Prawa małżonka zobowiązanego w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym

Agata  Nodżak

Prawa małżonka zobowiązanego w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym

Data publikacji: 13.12.2024

Rocznik Administracji Publicznej, 2024, 2024 (10), s. 181 - 198

https://doi.org/10.4467/24497800RAP.24.012.20230

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Prawa małżonka zobowiązanego w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym

Abstrakt

Przepisy prawa powszechnie obowiązującego mogą przewidywać prowadzenie administracyjnego postępowania egzekucyjnego wobec zobowiązanego będącego osobą fizyczną nie tylko z jego majątku osobistego, ale również z majątku wspólnego należącego do niego i jego małżonka. Takie regulacje prawne pokazują, że wprawdzie małżonek zobowiązanego nie jest formalnie osobą odpowiedzialną za wykonanie jego obowiązku, jednak w przypadku skierowania egzekucji administracyjnej do składników majątku wspólnego w praktyce będzie ponosił odpowiedzialność za nieswoje zobowiązania. To może być niebezpieczne dla tego małżonka, który nie jest formalnie odpowiedzialny za wykonanie obowiązku, nie był stroną postępowania, w ramach którego taki obowiązek był nakładany, a jego interes prawny może zostać naruszony na skutek utraty majątku wspólnego należącego do niego i zobowiązanego. Polski ustawodawca od 2019 r. sukcesywnie wprowadza regulacje prawne mające na celu ochronę prawa małżonka zobowiązanego – począwszy od prawa do informacji, poprzez sprzeciw, aż po możliwość korzystania z niektórych praw zobowiązanego. Ochrona ta jest w pełni uzasadniona, jednak niedoskonałość regulacji prawnych powoduje, że korzystanie z tej ochrony budzi wiele wątpliwości w praktyce.

Common law provisions may allow for the conduct of administrative enforcement proceedings against a debtor who is a natural person, targeting not only their personal property but also the joint property owned by them and their spouse. These legal regulations demonstrate that although the obligee’s spouse is not formally responsible for fulfilling the obligation, they may, in practice, be held liable for obligations that are not their own if administrative enforcement targets common assets. This situation poses a risk for the spouse, who is not formally responsible for the obligation, was not a party to the proceedings in which the obligation was imposed, and whose legal interests may be harmed by the loss of joint assets. Since 2019, the Polish legislator has been gradually introducing legal protections for the spouse of the obligor, including the right to information, the right to object, and the possibility to exercise certain rights of the obligated spouse. While this protection is fully justified, the imperfection of the legal regulations causes practical difficulties and raises many doubts regarding its application.

Słowa kluczowe

prawa małżonka zobowiązanego, sprzeciw, prawo do informacji, korzystanie z praw zobowiązanego

rights of the ordering spouse, right of objection, right to information, exercise of the ordering spouse’s rights

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Literatura

Cudak A., Podmioty legitymowane do wniesienia zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2009, nr 4.

Grossmann T., Komentarz do art. 27f, w: Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, wyd. drugie, Warszawa 2024.

Grossmann T., Komentarz do art. 27g, w: Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, wyd. drugie, Warszawa 2024.

Hauser R., Skoczylas A., Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, wyd. dziewiąte, Warszawa 2018.

Masternak M., Ochrona praw małżonka zobowiązanego w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym, „Studia Iuridica Toruniensia” 2022, t. 30.

Morawski W., Komentarz do art. 27e, w: Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, wyd. drugie, Warszawa 2024.

Przybysz P., Komentarz do art. 27e, w: Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, 2023.

Romańska M., Skarga na czynności organu egzekucyjnego lub egzekutora oraz na przewlekłość administracyjnego postępowania egzekucyjnego, w: System egzekucji administracyjnej, red. J. Niczyporuk, S. Fundowicz, J. Radwanowicz, Warszawa 2004.

Akty prawne

Ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 572).

Ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2023 r. poz. 2505 z późn. zm.).

Ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2023 r. poz. 2809).

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2023 r. poz. 2383).

Ustawa z 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 2070 ze zm.).

Ustawa z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 556).

Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw, druk 2952, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=2952 (dostęp: 10.06.2024).

Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw, druk 3753, Sejm VIII kadencji, https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=3753 (dostęp: 30.06.2024).

Orzecznictwo

Wyrok WSA w Opolu z 1 lipca 2009 r., I SA/OP 186/09.

Wyrok WSA w Opolu z 13 lipca 2009 r., I SA/OP 221/09.

Wyrok NSA z 3 kwietnia 2012 r., II GSK 36/11.

Wyrok WSA z 10 lipca 2013 r., I SA/Sz 77/13, CBOSA.

Wyrok WSA w Bydgoszczy z 22 stycznia 2015 r., I SA/Bd 1155/14.

Wyrok WSA w Gliwicach z 3 grudnia 2015 r., I SA/Gl 592/15, CBOSA.

Wyrok NSA z 24 listopada 2016 r., II GSK 1183/15.

Wyrok WSA w Szczecinie z 12 września 2017 r., I SA/Sz 487/17.

Wyrok WSA w Krakowie z 1 grudnia 2017 r., I SA/Kr 1022/17.

Wyrok NSA z 7 maja 2019 r., II FSK 1479/17.

Wyrok WSA w Gliwicach z 6 czerwca 2019 r., I SA/Gl 246/19.

Wyrok NSA z 8 kwietnia 2021 r., III FSK 2965/21. Legalis.

Wyrok WSA w Rzeszowie z 15 lutego 2022 r., I SA/Rz 981/21, Legalis.

Wyrok WSA w Olsztynie z 27 września 2023 r., I SA/Ol 290/23, Legalis.

Wyrok WSA w Lublinie z 9 października 2023 r., I SA/Lu 341/23, CBOSA.

Wyrok WSA w Szczecinie z 12 października 2023 r., I SA/Sz 346/23, Legalis.

Wyrok WSA w Kielcach z 14 grudnia 2023 r., I SA/Ke 403/23, CBOSA.

Wyrok WSA w Gdańsku z 19 marca 2024 r., I SA/Gd 938/23, Legalis.

Informacje

Informacje: Rocznik Administracji Publicznej, 2024, 2024 (10), s. 181 - 198

DOI: https://doi.org/10.4467/24497800RAP.24.012.20230

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Prawa małżonka zobowiązanego w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym

Angielski: Rights of the Spouse of the Debtor in Administrative Enforcement Proceedings

Autorzy

Agata Nodżak

https://orcid.org/0000-0003-4779-0030

Instytut Prawa, Ekonomii i Administracji, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Polska

Publikacja: 13.12.2024

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Agata Nodżak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 26

Liczba pobrań: 21

Prawa małżonka zobowiązanego w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym

Pobierz xml