Anders Behring Breivik. Studium przypadku skrajnie prawicowego terrorysty – samotnego wilka (część 1)

Krzysztof Izak

Anders Behring Breivik. Studium przypadku skrajnie prawicowego terrorysty – samotnego wilka (część 1)

Data publikacji: 13.09.2022

Terroryzm – studia, analizy, prewencja, 2022, Numer 2 (2), s. 93 - 127

https://doi.org/10.4467/27204383TER.22.020.16340

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Anders Behring Breivik. Studium przypadku skrajnie prawicowego terrorysty – samotnego wilka (część 1)

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie charakterystyki Andersa Behringa Breivika, w tym wpływu doświadczeń z dzieciństwa i wczesnej młodości na kształtowanie się jego osobowości, a także opisanie jego działalności i przygotowań do ataków przeprowadzonych 22 lipca 2011 r. w Oslo i na wyspie Utoya, jak również ich przebiegu. Autor poszukiwał odpowiedzi na pytania, czy istniała możliwość zapobieżenia tym zamachom oraz jaki wpływ miały one na nastroje społeczne, charakter zmian w kształtowaniu polityki bezpieczeństwa wewnętrznego w Norwegii i podniesienie sprawności działania służb bezpieczeństwa tego państwa. Podjął również próbę przeanalizowania, jaki poziom zagrożenia podobnym atakiem istnieje obecnie w Polsce. Wnioski płynące z tej analizy zostały wzbogacone o przemyślenia dotyczące następstw agresji Rosji na Ukrainę.

The aim of this article is to present the characteristics of Anders Behring Breivik, including the influence of his childhood and early youth on the development of his personality, and to describe his activities and preparations for the attacks carried out on 22 July 2011 in Oslo and on the island of Utoya, as well as their course. The author has sought to answer the questions of whether it was possible to prevent the attacks and what impact they had on social mood, the nature of changes in the shaping of internal security policy in Norway and the improvement in the efficiency of security services in this country. He also attempted to e what level of threat of a similar attack exists in Poland at present. Conclusions from this es have been enriched by reflections on the consequences of Russia’s aggression against Ukraine.

Słowa kluczowe

manifest, samotny wilk, terrorysta, Anders Breivik, aktywny strzelec

Anders Breivik, active shooter, manifesto, lone wolf, terrorist

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Czykwin E., Anders Breivik. Między dumą a wstydem, Warszawa 2019.

Haszczyński J. i in., Robił zakupy we Wrocławiu, podziwiał Jana III Sobieskiego, „Rzeczpospolita”, 26 VII 2011 r.

Kącki M., Breivik kupił lont w Polsce, „Gazeta Wyborcza”, 23 VIII 2011 r.

Machnikowski R.M., Zabójcze idee. Co próbują nam przekazać terroryści?, Łódź 2020.

Piekarski M., Wojtasik K., Polski system antyterrorystyczny a realia zamachów drugiej dekady XXI wieku, Toruń 2020.

Pracoń A., Masakra na wyspie Utoya, Bielsko Biała 2013.

Rybak M., Wrocławianin, który sprzedał chemikalia Breivikowi, miał kiedyś problemy z prawem, „Gazeta Wrocławska”, 22 XI 2011 r.

Seierstad A., Jeden z nas. Opowieść o Norwegii, Warszawa 2013.

Turrettini U., The Mystery of the Lone Wolf Killer: Anders Behring Breivik and the Threat of Terror in Plain Sight, New York 2015.

Zamach w Norwegii. Nowy wymiar zagrożenia terroryzmem w Europie, K. Liedel, P. Piasecka, T.R. Aleksandrowicz (red. nauk.), Warszawa 2011.

Źródła internetowe

Anders Breivik był zatrzymany przez niemiecką policję dwa lata przed zamachem na wyspie Utöya. Miał przy sobie amunicję i części uzbrojenia. Został wypuszczony na wolność, Wirtualna Polska, 14 I 2016 r., https://wiadomosci.wp.pl/anders-breivik-byl-zatrzymany-przez-niemiecka-policje-dwa-lata-przed-zamachem-na-wyspie-utoya-mial-przy-sobie-amunicje-i-czesci-uzbrojenia-zostal-wypuszczony-na-wolnosc-6027685648360577a [dostęp: 15 I 2016].

Baran V., Niemcy. Służby: grożą nam akty dywersji, Wirtualna Polska, 7 III 2022 r., https://wiadomosci.wp.pl/niemcy-sluzby-groza-nam-akty-dywersji-674470100515-4912a [dostęp: 7 III 2022].

Berwick A., 2083. A European Declaration of Independence. De laude novae militiae. Peuperes commilitiones Christi Templique Solomonici, London 2011, https://info.publicintelligence.net/AndersBehringBreivikManifesto.pdf [dostęp: 1 II 2022].

Bielecki J., Naśladowcy Breivika rosną w Europie w siłę, rp.pl, 23 II 2020 r., https://www.rp.pl/swiat/art.871721-nasladowcy-breivika-rosna-w-europie-w-sile [dostęp: 24 II 2020].

Death S., Anders Breivik massacre: Norway’s worst nightmare, The Guardian, 25 II 2015 r., https://www.theguardian.com/world/2015/feb/22/anders-breivik-massacre-one-of-us-anne-seierstad [dostęp: 28 IV 2015].

Grelowska I., Anders Breivik. Nakręcony do zbrodni, Interia, 20 IX 2019 r., https://styl.interia.pl/magazyn/news-anders-breivik-nakrecony-do-zbrodni,nId,3213764 [dostęp: 21 IX 2019].

Grochot A., Anders Breivik zostanie w więzieniu. Sąd odrzucił jego wniosek, RMF24, 1 II 2022 r., https://www.rmf24.pl/fakty/swiat/news-anders-breivik-zostanie-w-wiezieniu-sad-odrzucil-jego-wniosek,nId,5806130#crp_state=1 [dostęp: 1 II 2022].

https://www.vmc.org.pl/pirotechnika/materiay-wybuchowe/inicjujce/item/297-diazodinitrofenol [dostęp: 31 I 2022].

Kittel B., Jabrzyk J., Czy Polak pomógł Breivikowi, TVN24, 22 XI 2011 r., https://tvn24.pl/polska/czy-polak-pomogl-breivikowi-ra191578-3531692 [dostęp: 23 XI 2011].

„Mądry Putin” i „sztuczne państwo Ukraina” – antyukraińskie narracje w polskiej sieci, Konkret 24, 23 II 2022 r., https://konkret24.tvn24.pl/polska,108/madry-putin-i-sztuczne-panstwo-ukraina-antyukrainskie-narracje-w-polskiej-sieci,1097200.html [dostęp: 23 II 2022].

Norway gunman claims he had nine-year plan to finance attacks, The Guardian, 25 VII 2011 r., https://www.theguardian.com/world/2011/jul/25/norway-gunman-attack-funding-claim [dostęp: 27 I 2022].

PAP, Fala przestępstw politycznych w Niemczech. „Więcej niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich 20 lat”, InfoSecurity 24, 19 I 2022 r., https://infosecurity24.pl/za-granica/fala-przestepstw-politycznych-w-niemczech-wiecej-niz-kiedykolwiek-w-ciagu-ostatnich-20-lat [dostęp: 20 I 2022].

PAP, Jakie są nastroje społeczne w Polsce? Zaskakujące wyniki najnowszego sondażu, DEON, 21 X 2021 r., https://deon.pl/swiat/jakie-sa-nastroje-spoleczne-w-polsce-zaskakujace-wyniki-najnowszego-sondazu, 1654190 [dostęp: 14 III 2022].

Potocka J., Hitlerowskie pozdrowienie i nowe hasła. Breivik chce wyjść na wolność, RMF24, 18 I 2022 r., https://www.rmf24.pl/raporty/raport-zamachy-w-norwegii/fakty/news-hitlerowskie-pozdrowienie-i-nowe-hasla-breivik-chce-wyjsc-na,-nId,5777148#crp_state=1 [dostęp: 18 I 2022].

Profile: Anders Behring Breivik, BBC, 12 IV 2012 r., https://www.bbc.com/news/world-europe-14259989 [dostęp: 14 V 2012].

Rybak M., Rosyjscy dywersanci, złapani na Ukrainie mieli w notesie adres hotelu w Zgorzelcu, Wyborcza, 28 II 2022 r., https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,28164136,dywersanci-zlapani-przez-ukrainskie-sluzby-mieli-kartke-z.html [dostęp: 3 III 2022].

Rybak M., „Wyborcza” ustaliła hotel w Zgorzelcu z notesu dywersantów złapanych na Ukrainie. Ma gangsterską przeszłość, Wyborcza, 1 III 2022 r., https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,28167910, wyborcza-ustalila-hotel-w-zgorzelcu-z-notesu-dywersantow.html [dostęp: 3 III 2022].

Sobańda A., Skąd wziął się Breivik i czy można go było powstrzymać? Przejmująca opowieść o Norwegii, Dziennik, 21 VIII 2015 r., https://kultura.dziennik.pl/ksiazki/artykuly/498350,jeden-z-nas-przejmujaca-opowiesc-o-norwegii-autorstwa-asne-seierstad.html [dostęp: 24 VIII 2015].

Tsunami uderzy w gospodarkę i finanse Polaków. Wyniki badań zszokowały nawet ich autorów, Forbes, 12 V 2020 r., https://www.forbes.pl/gospodarka/nastroje-spoleczne-w-polsce-w-kwietniu-2020-badanie-irg-sgh-i-zpf-dr-slawomir-dudek/4mdqnw7 [dostęp: 14 III 2022].

Waleński T., Stingery i Javeliny sieją strach u Rosjan. Ale broni dla Ukrainy może zabraknąć, Wirtualna Polska, 11 III 2022 r., https://wiadomosci.wp.pl/moga-sie-pojawic-problemy-z-dostawami-sprzetu-wojskowego-do-ukrainy-6746062264457824a [dostęp: 11 III 2022].

Informacje

Informacje: Terroryzm – studia, analizy, prewencja, 2022, Numer 2 (2), s. 93 - 127

DOI: https://doi.org/10.4467/27204383TER.22.020.16340

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Anders Behring Breivik. Studium przypadku skrajnie prawicowego terrorysty – samotnego wilka (część 1)

Angielski:

Anders Behring Breivik. Studium przypadku skrajnie prawicowego terrorysty – samotnego wilka (część 1)

Autorzy

Krzysztof Izak

https://orcid.org/0000-0001-9815-6035

Publikacja: 13.09.2022

Status artykułu: Otwarte

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Krzysztof Izak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 528

Liczba pobrań: 5394

<p> Anders Behring Breivik. Studium przypadku skrajnie prawicowego terrorysty – samotnego wilka (część 1)</p>

Pobierz xml