Tytułowa kościelna księga rachunkowa luterańskiej parafii Szumiąca koło Kamienia Pomorskiego z lat 1730–1792 została znaleziona w Gdańsku. Coroczny bilans zatwierdzali patronowie parafii. Kontroli ksiąg parafialnych, dokonywał prepozyt kapituły kamieńskiej. Do badań źródłoznawczych zastosowano teorię aktora-sieci ANT skorelowaną z osią czasu. Każdy człowiek, instytucja, zjawisko, przedmiot czy też zwierzę może zostać aktorem sieci i tworzyć sieć powiązań. Księga została umiejscowiona w strukturach kościelnych kapituły kamieńskiej, systemie księgowania opartego na połączeniu księgowości francuskiej i niemieckiej oraz w ówczesnym systemie waluty obrachunkowej. Graf przedstawiający Księgę jako aktora-sieci pokazuje powiązania kont księgowych z badaniami ilościowymi, a sentencji księgowych z analizami jakościowymi. Dla lepszego zrozumienia teorii ANT dostosowanej do badań historycznych, w publikacji umieszczono wyniki analizy siły nabywczej srebra zawartego w dobrym groszu z uwzględnieniem inflacji na tle wydarzeń historycznych. Sentencje księgowe opisujące osoby, miejsca na wykonanie analizy powiązań z zasobami Archiwum Państwowego w Szczecinie.

W artykule scharakteryzowano organizację i przebieg powrotu do kraju przez Szczecin polskich repatriantów z brytyjskiej zony okupacyjnej w Niemczech w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej. Ta planowana i masowa operacja objęła tysiące Polaków, zwłaszcza tzw. robotników przymusowych, wywiezionych do pracy w Trzeciej Rzeszy, jeńców wojennych osadzonych w obozach, zdemobilizowanych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Szczecin odegrał szczególną rolę ze względu na położenie w pobliżu granicy z Niemcami w nowej rzeczywistości geopolitycznej, usytuowanie przy ważnej drodze morskiej na Bałtyk i dogodnym warunkom do wykorzystania komunikacji drogowej i kolejowej. Nie bez znaczenia było tu dobre przygotowanie w mieście nad Odrą Punktu Etapowego nr 2 Państwowego Urzędu Repatriacyjnego, który dziennie przyjmował niekiedy kilka tysięcy osób. Akcję powrotu ludności polskiej do ojczyzny autor poprzedził informacjami o rokowaniach w tej sprawie pomiędzy zainteresowanymi władzami Wielkiej Brytanii, ZSRR i Polski. Repatriacja prowadzona transportem samochodowym, morskim i kolejowym przyniosła znaczące rezultaty, gdyż do Szczecina przyjechało blisko 265 tysięcy osób z których ogromna większość była następnie rozwożona pociągami w głąb kraju, gdzie czekały już rodziny, nieliczni pozostali w mieście, część zamieszkała na Pomorzu Zachodnim, zasilając rzesze napływających ze Wschodu osadników.

Artykuł dotyczy Alfreda Wielopolskiego i jego archiwalnego epizodu w Wojewódzkim Archiwum Państwowym w Szczecinie, który przypada na lata 1952-1962. Do Wojewódzkiego Archiwum Państwowego został „zesłany” po tym, jak zakazano mu dalszej pracy w charakterze nauczyciela akademickiego. W okresie 10-letniej pracy w WAP silnie zaangażował się w rozwój placówki. Dzięki podejmowanym przez archiwistów inicjatywom, placówka szybko przerodziła się w centrum życia humanistycznego i naukowego.

Po zakończeniu działań wojennych w 1945 r. Lębork został włączony do Polski i stał się siedzibą powiatu. Dokumentacja wytworzona w latach 1945–1975 dotycząca Lęborka i powiatu lęborskiego znajduje się w Archiwum Państwowym w Gdańsku. Do najważniejszych materiałów należą akta ówczesnej administracji, czyli Zarządu Miejskiego i Miejskiej Rady Narodowej, Starostwa Powiatowego oraz Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. Oprócz tego w APG znajdują się także akta partii politycznych: PPR, PPS, PZPR oraz organizacji młodzieżowych: ZMP, ZMS i ZMW. Interesującym źródłem są mapy z Powiatowego Biura Geodezji i Urządzeń Rolniczych w Lęborku dotyczące Lęborka oraz kilkudziesięciu miejscowości z terenu powiatu lęborskiego, sporządzone w latach 1838–1943.

Polska kinematografia lat sześćdziesiątych XX wieku krytykowała dorobek zarówno stalinizmu, jak i tzw. Polskiej Szkoły Filmowej. W pierwszym przypadku za ideologizowanie przekazu, w drugim zaś za nadmierne jego psychologizowanie, nierzadko podszyte pesymistyczną wizją losu człowieka. Rodzima X Muza dekady Władysława Gomułki rozwinęła natomiast zamiłowanie do literatury przygodowej i kina podróży. Zaczęła mocniej hołdować filmowi jako rozrywce. Omawiany w artykule film Cała naprzód (1966/1967) Stanisława Lenartowicza spełniał te warunki, jednocześnie będąc lekkim żartem wymierzonym w życie codzienne Polski Ludowej za czasów Władysława Gomułki. Fabuła opiera się na dialogu dwóch bohaterów. Janek jest marynarzem, który zawitał do Szczecina, aby odwiedzić ukochaną. Spotyka dawnego znajomego – Leona. Ten ostatni jest robotnikiem i pracuje w stoczni remontowej. Janek opowiada mu zamorskie przygody jakie doświadczył.