FAQ

Konstytucyjna wolność przedsiębiorczości i jej ograniczenia ważnym interesem publicznym. Uwagi w kontekście reżimów stanów nadzwyczajnych oraz zdarzeń okresu pandemii

Data publikacji: 2021

Przegląd Konstytucyjny, 2021, Numer 3 (2021), s. 199 - 220

Autorzy

Jerzy Ciapała
Uniwersytet Szczeciński
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-5062-3834 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Konstytucyjna wolność przedsiębiorczości i jej ograniczenia ważnym interesem publicznym. Uwagi w kontekście reżimów stanów nadzwyczajnych oraz zdarzeń okresu pandemii

Abstrakt

Constitutional Freedom of Economic Activity and Its Limitations Due to Important Public Interest. Comments in the Context of Extraordinary Measures and Pandemic

Entrepreneurial freedom is a fundamental "pillar" of the social market economy. Its presentation in chapter I of the Polish Constitution of April 2, 1997, proves its importance in the context of macroeconomic and macrosocial policy. Constitution allows for the limitations of this freedom only for an important public interest and only by law (acts of parliament).

The author tries to show that "important public interest" should be specified by precise references to the specific goods, constitutional values or those that are derived from European Union Law. Of particular importance is the standard of justification and the distinction between the restriction of economic freedom and the legal conditions for interference with this freedom, in order to enable this interference to be carried out in accordance with the law.

Polish constitutional system provides specific restrictions of freedom of entrepreneurship in three extraordinary measures: a state of natural disaster, a state of emergency, and martial law. Constitution does not provide such restrictions during the imposition of the so-called "intermediate" states: a state of an epidemic threat, and an epidemic state. Meanwhile, legislation adopted in connection with the pandemic led to the "circumvention of the Constitution" by 1) issuing laws introducing limitations allowed for during the extraordinary measures, especially during a state of natural disaster, 2) providing statutory authorization to issue regulations that limit economic freedom and harming its essence. Such a state of affairs is justified by the primacy of politics, the erosion of the democratic state ruled by law, which leads to a greater threat: it becomes a state of unconstitutional lawlessness.

Bibliografia

Bała P., Constitutional Failure. Regulacja stanów nadzwyczajnych i zbliżonych w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997r, a praktyka ustrojowa zwalczania epidemii COVID -19/SARS- CoV-2, "Przegląd Konstytucyjny" 2020, nr 2.

Bałaban A., Ustawa incydentalna a pewność prawa, w: Ustawy incydentalne w polskim porządku prawnym, red. M. Granat, Warszawa 2013.

Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012. Biernat S., Wasilewski A., Wolność gospodarcza w Europie, Kraków 2000. Choroby inwazyjne i zakaźne. Podręcznik dla studentów medycyny, red. B. Kassur, J. Janiszewski, Warszawa 2018.

Ciapała J., Konstytucyjna regulacja praw podmiotowych. Podstawowe Konsekwencje dla ustawodawcy, w: Pojmowanie praw podmiotowych w naukach prawnych, red. J. Ciapała, K. Flaga-Gieruszyńska, Szczecin 2006.

Ciapała J., Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polskiej, Szczecin 2009.

Eckhardt K., Stan nadzwyczajny jako instytucja polskiego prawa konstytucyjnego, Rzeszów - Przemyśl 2012.

Florczak-Wątor M., Niekonstytucyjność ograniczeń prawi i wolności jednostki wprowadzonych w związku z epidemią COVID-19 jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej państwa, "Państwo i Prawo" 2020, nr 12.

Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne, zarys wykładu, Warszawa 2020. Hausner J., Społeczna czasoprzestrzeń gospodarowania. Ku ekonomii wartości, Kraków 2019.

Hayek von F.A., Konstytucja wolności, tłum J. Stawiński, Warszawa 2007. Klecha K., Wolność działalności gospodarczej w Konstytucji RP, Warszawa 2009. Kosikowski C., Publiczne prawo gospodarcze Polski i Unii Europejskiej, Warszawa 2005.

Kożuch M., Dyrektywa 2006/123 o usługach na rynku wewnętrznym, w: Prawo materialne Unii Europejskiej, red. A. Zawidzka-Łojek, R. Grzeszczak, Warszawa 2015.

Mączyński A., Bezpośrednie stosowanie konstytucji przez sądy, "Państwo i Prawo" 2000, nr 9.

Mikuli P., Doktryna konieczności jako uzasadnienie rozproszonej kontroli konstytucyjności ustaw w Polsce, "Gdańskie Studia Prawnicze" 2018, t. XL.

Pecyna M., Odpowiedzialność Skarbu Państwa za ograniczenia prawi wolności w czasie epidemii COVID-19, "Państwo i Prawo" 2020, nr 12.

Piotrowski R., Ważność wyborów prezydenckich w świetle Konstytucji RP, w: Dylematy polskiego prawa wyborczego, red. J. Ciapała, A. Pyrzyńska, Warszawa 2021.

Projekty konstytucji 1993-1997, red. R. Chruściak, cz. 2, Warszawa 1997.

Prokop K., Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Białystok 2005.

Skotnicki K., Państwo prawa a tryb uchwalania w 2020r. ustaw regulujących wybory Prezydenta RP, w: Dylematy polskiego prawa wyborczego, red. J. Ciapała, A. Pyrzyńska, Warszawa 2021.

Skotnicki K., System konstytucyjny Czech, Warszawa 2000.

Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 1998. Stan nadzwyczajny. Analiza z perspektywy nauk politycznych i prawnych, red. J. Markiewicz-Stanny, P. Łukomski, Zielona Góra 2015.

Szafrański A., Konstytucyjna wolność gospodarcza na tle historii idei i gospodarki, Warszawa 2018.

Szydło M., Wolność działalności gospodarczej jako prawo podmiotowe, Bydgoszcz - Wrocław 2011.

Tidmans T., Gentile G., The essence of Rights. An Unreliable Boundary, "German Law Journal" 2019, nr 20.

Uziębło P., Odpowiedzialność organów władzy wykonawczej i ich członków za niekonstytucyjne ograniczenia praw i wolności jednostki w czasie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii, "Przegląd Konstytucyjny" 2021, nr 1.

Wronkowska S., Ustawy incydentalne w systemie prawa, w: Ustawy incydentalne w polskim porządku prawnym, red. M. Granat, Warszawa 2013.

Wójtowicz K., Sądy konstytucyjne wobec prawa Unii Europejskiej, Warszawa 2012.

Zajadło J., Nieposłuszny obywatel RP, Sopot 2018.

Ziembiński Z., Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa 1980.

Informacje

Informacje: Przegląd Konstytucyjny, 2021, Numer 3 (2021), s. 199 - 220

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Konstytucyjna wolność przedsiębiorczości i jej ograniczenia ważnym interesem publicznym. Uwagi w kontekście reżimów stanów nadzwyczajnych oraz zdarzeń okresu pandemii

Angielski:

Constitutional Freedom of Economic Activity and Its Limitations Due to Important Public Interest. Comments in the Context of Extraordinary Measures and Pandemic

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-5062-3834

Jerzy Ciapała
Uniwersytet Szczeciński
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-5062-3834 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Szczeciński
Polska

Publikacja: 2021

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Jerzy Ciapała (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 166

Liczba pobrań: 169