Prawo pracownika „do odłączenia” – uwagi na kanwie rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 21 stycznia 2021 r. zawierającej zalecenia dla Komisji w sprawie prawa do bycia offline (2019/2181(INL)) (2021/C 456/15)
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 13.12.2024
Rocznik Administracji Publicznej, 2024, 2024 (10), s. 133 - 146
https://doi.org/10.4467/24497800RAP.24.009.20227Autorzy
Prawo pracownika „do odłączenia” – uwagi na kanwie rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 21 stycznia 2021 r. zawierającej zalecenia dla Komisji w sprawie prawa do bycia offline (2019/2181(INL)) (2021/C 456/15)
Przedmiotem artykułu jest analiza postulowanych na gruncie prawa unijnego rozwiązań dotyczących ustanowienia prawa pracowników do odłączenia się od technologii cyfrowych wykorzystywanych do celów zawodowych, określanego również jako „prawa do bycia offline”. Parlament Europejski, dostrzegając wagę problemu rosnącej dyspozycyjności pracowników korzystających z technologii informacyjno-komunikacyjnych i uznając za istotną potrzebę uregulowania prawa pracownika do odłączenia się od narzędzi cyfrowych przedstawił 21 stycznia 2021 r. rezolucję zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie prawa do bycia offline (2019/2181(INL)) (2021/C 456/15). Załącznik do tej rezolucji stanowi tekst proponowanego wniosku ustawodawczego w postaci dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prawa do bycia offline. W artykule przedstawiono argumentację przemawiającą za i przeciw konieczności tworzenia nowego prawa pracowniczego „do odłączenia” się oraz wyzwania związane z tworzeniem takiej regulacji. Odniesiono się też do aktualnego orzecznictwa Sądu Najwyższego i Federalnego Sądu Pracy dotyczącego dopuszczalności kontaktowania się pracodawcy z pracownikiem w jego czasie wolnym.
Bernacka J., Home office z perspektywy postpandemicznej – szanse i zagrożenia. Analiza pracy zdalnej w ujęciu prawnym i społecznym, „Rocznik Administracji Publicznej” 2023, nr 9.
Brandt L., Der Urlaub als europaisches Arbeitsschutzrecht, „Europäische Zeitschrift für Arbeitsrecht” 2023, Beck online.
Däubler W., Digitalisierung und Arbeitsrecht, „Soziales Recht“ 2016, Sonderausgabe, lipiec 2016.
Dolobáč M., Skolodová K., The Right to Disconnect in the Context of Employees’ Mental Health, „Przegląd Prawniczy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza” 2022, nr 14.
Dyrektywa 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r.
dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy (Dz.Urz. UE z 2003 r., L 299 s. 9).
Florek L., Prawne ramy pracy zdalnej, „Z Problematyki Prawa Pracy i Polityki Socjalnej” 2021, nr 2, t. 19.
Freh S., Standige Erreichbarkeit, w: Digitalisierung und Arbeitsrecht, red. D. Grimm, J. Singraven, Kolonia 2022.
Gawełko-Bazan K., Prawo do bycia offline – uwagi na tle regulacji istniejących i projektowanych. Część I: rozwiązania w wybranych państwach europejskich, „Kwartalnik Prawa Międzynarodowego” 2023, nr 3.
Hopkins J., Managing the Right to Disconnect – a Scoping Review, „Sustainability” 2024, nr 16.
Jaworska K., The Right to Disconnect, „Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej” 2022, nr 1, t. 29.
Kaishatazeva A., Ibragimova F., Bayazitova R., Yessenzholov N., Right to Disconnect: Complexities of Legalization (in the Context of International Regulatory Experience), „Journal of Law and Sustainable Development” 2024, nr 2, t. 12.
Krause R., Herausforderung Digitalisierung der Arbeitswelt und Arbeiten 4.0, „Neue Zeitschrift für Arbeitsrecht-Beilage” 2017.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.).
Kurzynoga M., Prawo „do odłączenia” jako nowa instytucja realizująca prawo do odpoczynku, w: Między ideowością a pragmatyzmem – tworzenie, wykładnia i stosowanie prawa. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesor Małgorzacie Gersdorf, red. B. Godlewska-Bujok, E. Maniewska, W. Ostaszewski, M. Raczkowski, K. Rączka, A. Ziętek-Capiga, Warszawa 2022.
Kurzynoga M., Propozycje Parlamentu Europejskiego unormowania prawa pracowników „do odłączenia” (the right to disconnect), „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2022, nr 5.
Kurzynoga M., The Right to Disconnect: Rest in the Digital Age of Work from the International, European and Polish Law Perspectives, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica” 2024, t. 107.
Kurzynoga M., Kurosz K., Prawo kadry zarządzającej i kierowniczej do bycia offline na przykładzie orzeczenia kolumbijskiego Trybunału Konstytucyjnego, „Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej” 2024, nr 3, t. 31.
Madej-Kaleta M., Czy wskutek zmian technologicznych „prawo do niepracowania” stanie się głównym wyzwaniem europejskiego prawa pracy?, „Europejski Przegląd Prawa i Stosunków Międzynarodowych” 2021, nr 5.
Maniewska E., w: Kodeks pracy. Komentarz aktualizowany, red. K. Jaśkowski, E. Maniewska, 2024.
Miernicka I., Prawo do odłączenia się w świetle rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 21 stycznia 2021 roku zawierającej zalecenia dla Komisji w sprawie prawa do bycia offline, „Przegląd Prawa i Administracji” 2022, nr 129.
Mitrus L., Pracownicze prawo do bycia offline, „Monitor Prawa Pracy” 2022, nr 3.
Moras-Olaś K., Prawo do bycia offline jako podstawowe prawo pracownika, „Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej” 2021, nr 4, t. 28.
Naumowicz K., Prawo do bycia offline a praca zdalna, w: Praca zdalna w polskim systemie prawnym, red. M. Mędrala, Warszawa 2021.
Nowak M., Wypalenie zawodowe a prawo do odpoczynku – wybrane zagadnienia, „Monitor Prawa Pracy” 2019, nr 1.
Perdeus W., w: Kodeks pracy. Komentarz. Tom I, Art. 1–93, red. K.W. Baran, Warszawa 2022.
Rączka K., w: Kodeks pracy. Komentarz, red. M. Gersdorf i in., wyd. czwarte, Warszawa 2024.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 21 stycznia 2021 r. zawierająca zalecenia dla Komisji w sprawie prawa do bycia offline (2019/2181(INL)) (2021/C 456/15).
Smolski M., Prawo pracownika do bycia offline. Odpoczynek w czasach digitalizacji pracy, „Inspektor Pracy” 2023, nr 9.
Tlatlik J., Kwestia regulacji „prawa do odłączenia” w polskim porządku prawnym z perspektywy aktualnych przepisów KP, „Monitor Prawa Pracy” 2022, nr 1.
Waas B., Das Recht auf Nichterreichbarkeit, w: Grundlagen des Arbeits- und Sozialrechts. Festschrift fur Ulrich Preis zum 65. Geburtstag, red. W. Brose, Ch. Rolfs, A. Schneider, F. Temming, S. Greiner, A. Sagan, M. Stoffels, D. Ulber, Monachium 2021.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.).
Wollert Ph., Entgrenzte Tatigkeit und standige Erreichbarkeit im Mobile Office-Das franzosische droit a la deconnexion als Vorbild für Deutschland?, Baden-Baden 2022.
Informacje: Rocznik Administracji Publicznej, 2024, 2024 (10), s. 133 - 146
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego
Polska
Publikacja: 13.12.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Polski