FAQ

Stan epidemii a stany nadzwyczajne

Data publikacji: 06.2022

Przegląd Konstytucyjny, 2022, Numer 1 (2022), s. 139 - 165

https://doi.org/10.4467/25442031PKO.22.006.15732

Autorzy

Robert Rybski
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0001-6068-6436 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Stan epidemii a stany nadzwyczajne

Abstrakt

Epidemic state vs. state of emergency

The announcement of the state of epidemic threat in Poland on 13 March 2020 and the subsequent announcement of the state of epidemic was not accompanied by a formal introduction of any of the types of state of emergency defined in Chapter XI of the Constitution. Taking into account the ubiquity of regulations introduced in connection with the state of epidemic, as well as the enormous (and unprecedented) scope and intensity of interferences in constitutional freedoms and rights, this very article constitutes an attempt to verify whether the prerequisites to introduce the state of emergency in March 2020 were not fulfilled and therefore it was only (sic!) not promulgated in a manner prescribed by the Constitution. The novelty of this study consists in focusing the analysis solely on the initial four weeks since the introduction of the state of epidemic threat in the country. The first area of the analysis covers a verification of the way in which the state bodies operated within the analysed timeframe – especially whether their extraordinary operation did not occur (including that of constitutional state bodies). The second analysed area is the legal framework introduced under the state of epidemic threat and the state of epidemic. It is then compared against the characteristics of the state of emergency. The third area under analysis concerns establishing whether there exists an obligation to introduce the state of emergency. Only such a thorough analysis makes it possible to discuss the matter of potential consequences resulting from the materialisation of prerequisites necessary to introduce the state of emergency without a simultaneous promulgation of one of the constitutional types of state of emergency.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Bodnar: 10 tys. zł kary dla 18-letniego rowerzysty to za dużo, „Rzeczpospolita” 2020, 21 kwietnia.
Complak K., Stany nadzwyczajne á la française oraz á la polonaise, „Studia Iuridica Lublinensia” 2014, nr 22.
Dąbrowska Z., Sondaż: Polacy popierają wprowadzane ograniczenia, „Rzeczpospolita” 2020, 8 kwietnia 2020. 
Eckhardt K., Czy potrzebna jest nowelizacja konstytucyjnej regulacji stanu nadzwyczajnego?, w: Minikomentarz dla Maksiprofesora. Księga Jubileuszowa Profesora Leszka Garlickiego, red. M. Zubik, Warszawa 2017.
Florczak-Wątor M., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.
Gawrońska M., Prawo do ochrony zdrowia na gruncie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014, nr 2.
Jończyk J., Ochrona zdrowia, „Państwo i Prawo” 2007, z. 2.
Kacprzak A., Zawadka G., Kogo sanepid może ukarać 30 tys. zł grzywny?, „Rzeczpospolita” 2020, 1 kwietnia.
Karpiuk M., Przepisy porządkowe jako szczególny rodzaj prawa miejscowego, „Studia Iuridica Lublinensia” 2015, t. XXIV, nr 4.
Koronawirus: coraz więcej mandatów za nieuzasadnione wychodzenie z domu, „Rzeczpospolita” 2020, 15 kwietnia.
Kosikowski C., Deficyt budżetowy i dług publiczny z punktu widzenia uprawnień i obowiązków prawnofinansowych obywateli, „Przegląd Sejmowy” 2003, nr 3.
Kotowski W., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009.
Kozłowska-Kalisz P., Komentarz do art. 54, w: Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2009, komentarz do art. 54
Kucharski P., Konstytucyjny zakaz finansowania deficytu budżetowego przez NBP a prawo Unii Europejskiej, „Państwo i Prawo” 2011, z. 3.
Michalska-Warias A., w: Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2019.
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli «Działania wybranych podmiotów w związku z przygotowaniem wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. z wykorzystaniem głosowania korespondencyjnego», Warszawa 2021.
Nawacki G., Zatoński K. Pomoc dla firm: rząd i NBP ogłaszają plan, „Puls Biznesu” 2020, 8 kwietnia.
Pach M., Małecki M., Stan wyższej konieczności konstytucyjnej, „Państwo i Prawo” 2018, nr 7.
PAP, depesza z 26 marca 2020 r.: MF przyznał BGK prawo zakupu obligacji skarbowych serii DS0726 i DS1029 poza przetargiem – komunikat, < http://biznes.pap.pl/pl/news/pap/info/2881763,mf-przyznal-bgk-prawo-zakupu-obligacji-skarbowych-serii-ds0726-i-ds1029-poza-przetargiem---komunikat >, dostęp: 28 kwietnia 2020 r.
PAP, depesza z 29 kwietnia 2020 r.: NBP odkupił na przetargu obligacje za 13,2 mld zł, w tym papiery BGK za 8,76 mld zł i PFR za 3,69 mld zł, < http://biznes.pap.pl/pl/news/all/info/2899067,nbp-odkupil-na-przetargu-obligacje-za-13-2-mld-zl--w-tym-papiery-bgk-za-8-76-mld-zl-i-pfr-za-3-69-mld-zl >, dostęp: 28 kwietnia 2020 r.
Paśnik J., Kilka refleksji o regulacji stanu epidemii jako sui generis pozakonstytucyjnego stanu nadzwyczajnego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, nr 11.
Piotrowski R., Konstytucja i granice władzy suwerena w państwie demokratycznym, w: Dwadzieścia lat obowiązywania Konstytucji RP. Polska myśl konstytucyjna a międzynarodowe standardy demokratyczne, red. J. Jaskiernia, K. Spryszak, Toruń 2017.
Piotrowski R., Ustrojowe konsekwencje inflacji prawa, w: Leges Ab Omnibus Intellegi Debent. Księga XV-lecia Rządowego Centrum Legislacji, red. W. Brzozowski, A. Krzywoń, Warszawa 2015.
Proces prawotwórczy w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Wypowiedzi Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zagadnień związanych z procesem legislacyjnym, Warszawa 2015.
Prompetchara E., Ketloy C., Palaga T., Immune Responses In COVID-19 And Potential Vaccines: Lessons Learned From SARS And MERS Epidemic, „Asian Pacific Journal of Allergy and Immunology” 2020, nr 38.
Rybski R., Jak w prosty sposób pomóc przedsiębiorcom?, „Rzeczpospolita” 2020, 6 kwietnia. 
Rybski R., Orzeczenie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 maja 2010 r. w sprawie tymczasowego zarządzenia uniemożliwiającego udzielenie federalnych gwarancji federalnym kredytom dla Grecji (pomoc strefy euro), sygn. akt 2 BvR 987/10 (przekład i opracowanie), „Przegląd Sejmowy” 2013, nr 6.
Rybski R., Wyrok Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 września 2011 r. dotyczący pakietu pomocowego dla Grecji oraz mechanizmu ratowania euro, sygn. akt 2 BvR 987/10; 2 BvR 1485/10; 2 BvR 1099/10 (przekład i opracowanie), „Przegląd Sejmowy” 2013, nr 6.
Rybski R., Zakaz pokrywania deficytu budżetowego w centralnym banku państwa a sytuacje kryzysowe, w: Finanse publiczne a kryzysy ekonomiczne. Zagadnienia teorii i praktyki, red. G. Kuca, Kraków 2022 [w druku].
Shereen M., Khan S., Kazmi A., Bashir N., Siddique R., COVID-19 Infection: Origin, Transmission, And Characteristics of Human Coronaviruses, „Journal of Advanced Research” 2020, nr 24, < https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2090123220300540 >, dostęp: 28 kwietnia 2020 r.
Sokolewicz W., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, Warszawa 2005, komentarz do art. 220.
Tang B., Xia F., Bragazzi N., McCarthy Z., Wang X., He S., Sun X., Tang S., Xiao Y., Wu J., Lessons Drawn From China And South Korea For Managing COVID-19 Epidemic: Insights From A Comparative Modeling Study [Submitted], „Bulletin of World Health Organization” 2020, 1 kwietnia, < http://dx.doi.org/10.2471/BLT.20.257238 >, dostęp: 28 kwietnia 2020 r.
Trzciński J., Wiącek M., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. II, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
Tuleja P., Pandemia COVID-19 a konstytucyjne stany nadzwyczajne, „Palestra” 2020, nr 9. 
Uryszek T., Dług Skarbu Państwa jako źródło finansowania deficytu budżetowego, Warszawa 2010.
Uziębło P., Odpowiedzialność organów władzy państwowej i ich członków za niekonstytucyjne ograniczenia praw i wolności jednostki w czasie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii, „Przegląd Konstytucyjny” 2021, nr 1.
Wiącek M., Upoważnienie do wydania samorządowego aktu prawa miejscowego w świetle Konstytucji RP, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2013, z. 3.
Wróblewski T., Maślanko G., Kowalczyk J., Barometr prawa. Barometr stabilności otoczenia prawnego w polskiej gospodarce. Edycja 2020, < https://barometrprawa.pl/wp-content/uploads/2020/03/Barometr-prawa-RAPORT-2020-03-05-2020.pdf >, dostęp: 28 kwietnia 2020 r.
Zubik M., Deficyt budżetowy. Uwagi na tle polskich doświadczeń ustrojowych, w: Prawo wyborcze Rzeczypospolitej Polskiej i problemy akcesji Polski do Unii Europejskiej, red. A. Sylwestrzak, Olsztyn 2003.
Zubik M., Pomocniczość. Zasada ustrojowa sprawiedliwej struktury społecznej oraz granica oczekiwań realizacji polityk państwa w rozstrzygnięciach Trybunału Konstytucyjnego, w: Minikomentarz dla Maksiprofesora. Księga Jubileuszowa Profesora Leszka Garlickiego, red. M. Zubik, Warszawa 2017.
Zubik M., Prawo konstytucyjne współczesnej Polski, Warszawa 2020.

Informacje

Informacje: Przegląd Konstytucyjny, 2022, Numer 1 (2022), s. 139 - 165

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Stan epidemii a stany nadzwyczajne

Angielski:

Epidemic state vs. state of emergency

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-6068-6436

Robert Rybski
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0001-6068-6436 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska

Publikacja: 06.2022

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Robert Rybski (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 377

Liczba pobrań: 1316

<p> Stan epidemii a stany nadzwyczajne</p>