepu. Handel reglamentowany w PRL, Warszawa 2017.

Złakowski Z., „Solidarność” olsztyńska w latach 1980–1981. Próba zestawienia faktów, Olsztyn 2000.

Internet

Uchwała nr 135 Rady Ministrów z dnia 12 lipca 1981 r. w sprawie reglamentowanej sprzedaży mięsa i jego przetworów, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP19810180152.

Informacje

Informacje: Wolność i Solidarność, 2023, s. 52 - 65

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: „Rząd rządzi – partia kieruje – naród głoduje”, czyli marsze głodowe z 1981 roku
Angielski:
“The Government Rules – the Party Directs – the People Starve”, or the 1981 Hunger Marches

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-9267-7769

Grzegorz Majchrzak
Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-9267-7769 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-SA  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Grzegorz Majchrzak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 108

Liczba pobrań: 71