FAQ

Kształtowania się ustroju niezależnego od Rzymu Kościoła mariawitów (1887–1914). Zagadnienia kanoniczno-prawne

Data publikacji: 12.2022

Rocznik Przemyski. Historia, 2022, 1 (27) 2022, s. 3 - 36

https://doi.org/10.4467/24497347RPH.22.017.16642

Autorzy

Tomasz Dariusz Mames
https://orcid.org/0000-0001-7218-5161 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Kształtowania się ustroju niezależnego od Rzymu Kościoła mariawitów (1887–1914). Zagadnienia kanoniczno-prawne

Abstrakt

Although the beginnings of the Mariavite Church have been quite extensively discussed in contemporary Polish historiography, the canonical and legal issues concerning the development of the structures of that denomination seem to be an insufficiently researched area. Indeed, almost all publications on the history of that movement mention particular levels of the Mariavite church and monastic administration, however they do not answer the basic question about the reasons why the Mariavite Church did not accept the episcopate or synodical system but the monastic one and adapted to congregationalism imposed by the authorities. The article, using methodology typical of historical and theological sciences, organizes the previous knowledge on the organization and system of Mariavite congregations within the Catholic Church (1887-1906), as well as at the time when the independent of Rome Mariavite Church developed (1906-1914). The author also answers the questions about possible reasons for adopting the monastic system, unique in the family of Old Catholic Churches.

Bibliografia

Źródła archiwalne:

Archiwum Diecezji Płockiej:

Acta secreta c/a mariavitas, teczka 50. Konstytucje Instytutu Sióstr Marjawitek od Nieustającej Adoracyi Przenajświętszego Sakramentu.

Archiwum Kościoła Katolickiego Mariawitów w Felicjanowie:

Pamiętniki s. Natalii Gertrudy Krzyżanowskiej Gołębiowskiej. Jakimi drogami prowadził mnie Pan Bóg do Swego Wielkiego Dzieła Miłosierdzia dla świata, mps, red. tekstu K. Mazur, Płońsk 1944.

Wspomnienia s. M. Honoraty Klichowskiej, mps, red. tekstu K. Mazur, Felicjanów 1954.

Archiwum Warszawskiej Prowincji Braci Mniejszych Kapucynów w Zakroczymiu: teczka: Materiały do Mariawitów, Statut Kozłowskiej dany przez Ojca, rkps.

Het Utrechts Archief:

toegang 86-1, no. 611: List bpa M.J. Próchniewskiego do ks. X. Gouarda z 8 sierpnia 1924 r.

Źródła drukowane:

Deklaracya Biskupów, należących do Utrechckiej Unii, dotycząca Ks. A. Mathew, „Wiadomości Maryawickie” 1913, nr 43, s. 677.

Dokument Konsekracyi Najprzewielebniejszego Księdza Jana (Maryi Michała) Kowalskiego na Biskupa, „Mariawita” 1909, nr 47, s. 750.

Druga Kapituła Generalna Kapłanów Maryawitów, „Wiadomości Maryawickie” 1910, nr 42, s. 330.

Dzieło Wielkiego Miłosierdzia, Płock 1922.

Historya Maryawitów, „Maryawita” 1907, nr 1416, 22, 23, 26, 2832, 36, 4345; 1908, nr 5, 9, 2426, 31, 37, 42, 52; 1909, nr 1, 2, 48.

Kalendarz Maryawicki na rok przestępny 1908, Łódź 1908.

Kalendarz Maryawicki na rok zwyczajny 1914, Łódź 1914.

[J.M.M. Kowalski], Krótki życiorys Mateczki, w: Dzieło Wielkiego Miłosierdzia, Płock 1922.

[F.] M.F. Kozłowska, Dzieło Wielkiego Miłosierdzia, Płock 2002.

F.M.F. Kozłowska, Objawienia Dzieła Miłosierdzia Bożego 18931918, Kraków 1995.

H. Koźmiński, Katechizm zakonny, „Wspólnota Honoracka” 2019, nr 1.

Kronika Maryawicka, „Maryawita” 1909, nr 23, 30–32, 38, 43, 47, 50; 1910, nr 46.

Leon XIII, Encyklika o Przenajświętszym Sakramencie, tłum. L. Gołębiowski, Warszawa 1902.

List 25. Do Kapłanów Mariańskich, w: H. Koźmiński, Pisma, t. 1, Warszawa 1997.

List 39. Do Matki Klary Marii Łozińskiej, w: H. Koźmiński, Pisma, t. 11, Warszawa 2000.

List 152. Do Matki Honoraty Eleonory Ludwiki Motylowskiej, w: H. Koźmiński, Pisma, t. 7, cz. 1, Warszawa 1999.

List 177. Do Feliksy Magdaleny Kozłowskiej, w: H. Koźmiński, Pisma, t. 13, Warszawa 2001.

List 208. Do Matki Honoraty Eleonory Ludwiki Motylowskiej, w: H. Koźmiński, Pisma, t. 7, cz. 1, Warszawa 1999.

List 227. Do Matki Honoraty Eleonory Ludwiki Motylowskiej, w: H. Koźmiński, Pisma, t. 7, cz. 1, Warszawa 1999.

List drugi, w: Dwustronna refleksja na temat podstawowych pism matki Marii Franciszki Kozłowskiej dotyczących Dzieła Wielkiego Miłosierdzia, Łódź–Włocławek 2006.

List pasterski O. Jana Maryi Michała Kowalskiego, Biskupa Maryawitów, Łódź 1909.

List pierwszy, w: Dwustronna refleksja na temat podstawowych pism matki Marii Franciszki Kozłowskiej dotyczących Dzieła Wielkiego Miłosierdzia, Łódź–Włocławek 2006.

Mariae-Vita (Życie Maryi). Wspomnienia siostry Elżbiety, w: Święta Maria Franciszka Kozłowska i Jej Zgromadzenia Zakonne we Wspomnieniach i Pamiętnikach, Felicjanów 2007.

Mariae Vita (Życie Maryi). Z opowiadań Babcii sióstr zakonnych, w: Święta Maria Franciszka Kozłowska i Jej Zgromadzenia Zakonne we Wspomnieniach i Pamiętnikach, Felicjanów 2007.

Mariavitų religinès sąjungos įstataj, „Marjavitas Švenčiansiojo Sakramento Garbintojas” 1909, nr 1.

Najwyższe odznaczenie, „Wiadomości Maryawickie” 1913, nr 20.

O Mateczce mówią świadkowie Jej życia. Siostra Natalia M. Gertruda Krzyżanowska, w: Mistrzyni Ducha. W 120. Rocznicę Objawień Mateczki, t. 2, Felicjanów 2013.

O wydaniu tymczasowych przepisów, dotyczących sekty mariawickiej, w: J. Sawicki, Stan prawny Kościoła Marjawitów, Warszawa 1935.

Obowiązki Bractwa Nieustającej Adoracyi Ubłagania, „Maryawita” 1907, nr 1.

Odpowiedzi Redakcyi, „Wiadomości Maryawickie” 1909, nr 6.

Odpowiedź na ankietę Przeglądu Powszechnego pt. Jakie są szczególniejsze zadania, które katolicyzm ma do spełnienia?, w: Wybór pism o. Honorata Koźmińskiego, cz. 5: Pisma o zakonnym życiu ukrytym, przygotował G. Bartoszewski, Warszawa 1988.

Ordo vitæ Mariavitarium, w: W. Różyk, ObjawieniaMarii Franciszki Kozłowskiej według  rękopisu z Archiwum Watykańskiego. Studium teologiczne, Świdnica 2006.

Pamiętniki Brata Biskupa Andrzeja. „Królestwo Boże na Ziemi” 1934, nr 34.

Postanowienia Pierwszej Generalnej Kapituły Księży Maryawitów, „Maryawita” 1909, nr 8. J. Sawicki, Stan prawny Kościoła Marjawitów, Warszawa 1935.

Ustawa Parafii Maryawickich, „Maryawita” 1909, nr 24.

Ustawy Tercyarzy Maryawitów Nieustającej Adoracyi Ubłagania, „Maryawita” 1907, nr 5.

Ustawy Zgromadzenia Kapłanów Maryawitów Nieustającej Adoracyi Ubłagania, „Maryawita” 1907, nr 1; nr 3.

Ustawy Zgromadzenia Sióstr Maryawitek Nieustającej Adoracyi Ubłagania. „Maryawita” 1907, nr 4.

W obronie zasad Ewangelii, cz. 1: Dogmatyczna, Łódź 1910.

J.E. Wąsala, Płachta bł. Honorata. W poszukiwaniu tożsamości charyzmatu, „Wspólnota Honoracka” 2019, nr 1, s. 37–51.

Wiadomości o Zgromadzeniach prowadzących życie ukryte przed światem, w: Wybór pism o. Honorata Koźmińskiego, cz. 5: Pisma o zakonnym życiu ukrytym, przygotował G. Bartoszewski, Warszawa 1988.

J.M.R. Wojciechowski, Pisma wybrane. Dzieło Bożego ratunku, Felicjanów 2003.

Z pamiętników o. Jana, pierwszego kapłana mariawity, w: Święta Maria Franciszka Kozłowska i Jej Zgromadzenia Zakonne we Wspomnieniach i Pamiętnikach, Felicjanów 2007.

Z życia Maryawickiego. Zebranie parafialne w Łodzi, „Wiadomości Maryawickie” 1909, nr 103.

Związek Maryawitów Nieustającej Adroacyi Ubłagania, „Maryawita” 1907, nr 1.

Opracowania:

U. Błońska, Działalność apostolska siostry Róży Okęckiej, „Nasza Przeszłość” 2013, nr 119.

P.P. Gach, Kasaty zakonów na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej i Śląska (17731914), Lublin 1984.

S. Gołębiowski, Św. Maria Franciszka Feliksa Kozłowska 18621921. Życie i dzieło, Płock 2002.

A. Górecki, Mariawici i mariawityzm narodziny i pierwsze lata istnienia, Warszawa 2011.

Kalendarz ważniejszych wydarzeń w historii mariawityzmu (3), oprac. P. Jaworska, „Mariawita” 1981, nr 12.

Kalendarz ważniejszych wydarzeń w historii mariawityzmu (5), oprac. P. Jaworska, „Mariawita” 1982, nr 8.

W. Kolak, J. Marecki, Leksykon godeł zakonnych, Łódź 1994.

K. Lewalski, Kościół rzymskokatolicki a władze carskie w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku, Gdańsk 2008.

T.D. Mames, Oświata mariawitów w latach 19061935, Warszawa–Bellerive-sur-Allier 2015.

M.D. [T.D. Mames], U początków Zgromadzenia Sióstr Mariawitek (17371909), cz. 2. „Mariawita” 2009, nr 7–9.

K. Mazur, Marii Franciszki Kozłowskiej zmagania z nieteologiczną rzeczywistością, w: Mistrzyni  Ducha. W 150. rocznicę narodzin Mateczki Świętej Marii Franciszki Kozłowskiej, t. 1, Felicjanów 2012.

L. Pettinaroli, La politique russe du Saint-Siège (19051935), Rome 2015.

R. Prejs, Administracja diecezjalna w Królestwie Polskim w latach 18641918. Studium prozopograficzne, Lublin 2012.

B. Przedpełski, Geneza mariawityzmu i nieoficjalne relacje mariawicko-rzymskokatolickie w latach 19061939, „Rocznik Teologiczny” 2021, z. 2.

B. Przedpełski, Powstanie i rozwój Zgromadzenia Sióstr Mariawitek Nieustającej Adoracji Ubłagania w latach 18871921, w: Mistrzyni Ducha. W 120. rocznicę objawienia Dzieła Wielkiego Miłosierdzia, t. 2, Felicjanów 2013.

S. Rybak, Mariawityzm. Dzieje i współczesność, Warszawa 2011.

H. Seweryniak, Święte Oficjum a mariawici, Płock 2014.

M. Strzała, Oświadczenie woli wyznaniowej osoby prawnej, Kraków 2019.

B. Szewczul, Działalność zakonodawcza bł. Honorata Koźmińskiego a nowe instytuty w Kościele katolickim. Studium prawno-historyczne, Warszawa 2008.

E. Warchoł, Reakcja biskupa Jerzego Szembeka na formowanie się ideologii religijnej i kształtowanie się struktury organizacyjnej mariawitów, Radom 2006.

M. Werner, O. Honorat Koźmiński kapucyn 1829-1916, Poznań-Warszawa 1972,

S.M.R. Żaglewski, Świątynia Miłosierdzia i Miłości w Płocku święte miejsce mariawitów, Płock 2014.

И.В. Амбарцумов, ПроблемыиколлизииБрачногоправароссийскойимперии(конецxix –началоxx века), „Христианское чтение” 2013, nr 1, https://readera.org/140189987.IDR: 140189987, [dostęp: 30.08.2021].

П. Верт, Православие, инославие, иноверие. ОчеркипоисториирелигиозногоразнообразияРоссийскойимперии, перевод Н. Мишаковой et al., Москва 2012.

Informacje

Informacje: Rocznik Przemyski. Historia, 2022, 1 (27) 2022, s. 3 - 36

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Kształtowania się ustroju niezależnego od Rzymu Kościoła mariawitów (1887–1914). Zagadnienia kanoniczno-prawne

Angielski:

Development of the system of the Mariavite Church (1887-1914) independent of Rome. Canonical and legal issues

Publikacja: 12.2022

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC-BY-NC-SA  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Tomasz Dariusz Mames (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski