Wybrane aspekty przestępczości z wykorzystaniem walut wirtualnych
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEWybrane aspekty przestępczości z wykorzystaniem walut wirtualnych
Data publikacji: 15.09.2023
Terroryzm – studia, analizy, prewencja, 2023, Numer 4 (4), s. 49 - 102
https://doi.org/10.4467/27204383TER.23.018.18320Autorzy
Wybrane aspekty przestępczości z wykorzystaniem walut wirtualnych
Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej omówiono zagadnienia związane z funkcjonowaniem rynku kryptoaktywów w Polsce i na świecie oraz planowanymi zmianami w przepisach regulujących ten rynek. Dotyczą one statusu prawnego tokenów cyfrowych i ich wykorzystania w procederze prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz obowiązków instytucji obowiązanych w systemie przeciw-działania praniu pieniędzy. W drugiej części skupiono się na kwestiach procesowych i pozaprocesowych związanych z kryptowalutami. Omówiono status cyfrowego artefaktu w postępowaniu karnym, pracę operacyjną oraz prowadzenie śledztwa pod kątem zwalczania przestępczości kryptowalutowej. W podsumowaniu przedstawiono postulaty skierowane do organów ścigania i ochrony prawa. Celem artykułu jest przegląd problematyki dotyczącej wykorzystania walut wirtualnych w popełnianiu przestępstw, zwłaszcza zagadnień z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
The article consists of two parts. The first discusses issues related to the functioning of the crypto-assets market in Poland and internationally and the planned changes in the regulations governing this market. They concern the legal status of digital tokens and their use in money laundering and terrorist financing, as well as the obligations of obliged institutions in the anti-money laundering system. The second part of the study focuses on procedural and non-procedural issues related to virtual currencies. The status of the digital artefact in criminal proceedings, operational work and the conduct of investigations with a view to combating cryptocurrency crime are discussed. The article concludes with demands addressed to law enforcement and law enforcement agencies. The aim of the article is to provide a comprehensive overview of the issues related to the use of virtual currencies in the commission of crimes, covering in particular AML and terrorist financing issues.
Chainalysis, The 2022 Crypto Crime Report, luty 2022 r.
Ocieczek G., Opitek P., Analiza definicji walut wirtualnych z ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, „Consilium Iuridicum” 2022, nr 3–4, s. 122–139.
Opitek P., Biegły z zakresu kryptowalut w sprawach karnych, w: Wokół kryminalistyki. Nauka i praktyka. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Widle, D. Zienkiewicz (red.), Toruń 2021, s. 413–447.
Opitek P., Funkcjonowanie instrumentów finansowych w oparciu o technologię blockchain, Łódź 2022.
Opitek P., Kontrola transferów pieniądza bezgotówkowego w czasie rzeczywistym jako nowa forma czynności operacyjno-rozpoznawczych na przykładzie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (postulaty de lege ferenda), „Prokuratura i Prawo” 2021, nr 2, s. 154–175.
Opitek P., Kryptowaluty w aspekcie czynności dochodzeniowo-śledczych Policji, „Przegląd Policyjny” 2017, nr 2, s. 138–158. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.6082.
Opitek P., Przeciwdziałanie praniu pieniędzy z wykorzystaniem walut wirtualnych w świetle krajowych i międzynarodowych regulacji AML, „Prokuratura i Prawo” 2020, nr 12, s. 41–70, Lex, https://sip.lex.pl/komentarze-i-publikacje/artykuly/przeciwdzialanie-praniu-pieniedzy-z-wykorzystaniem-walut-151383722.
Opitek P., Przeszukanie na odległość jako czynność procesowa (art. 236a k.p.k.), „Prokuratura i Prawo” 2022, nr 9, s. 100–128.
Opitek P., Wykorzystanie walut i serwisów wirtualnych do prania pieniędzy i finasowania terroryzmu, Warszawa 2019 (praca dyplomowa napisana na studiach podyplomowych w Szkole Głównej Handlowej, niepublikowana, w zasobach autora).
Prawo cywilne – część ogólna, M. Safjan (red.), seria: System Prawa Prywatnego, t. 1, Warszawa 2007.
Przewłoka E., Metodyka podstawowych czynności realizowanych przez funkcjonariusza Policji i związanych z przestępstwem „kradzieży” waluty wirtualnej, Bydgoszcz 2023 (metodyka wewnętrzna Policji, w zbiorach autora).
Skała J., Uzyskiwanie przez prokuratora informacji i danych od instytucji obowiązanych na podstawie ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, „Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury” 2022, z. 3, s. 83–100. https://doi.org/10.53024/4.3.47.2022.
Źródła internetowe
Al-Mughrabi N., Hamas armed wing announces suspension of bitcoin fundraising, Reuters, 28 IV 2023 r., https://www.reuters.com/world/middle-east/hamas-armed-wing--announces-suspension-bitcoin-fundraising-2023-04-28/ [dostęp: 9 V 2023]
Alnasaa M. i in., Crypto, Corruption, and Capital Controls: Cross-Country Correlations, International Monetary Fund, 25 III 2022 r., https://www.imf.org/en/Publications/WP/Issues/2022/03/25/Crypto-Corruption-and-Capital-Controls-Cross-Country-Correlations-515676 [dostęp: 4 V 2023].
Anti-money laundering: Provisional agreement reached on transparency of crypto asset transfers, Council of the EU, 29 VI 2022 r., https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2022/06/29/anti-money-laundering-provisional-agreement-reached-on-transparency-of-crypto-asset-transfers/ [dostęp: 7 IV 2023].
Berton B., The dark side of the web: ISIL’s one-stop shop?, European Union Institute for Security Studies, czerwiec 2015 r., https://www.iss.europa.eu/sites/default/files/EUISSFiles/Alert_30_The_Dark_Web.pdf [dostęp: 23 VIII 2019].
Bitcoin wa Sadaqat al-Jihad, https://krypt3ia.files.wordpress.com/2014/07/btcedit-21.pdf [dostęp: 20 I 2019].
CFTC Charges Binance and Its Founder, Changpeng Zhao, with Willful Evasion of Federal Law and Operating an Illegal Digital Asset Derivatives Exchange, CFTC, 27 III 2023 r., https://www.cftc.gov/PressRoom/PressReleases/8680-23 [dostęp: 9 IV 2023].
Crypto-assets. Relevant provision: Article 5b(2) of Council regulation (EU) NO 833/2014, https://finance.ec.europa.eu/system/files/2023-03/faqs-sanctions-russia-crypto_en.pdf [dostęp: 10 IV 2023].
Crypto exchanges Huobi, KuCoin enabled Russian sanction evasion. Binance also mentioned, Ledger Insights, 28 II 2023 r., https://www.ledgerinsights.com/russia-sanctions-crypto-exchanges-huobi-kucoin-binance/ [dostęp: 10 IV 2023].
Dugas M., The Latest North Korea Cyber Indictment Should Serve as a Model, Just Security, 24 II 2021 r., https://www.justsecurity.org/74930/the-latest-north-korea-cyber-indictment-should-serve-as-a-model/ [dostęp: 11 V 2023].
Farah D., Richardson M., The Growing Use of Cryptocurrencies by Transnational Organized Crime Groups in Latin America, Georgetown University, 20 III 2023 r., https://gjia.georgetown.edu/2023/03/20/the-growing-use-of-cryptocurrencies-by-transnational-organized-crime-groups-in-latin-america/ [dostęp: 6 IV 2023].
Fight against money laundering and terrorist financing, European Council, https://www.consilium.europa.eu/en/policies/fight-against-terrorism/fight-against-terrorist-financing/ [dostęp: 9 IV 2023].
Five Russian Nationals and Two Oil Traders Charged in Global Sanctions Evasion and Money Laundering Scheme, United States Attorney’s Office, Eastern District of New York, 19 X 2022 r., https://www.justice.gov/usao-edny/pr/five-russian-nationals-and-two-oil-traders-charged-global-sanctions-evasion-and-money [dostęp: 7 IV 2023].
Germany and Ukraine hit two high-value ransomware targets, Europol, https://www.europol.europa.eu/media-press/newsroom/news/germany-and-ukraine-hit-two-high-value-ransomware-targets [dostęp: 6 IV 2023].
Global Disruption of Three Terror Finance Cyber-Enabled Campaigns, The United States Department of Justice, 13 VIII 2020 r., https://www.justice.gov/opa/pr/global-disruption-three-terror-finance-cyber-enabled-campaigns [dostęp: 9 V 2023].
Hamas armed wing to stop crypto fundraising over ‘hostility’ against donors, i24NEWS, 30 IV 2023 r., https://www.i24news.tv/en/news/middle-east/palestinian-territories/1682688395-hamas-armed-wing-to-stop-crypto-fundraising-citing-hostility-against-donors [dostęp: 9 V 2023].
How Russians Use Tether to Evade Global Sanctions, Inca Digital, https://inca.digital/intelligence/how-russians-use-tether/ [dostęp: 10 IV 2023].
https://counterstrike.fandom.com/wiki/Skins [dostęp: 17 II 2022].
Illicit Finance Risk Assessment of Decentralized Finance, U.S. Department of the Treasury, kwiecień 2023 r., https://home.treasury.gov/system/files/136/DeFi-Risk-Full-Review.pdf [dostęp: 14 IV 2023].
Living on the Edge, International Monetary Fund, październik 2022 r., https://www.imf.org/en/Publications/REO/SSA/Issues/2022/10/14/regional-economic-outlook-for-sub-saharan-africa-october-2022 [dostęp: 5 IV 2023].
Maciąg A., Tarnowski I., Atak teleinformatyczny na polski sektor finansowy, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, https://archiwum.rcb.gov.pl/atak-teleinformatyczny-na-polski-sektor-finansowy/ [dostęp: 11 V 2023].
MUFG’s Progmat security token platform to become digital asset joint venture, Ledger Insights, 7 X 2021 r., https://www.ledgerinsights.com/mufg-progmat-security-token-digital-asset-joint-venture/ [dostęp: 5 IV 2023].
MUFG, SBI share roadmap for Japanese security tokens, Ledger Insights, 7 X 2021 r., https://www.ledgerinsights.com/mufg-sbi-share-roadmap-for-japanese-security-token-platform/ [dostęp: 27 III 2023].
National Strategy for Combating Terrorist and Other Illicit Financing 2020, https://home.treasury.gov/system/files/136/National-Strategy-to-Counter-Illicit-Financev2.pdf [dostęp: 7 VII 2023].
O’Sullivan F., Where Is Crypto Illegal in 2023? The Countries That Ban Cryptocurrency, Cloudwards, 22 II 2023 r., https://www.cloudwards.net/where-is-crypto-illegal/ [dostęp: 5 IV 2023].
Perez Y.B., Bitcoin, Paris and Terrorism: What the Media Got Wrong, CoinDesk, 6 III 2023 r., https://www.coindesk.com/bitcoin-paris-and-terrorism-what-the-media-got-wrong [dostęp: 10 V 2023].
Preiss I., Crypto AML rules passed by MEPs, The Block, 28 III 2023 r., https://www.theblock.co/post/223215/crypto-aml-rules-passed-meps [dostęp: 6 IV 2023].
Ransomware Attacks on Critical Infrastructure Sectors, U.S. Department of Home-land Security, https://www.dhs.gov/sites/default/files/2022-09/Ransomware%20Attacks%20.pdf [dostęp: 11 V 2023].
Risk Assessment. 2022 National Terrorist Financing, Department of the Treasury, luty 2022 r., https://home.treasury.gov/system/files/136/2022-National-Terrorist-Financing-Risk-Assessment.pdf [dostęp: 10 V 2023].
SEC Charges Decentralized Finance Lender and Top Executives for Raising $30 Million Through Fraudulent Offerings, U.S. Securities and Exchange Commission, https://www.sec.gov/news/press-release/2021-145 [dostęp: 24 III 2023].
Sigalos M., Goswami R., Sam Bankman-Fried paid over $40 million to bribe at least one official in China, DOJ alleges in new indictment, CNBC, 28 III 2023 r., https://www.cnbc.com/2023/03/28/sam-bankman-fried-paid-over-40-million-to-bribe-at-least-one-chinese-official-doj-alleges-in-new-indictment.html [dostęp: 9 IV 2023].
Sutton S., Seligman L., Two major crypto exchanges failed to block sanctioned Russians, Politico, 24 II 2023 r., https://www.politico.com/news/2023/02/24/two-major-crypto-exchanges-failed-to-block-sanctioned-russians-00084391 [dostęp: 10 IV 2023].
Terrorism and Digital Financing: How Technology is Changing the Threat. Hearing before the Subcommittee on Intelligence and Counterterrorism of the Committee On Homeland Security House of Representatives, https://www.congress.gov/117/chrg/CHRG-117hhrg45867/CHRG-117hhrg45867.pdf [dostęp: 10 V 2023].
UK regulatory approach to cryptoassets and stablecoins: Consultation and call for evidence, https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/950206/HM_Treasury_Cryptoasset_and_Stablecoin_consultation.pdf [dostęp: 9 IV 2023].
United States of America v. Samuel Bankman-Fried, https://storage.courtlistener.com/recap/gov.uscourts.nysd.590940/gov.uscourts.nysd.590940.80.0.pdf [dostęp: 7 IV 2023].
United States of America v. Ali Shukri Amin, CRIMINAL NO. 1:15-CR-164, https://www.investigativeproject.org/documents/case_docs/2826.pdf [dostęp: 10 V 2023].
Virtual Assets Red Flag Indicators of Money Laundering and Terrorist Financing, FATF, https://www.fatf-gafi.org/en/publications/Methodsandtrends/Virtual-assets-red-flag-indicators.html [dostęp: 7 IV 2023].
White House Releases First-Ever Comprehensive Framework for Responsible Development of Digital Assets, The White House, 16 IX 2022 r., https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2022/09/16/fact-sheet-white-house-releases-first-ever-comprehensive-framework-for-responsible-development-of-digital-assets/ [dostęp: 9 IV 2023].
Akty prawne
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz zmieniająca dyrektywy 2009/138/WE i 2013/36/UE (Dz. Urz. UE L 156/43 z 19 VI 2018 r.).
Rozporządzenie Rady (UE) NR 833/2014 z dnia 31 lipca 2014 r. dotyczące środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie (Dz. Urz. UE L 229/1 z 31 VII 2014 r.).
Ustawa z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2021 r. poz. 815, ze zm.).
Ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (t.j. DzU z 2023 r. poz. 1124, ze zm.).
Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (t.j. DzU z 2023 r. poz. 227).
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. DzU z 2023 r. poz. 172, z 2022 r. poz. 2600).
Ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (t.j. DzU z 2023 r. poz. 654, ze zm.).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. DzU z 2022 r. poz. 1138, ze zm.).
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. DzU z 2022 r. poz. 1360, ze zm.).
Ensuring Responsible Development of Digital Assets, Executive Order 14067 of March 9, 2022, Federal Register. The Daily Journal of the United States Government, https://www.federalregister.gov/documents/2022/03/14/2022-05471/ensuring-responsible-development-of-digital-assets [dostęp: 5 IV 2023].
Orzecznictwo
Akta sprawy Sądu Rejonowego w Przasnyszu II Wydział Karny, sygn. akt II K 608/18. Wyrok Sądu Okręgowego w Ostrołęce z 27 VIII 2020 r., sygn. akt II Ka 40/20.
Wyrok Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy II Wydział Karny z 3 VIII 2012 r., sygn. akt II Ka 776/11/K.
Inne dokumenty
Markets in crypto-assets (MiCA), https://www.europarl.europa.eu [dostęp: 9 IV 2023]. Proposal for a regulation of the European Parliament and of the Council on markets in crypto-assets, and amending Directive (EU) 2019/1937, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52020PC0593 [dostęp: 9 IV 2023].
Informacje: Terroryzm – studia, analizy, prewencja, 2023, Numer 4 (4), s. 49 - 102
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Wybrane aspekty przestępczości z wykorzystaniem walut wirtualnych
Selected aspects of crime involving virtual currencies
Publikacja: 15.09.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC-BY-NC-SA
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 457
Liczba pobrań: 742