Numer 7 (7)

2025

Data publikacji: 04.07.2025

Licencja: CC-BY-NC-SA

Redakcja

Redaktorzy Aleksandra Dąbała, Aneta Olkowska, Monika Sikora, Izabela Paczesna

Sekretarz redakcji Agnieszka Dębska

Redaktor naczelny Damian Szlachter

Zawartość numeru

Wstęp redaktora naczelnego

Damian Szlachter

Terroryzm – studia, analizy, prewencja, Numer 7 (7), 2025, s. 7-9

PDF

Czytaj więcej

ARTYKUŁY

Nowe oblicze zagrożenia terrorystycznego w Unii Europejskiej. Analiza „TE-SAT. European Union Terrorism Situation and Trend Report 2024” i innych źródeł

Sebastian Wojciechowski, Artur Wejkszner

Terroryzm – studia, analizy, prewencja, Numer 7 (7), 2025, s. 13-33

https://doi.org/10.4467/27204383TER.25.025.21802

W artykule dokonano analizy zagrożenia terrorystycznego w Unii Europejskiej w 2023 r. na podstawie TE-SAT. European Union Terrorism Situation and Trend Report 2024 opublikowanego w grudniu 2024 r. i innych źródeł. Autorzy opisują zarówno aspekt przedmiotowy zagrożenia (ze strony grup etnonacjonalistycznych i separatystycznych, skrajnie lewicowych i anarchistycznych, dżihadystycznych oraz skrajnie prawicowych), jak i ilościowy (liczba zdarzeń o charakterze terrorystycznym oraz liczba osób zaangażowanych w poszczególne typy aktywności terrorystycznej). W 2023 r. odnotowano w UE aż 120 ataków terrorystycznych, w tym 98 przeprowadzonych, 9 nieudanych i 13 udaremnionych. Dla porównania w 2021 r. zarejestrowano 18 ataków, a w 2022 r. – 28. W 2023 r. nastąpił zatem ponadczterokrotny wzrost w stosunku do poprzedniego roku. Do ataków doszło w 7 państwach UE: Francja – 80, Włochy – 30, Niemcy i Hiszpania – po 3, Belgia – 2, Grecja oraz Luksemburg – po 1. W 2023 r. aresztowano 426 osób oskarżonych o przestępstwa powiązane z terroryzmem. Dla porównania w 2022 r. było ich 380. Do największej liczby takich przypadków w 2023 r. doszło w Hiszpanii, Francji, Belgii i Niemczech – ponad 50 w każdym z tych państw. Oznacza to, że terroryzm stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa UE zarówno w wymiarze wertykalnym (dotyczącym liczby ataków oraz liczby osób oskarżonych o terroryzm), horyzontalnym (odnoszącym się do zróżnicowanej taktyki i strategii działania sprawców), jak i behawioralnym (analizującym zróżnicowaną motywację oraz profil działania terrorystów).

PDF

Czytaj więcej

Komentarz do zmiany ustawy o działaniach antyterrorystycznych w związku z przeciwdziałaniem rozpowszechnianiu w internecie treści o charakterze terrorystycznym

Mariusz Cichomski

Terroryzm – studia, analizy, prewencja, Numer 7 (7), 2025, s. 35-92

https://doi.org/10.4467/27204383TER.25.026.21803

Artykuł stanowi komentarz do Ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych w zakresie przepisów wprowadzonych do tej regulacji Ustawą z dnia 18 października 2024 r. o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu. Celem wprowadzonych przepisów jest zapewnienie stosowania w polskim porządku prawnym Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/784 z dnia 29 kwietnia 2021 r. w sprawie zapobiegania rozpowszechnianiu w internecie treści o charakterze terrorystycznym. Autor przywołał poprzednie nowelizacje ustawy o działaniach antyterrorystycznych oraz omówił podstawowe rozwiązania zawarte w rozporządzeniu 2021/784 dotyczące dostawców usług hostingowych – nakazy usunięcia treści o charakterze terrorystycznym oraz środki szczególne, czyli wydawanie decyzji w sprawie dostawców usług hostingowych narażonych na treści o charakterze terrorystycznym.

PDF

Czytaj więcej

Wyzwania terrorystyczne w Sahelu a południowa flanka NATO

Aleksander Olech, Paweł Wójcik

Terroryzm – studia, analizy, prewencja, Numer 7 (7), 2025, s. 93-137

https://doi.org/10.4467/27204383TER.25.027.21804

Celem artykułu jest analiza rosnących zagrożeń bezpieczeństwa w regionie Sahelu oraz ich wpływu na stabilność południowej flanki Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO). Autorzy przyjmują tezę, że nasilająca się obecność grup zbrojnych i aktywność organizacji terrorystycznych, przede wszystkim Państwa Islamskiego i Al-Kaidy, prowadzą do eskalacji przemocy, kryzysu politycznego i społecznego, co w konsekwencji zagraża bezpieczeństwu międzynarodowemu, zwłaszcza w Europie i w państwach NATO. Artykuł opiera się na analizie raportu opracowanego przez autorów, przeglądzie dostępnej literatury oraz źródeł uzupełniających, w tym relacji dziennikarzy i ekspertów specjalizujących się w regionie Sahelu. Przeprowadzono kwerendę badawczą, w której sformułowano cztery kluczowe pytania dotyczące przyczyn eskalacji konfliktów, wpływu interwencji i wycofań sił międzynarodowych, roli zewnętrznych aktorów, m.in. Rosji i Chin, oraz skuteczności działań NATO i Unii Europejskiej. W wyniku analizy wykazano, że wyzwania te wymagają kompleksowej, długofalowej strategii międzynarodowej, łączącej działania wojskowe z reformami politycznymi i wsparciem rozwoju regionu, przy jednoczesnym uwzględnieniu zagrożeń nie tylko na południowej, lecz także na wschodniej flance NATO.

PDF

Czytaj więcej

Ochrona biologiczna towarów i usług mogących zostać użytych jako broń lub środek terroru

Anna Bielecka-Oder

Terroryzm – studia, analizy, prewencja, Numer 7 (7), 2025, s. 139-177

https://doi.org/10.4467/27204383TER.25.028.21805

Większość czynników biologicznych wykorzystywanych w charakterze wrogim jest jednocześnie czynnikami chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych, stanowiących zagrożenie zdrowia publicznego. Sposób, w jaki te czynniki zostaną wykorzystane, jest determinowany głównie przez czynnik ludzki. Postęp w naukach biotechnologicznych z jednej strony przyczynił się m.in. do zakończenia pandemii COVID-19 (szczepionki mRNA), z drugiej jednak otworzył drogę dla prowadzenia zaawansowanych badań z wykorzystaniem czynników biologicznych w nieetycznych celach. Praca stanowi wprowadzenie do problematyki ochrony biologicznej. Przedstawia pojęcie ochrony biologicznej w sposób przekrojowy, w ujęciu międzynarodowych porozumień rozbrojeniowych i nieproliferacyjnych w zakresie broni biologicznej i toksynowej oraz nawiązujących do nich przepisów. Autorka dokonuje przeglądu i analizy środków służących zabezpieczeniu i ochronie czynników biologicznych oraz związanych z nimi technologii, w odniesieniu do działalności szczególnie podatnych na nadużycia w obszarze tego rodzaju ochrony. Skuteczne przeciwdziałanie zagrożeniom biologicznym wymaga interdyscyplinarnego podejścia do kwestii ochrony biologicznej. Stawką jest zapobieżenie użyciu materiałów biologicznych o potencjale podwójnego zastosowania w charakterze broni lub środka terroru.

PDF

Czytaj więcej

ARTYKUŁY RECENZYJNE / RECENZJE

Kim Ghattas, Czarna fala. Arabia Saudyjska, Iran i czterdziestoletnia rywalizacja, która odmieniła kultury, religię i pamięć zbiorową na Bliskim Wschodzie

Krzysztof Izak

Terroryzm – studia, analizy, prewencja, Numer 7 (7), 2025, s. 181-198

https://doi.org/10.4467/27204383TER.25.029.21806

PDF

Czytaj więcej

Waldemar Zubrzycki, Jarosław Cymerski, Terroryzm i sposoby jego finansowania

Jakub Grelewicz, Oliwia Łubowska

Terroryzm – studia, analizy, prewencja, Numer 7 (7), 2025, s. 199-205

https://doi.org/10.4467/27204383TER.25.030.21807

PDF

Czytaj więcej

PRACE KONKURSOWE

Ataki z 11 września 2001 roku i zmiany prawno-administracyjne w polityce bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych

Franciszek Dziadkowiec-Wędlikowski

Terroryzm – studia, analizy, prewencja, Numer 7 (7), 2025, s. 209-227

https://doi.org/10.4467/27204383TER.25.031.21808

Artykuł omawia konsekwencje ataków terrorystycznych z 11 września 2001 r. dla polityki bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych. Wydarzenie to zapoczątkowało wiele istotnych zmian prawno-administracyjnych, które zrewolucjonizowały podejście USA do zwalczania terroryzmu. Główne reformy, takie jak wprowadzenie ustawy The USA PATRIOT Act of 2001, powołanie Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz zaostrzenie regulacji dotyczących bezpieczeństwa lotniczego, miały na celu zwiększenie skuteczności prewencji oraz szybszą reakcję na potencjalne zagrożenia. Choć zmiany te przyniosły istotne korzyści, wzbudziły również kontrowersje związane z naruszaniem praw obywatelskich. Analiza reform pokazuje ewolucję polityki bezpieczeństwa oraz wskazuje na wyzwania, które stoją przed współczesnym systemem walki z terroryzmem.

PDF

Czytaj więcej