FAQ

Polityka migracyjna jako narzędzie wspierania rozwoju regionalnego

Data publikacji: 29.01.2025

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2024 (L), Nr 3 (193), s. 9-26

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.24.028.21032

Autorzy

Wojciech Janicki
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
, Polska
https://orcid.org/0000-0001-6563-5259 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Polityka migracyjna jako narzędzie wspierania rozwoju regionalnego

Abstrakt

W powszechnym ujęciu najważniejszym celem operacyjnym stawianym przed polityką migracyjną jest zarządzanie strumieniami migracji międzynarodowych w taki sposób, aby osiągnąć cele strategiczne na niwie społecznej, gospodarczej lub politycznej. Przedmiotem takiej polityki, a jednocześnie jej autorem, głównym aktorem i wykonawcą jest państwo. Polska w połowie dekady lat 20. XXI wieku znajduje się w sytuacji głębokiego zapóźnienia, jeśli chodzi o konstruowanie tradycyjnej polityki migracyjnej. Aby wykorzystać rentę zapóźnienia, warto jako jeden z celów polityki migracyjnej wskazać wspieranie rozwoju regionalnego. Polityka ta powinna być ukierunkowania na wzrost najważniejszego z kapitałów rozwojowych – kapitału ludzkiego – a jej kluczowym elementem powinien być system zachęt administracyjnych dla imigrantów nakłaniający ich do zamieszkania w regionach wymagających szczególnego wsparcia.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Abernethy V.D. 2001. Comment on Bermingham’s Summary of the U.N.’s Year 2000 Replacement Migration, Is it a Solution to Declining Population and Aging? Population and Environment: A Journal of Interdisciplinary Studies, Human Sciences Press, 22(4): 365–375.

Adamczyk A. 2021. (Nie)intencjonalna polityka migracyjna Polski. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, Poznań.

African Development Bank 1998. African Development Report. Human Capital Development, Blackwell Publisher, Oxford.

Arango J. 2000. Explaining migration: a critical view. Blackwell Publishers, UNE SCO.

Australian Government. Department of Home Affairs 2024. Regional migration. https://immi.homeaffairs.gov.au/visas/working-in-australia/regional-migration (dostęp: 2.04.2024)

Baldwin-Edwards M. 2008. Towards a Theory of Illegal Migration: historical and structural components. Third World Quarterly 29(7): 1449–1459.

Barca F. 2009. An Agenda for a Reformed Cohesion Policy. A Place-Based Approach to Meeting European Union Challenges and Expectations. https://www.europarl.europa.eu/meetdocs/2009_2014/documents/regi/dv/barca_report_/barca_report_en.pdf (dostęp: 29.03.2024).

Bauböck R. 2006. Migration and Citizenship: Legal Status, Rights and Political Participation. State of the art report for IMISCOE cluster B3. Amsterdam University Press.

Bauböck R., Mourão Permoser J., Ruhs M. 2022. The ethics of migration policy dilemmas. Migration Studies 10(3): 427–441. https://doi.org/10.1093/migration/mnac029

Bielecki T. 2023. Ugoda w Brukseli: reforma migracyjna bez obowiązku relokacji. Polityka, 20.12.2023. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/2239563,1,ugoda-w-brukselireforma-migracyjna-bez-obowiazku-relokacji.read (dostęp: 21.05.2024).

Bouvier L.F. 2001. Replacement Migration: Is it a Solution to Declining and Aging Populations? A Journal of Interdisciplinary Studies, Human Sciences Press 22(4): 377–381.

Bronisz U., Heijman W.J.M. 2009. The impact of social capital on the regional growth and competitiveness in Poland. W: The role of knowledge, innovation and human capital in multifunctional agriculture and territorial rural development, red. D. Tomić, Z. Vasiljević, D. Cvijanović. EAAE, Belgrad.

DSZ 2024. Idzie „niewyobrażalny kryzys”. Chiny od lat mogły kłamać ws. populacji. https://www.money.pl/gospodarka/chiny-od-lat-ukrywaly-prawde-o-populacji-idzie-niewyobrazalny-kryzys-6985649315809888a.html (dostęp: 18.03.2024).

Duszczyk M. 2009. Traktat Lizboński a migracje – komentarz. Biuletyn Migracyjny 24/2009, p. 3. Ośrodek Badań nad migracjami, Uniwersytet Warszawski.

Egan-Robertson D., Curtis K.J., Winkler R.L., Johnson K.M., Bourbeau C. 2023. Age-Specific Net Migration Estimates for US Counties, 1950–2020. Applied Population Laboratory, University of Wisconsin – Madison. https://netmigration.wisc.edu (dostęp: 29.03.2024).

Ekins P. 1992. A Four-Capital Model of Wealth Creation. W: P. Ekins, M.A. Max Neef (red.), Real-life Economics: Understanding Wealth Creation, s. 147–155. Routledge, London-New York.

Elwert A., Emilsson H., Irastorza N. 2023. From state-controlled to free migration: The income effects of the 2008 Swedish labour-migration reform. Migration Studies 11(4): 721–745, https://doi.org/10.1093/migration/mnad030

Espenshade T. 2001. “Replacement Migration” from the Perspective of Equilibrium Stationary Populations. Population and Environment: A Journal of Interdisciplinary Studies, Human Sciences Press 22(4): 383–389.

Fioretti G., Lomi A. 2008. The garbage can model of organizational choice: An agent-based reconstruction. Simulation Modelling Practice and Theory 16: 192–217.

Gober-Meyers P. 1978. Employment-motivated migration and economic growth in post-industrial market economies. Progress in Human Geography 2: 207–229.

Golini A. 2000. Demographic trends and population policies. Pergamon, Futures 33 (2001): 27–41.

Gorzelak G., Smętkowski M., Płoszaj A. 2007. The Four Capitals Model in the Evaluation of the Regional development Strategy – the Example of the Lubuskie Voivodeship. Regional and Local Studies, Special Issue, 6–20.

Government of Canada 2024. Rural and Northern Immigration Pilot: about the pilot. https://www.canada.ca/en/immigration-refugees-citizenship/services/immigrate-canada/rural-northern-immigration-pilot.html#participating (dostęp: 2.04.2024)

Grant L. 2001. “Replacement Migration”: The UN Population Division on European Population Decline. Population and Environment: A Journal of Interdisciplinary Studies, Human Sciences Press 22(4): 391–399.

Herbst M. 2007. Kapitał ludzki, dochód i wzrost gospodarczy w badaniach empirycznych. W: M. Herbst (red.), Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny, 98–125. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Icduygu A., Unalan T. 2002. Tides between Mediterranean Shores: Undocumented Migration in the South of Europe. HIPS Working Papers in Demography 7: 1–24.

International Organization for Migration 2021. World Migration Report 2022. IOM, Geneva.

Janicki W. 2007. Przegląd teorii migracji ludności. Annales UMCS LXII: 285–304.

Janicki W. 2015. Migracje kompensacyjne jako czynnik wzrostu obszarów peryferyjnych. Rola ukrytego kapitału ludzkiego, 2015. Wydawnictwo UMCS, Lublin, ss. 292.

Janicki W. 2020. Towards a Better Future of Peripheries: Regional Migration Policy. Annales UMCS 77: 1–20. doi: 10.17951/b.2022.77.1-20

Jansen C.J. 1970. Migration: a sociological problem. Readings in the sociology of migration, Jansen C.J. (red.), Pergamon Press.

Kawałko B. 2011. Strategiczne kierunki rozwoju województwa po 2013 roku. W: W. Janicki (red.) Województwo lubelskie. Środowisko – społeczeństwo – gospodarka, 229–245. Norbertinum, Lublin.

Kawczyńska-Butrym Z. 2009. Migracje. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Kazlou A., Urban S. 2023. Swedish migration policy liberalization and new immigrant entrepreneurs. International Migration 61(2): 87–106. https://doi.org/10.1111/imig.12989

Kicinger A. 2005. Between Polish interests and the EU influence – Polish migration policy development 1989–2004. Central European Forum for Migration Research Working Paper 9/2005.

Kicinger A., Saczuk K. 2004. Migration policy in the European perspective – development and future trends. Central European Forum for Migration Research Working Paper No. 1.

Komornicki T., Śleszyński P., Rosik P., Pomianowski W., Stępniak M, Siłka P. 2010. Dostępność przestrzenna jako przesłanka kształtowania polskiej polityki transportowej. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju.

Komornicki T., Pomianowski W., Wiśniewski R., Szejgiec-Kolenda B. 2022. Interregional migration flows in Europe. ESPON IRiE – Interregional Relations in Europe. https://www.espon.eu/sites/default/files/attachments/7%20Interregional%20migration%20flows%20-%20Tomasz%20Komornicki%2C%20Wojciech%20Pomianowski%2C%20Rafa%C5%82%20Wi%C5%9Bniewski%2C%20Barbara%20Szejgiec-Kol_0.pdf (dostęp: 29.03.2024).

Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Uchwalona Przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r. Dz. U. Nr 33 poz. 232.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483, z późn. zm.

Konwencja Dotycząca Statusu Uchodźców, sporządzona w Genewie dnia 28 lipca 1951 r. Dz. U. nr 119 poz. 515 z dnia 20 grudnia 1991 r.

Kozak M. 2014. 10 lat polityki spójności w Polsce. Studia Regionalne i Lokalne 4(58): 2014, doi: 10.7366/1509499545802

Kraler A. 2009. Regularisation: A misguided option or part and parcel of a comprehensive policy response to irregular migration? IMISCOE Working Paper No. 24.

Kupiszewski M. 2002. Modelowanie dynamiki przemian ludności w warunkach wzrostu znaczenia migracji międzynarodowych. Prace geograficzne IGiPZ PAN nr 181.

Lee E.S. 1966. A theory of migration. Demography, 3: 47–57.

Łodziński S., Szonert M. 2023. Polityka migracyjna „bez polityki”. Antynomie tworzenia polityki migracyjnej w Polsce w okresie 2016–2022. Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 3(189): 123–146. doi: 10.4467/25444972SM

Massey D.S., Arango J., Hugo G., Kouaouci A., Pellegrino A., Taylor J.E. 1993. Theories of international migration: review and appraisal. Population and Development Review, 19: 431–467.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji 2023. Maciej Duszczyk nowym podsekretarzem stanu w MSWiA. https://www.gov.pl/web/mswia/maciej-duszczyk-nowym-podsekretarzemstanu-w-mswia (dostęp: 29.03.2024).

Miszczuk A. 2013. Uwarunkowania peryferyjności regionu przygranicznego. Norbertinum, Lublin.

Morrison P.A. 1977. The function and dynamics of the migration process. Internal migration. A comparative perspective (red. Brown A., Neuberger E.), Academic Press, New York: 61–72.

Myrdal G. 1957. Economic Theory and Underdeveloped Regions. Duckworth, London.

National Development Strategy 2007–2015, 2006. Ministry of Regional Development, Warsaw.

Neerup S. 2009. Circular migration reassessed: The implications of temporariness in current migration policy approaches. Center for the Study of Equality and Multiculturalism, University of Copenhagen. http://cesem.ku.dk/papers/stineneerupcircularmigrationreassessed.pdf (dostęp: 7.05.2014).

Net internal migration rate 2020, 2020. https://nordregio.org/maps/net-internal-migration-rate-2020/ (dostęp: 29.03.2024).

Net migration 2002–2008 and 2009–2015, 2016. https://nordregio.org/maps/net-migration/ (dostęp: 29.03.2024).

Olsson G. 1965. Distance and human interaction. A migration study. Geografiska Annaler 47(B1): 3–43, za: Odległość, a interakcja społeczna. Studium migracji. Modele migracji. Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej, Warszawa 1972 3/4: 258–336.

Ortega F., Peri G. 2013. The effect of income and immigration policies on international migration. Migration Studies 1(1): 47–74, https://doi.org/10.1093/migration/mns004

Pachocka M., Misiuna J. 2015. Migracje międzynarodowe – dylematy definicyjne i poznawcze. Przykłady z Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych. Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.

Perroux F. 1955. La notion de pole de croissance. Economie Appliquee, No. 1, 2.

Piekutowski J. 2023. Migracje: niewykorzystana (na razie) szansa Polski. Warsaw Enterprise Institute.

Pisarevskaya A., Levy N., Scholten P., Jansen J. 2020. Mapping migration studies: An empirical analysis of the coming of age of a research field. Migration Studies 8(3): 455–481, https://doi.org/10.1093/migration/mnz031

Polityka migracyjna Polski – diagnoza stanu wyjściowego, 2020. Zespół do Spraw Migracji, Departament Analiz i Polityki Migracyjnej MSWiA.

Polityka migracyjna Polski – kierunki działań 2021–2022, 2021.

Polityka migracyjna Polski, stan obecny i postulowane działania, 2012. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 31 lipca 2012 r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Departament Polityki Migracyjnej, Warszawa.

Polityka migracyjna Polski. Projekt z dnia 10 czerwca 2019 r., 2019. Warszawa: Zespół do Spraw Migracji, Departament Analiz i Polityki Migracyjnej MSWiA.

Polska posiada największy w UE budżet na politykę spójności (analiza) 2022. EuroPAP News, https://europapnews.pap.pl/polska-posiada-najwiekszy-w-ue-budzet-na-polityke-spojnoscianaliza (dostęp: 26.03.2024).

PREMIUM_EU: a project about the benefits of mobility, 2024. https://premium-eu.org/about-us/ (dostęp: 2.04.2024)

Raport: Polska 2030. Wyzwania rozwojowe. 2009. Dokument opracowany przez zespół doradców strategicznych Prezesa Rady Ministrów.

Ravenstein E.G. 1885. The laws of migration. Journal of the Royal Statistical Society, XLVIII (2).

Replacement Migration: Is it A Solution to Declining and Ageing Populations? 2000. Population Division, United Nations.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej

Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Dz. U. 2011 nr 155 poz. 919.

Rymarczyk J. 1986. Migracja siły roboczej do krajów EWG i jej konsekwencje społeczno-gospodarcze. Instytut Zachodni, Poznań.

Schmid-Drüner M. 2006. Germany’s New Immigration Law: A Paradigm Shift? European Journal of Migration and Law 8: 191–214.

Serrano Martinez J.M. 1998. The Spanish cycle of migration to Western Europe 1960–90. W: Tijdschrift van de Belg. Ver. Aardr. Studies – BEVAS.

Smętkowski M. 2007. Nowe relacje metropolia–region w gospodarce informacyjnej na przykładzie Warszawy i Mazowsza. W: G. Gorzelak (red.), Polska regionalna i lokalna w świetle badań EUROREG-u, 163–187. Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.

Solano G., De Coninck D. 2023. Explaining migrant integration policies: A comparative study across 56 countries. Migration Studies 11(1):75–102, https://doi.org/10.1093/migration/mnac032

Stouffer S.A. 1960. Intervening opportunities and competing migrants. Journal of Regional Science, 2(1): 1–26, za: Sposobności pośrednie i współzawodniczący migranci. Modele migracji.

Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej nr 3–4, IG PAN, Warszawa 1972: 96–124.

Strategia Demograficzna 2040, 2022.

Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) (2017). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju, Departament Strategii Rozwoju.

Todaro M.P. 1976. Internal migration in developing countries. International Labour Office, Geneva. Traktat lizboński 2007.

UNH CR 2008. 2007 Global Trends: Refugees, Asylum-seekers, Returnees, Internally Displaced and Stateless Persons. https://www.unhcr.org/statistics/STATISTICS/4852366f2.pdf (dostęp: 18.03.2024).

Urząd ds. Cudzoziemców 2017. Dane_liczbowe_dotyczące_postępowań_prowadzonych_wobec_cudzoziemców_w_2017_r.xlsx https://www.gov.pl/web/udsc (dostęp: 15.11.2018).

Ustawa z dnia 29 marca 1963 r. o cudzoziemcach Dz. U. Nr 15 poz. 77, z późn. zm.

Ustawa z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Dz. U. 1995 Nr 1 poz. 1, z późn. zm.

Ustawa z dnia 25 czerwca 1997 r. o cudzoziemcach Dz. U. Nr 114 poz. 739.

Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dz. U. 2012 poz. 680 (tekst jednolity).

Ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim. Dz. U. 2012 poz. 161.

Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (2022). Dz. U. 2022 poz. 583.

Wallerstein I. 1974. The modern world system, capitalist agriculture and the origins of the European World Economy in the sixteenth century. New York Academic Press.

Wilczyński W. J. 2017. Imigracja a pozycja międzynarodowa USA w perspektywie europejskiej, Przegląd Geopolityczny 19: 84–103.

Woods R. 1982. Theoretical population geography. Longman, London.

Zelinsky W. 1971. The hypothesis of the mobility transition, Geographical Review 61(2): 219–249.

Zolberg A. 1999. Matters of State. W: Ch. Hirschman, P. Kasinitz, J. DeWind (red.), The Handbook of International Migration: The American Experience. Russell Sage Foundation, New York.

Informacje

Informacje: Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2024 (L), Nr 3 (193), s. 9-26

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Polityka migracyjna jako narzędzie wspierania rozwoju regionalnego
Angielski: Migration policy as a tool to promote regional development

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-6563-5259

Wojciech Janicki
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
, Polska
https://orcid.org/0000-0001-6563-5259 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Polska

Publikacja: 29.01.2025

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Wojciech Janicki (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Wojciech Janicki, geograf polityczny, profesor nadzwyczajny i dyrektor Instytutu Geografii Społeczno- Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Członek Rządowej Rady Ludnościowej, Komitetu Nauk Demograficznych Polskiej Akademii Nauk oraz Rady Naukowej Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego. Prowadzi badania nad procesami migracji, polityką migracyjną oraz wpływem migracji na rozwój regionalny, interesuje się również problematyką mniejszości narodowych i etnicznych, zagadnieniami globalnymi, obszarami granicznymi i konfliktowymi. Autor i/lub redaktor ponad 70 publikacji, w tym 10 książek. Nauczyciel z międzynarodowym doświadczeniem w Polsce, Niemczech, Czechach, Finlandii, Szwecji i Irlandii. Aktywny popularyzator nauki, autor ponad 150 wywiadów radiowych i telewizyjnych, podcastów, wykładów i warsztatów dla odbiorców w każdym wieku.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 64

Liczba pobrań: 50

Polityka migracyjna jako narzędzie wspierania rozwoju regionalnego