Psychologiczne motywacje żołnierskiej brawury w świetle badań nad antyczną inwektywą
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPsychologiczne motywacje żołnierskiej brawury w świetle badań nad antyczną inwektywą
Data publikacji: 10.03.2015
Prace Historyczne, 2014, Numer 141 (4), s. 819 - 827
https://doi.org/10.4467/20844069PH.14.039.2937Autorzy
Psychologiczne motywacje żołnierskiej brawury w świetle badań nad antyczną inwektywą
Psychologial motivations of soldierly bravado in the light of research on ancient terms of abuse
The contemporary research on the psychology of the battle field should take into consideration the fact that the ancients did not approach the phenomena relating to the sphere of psychology thoughtlessly and unreflectively, yet they looked upon them in a slightly different manner than the contemporary scholars. It was already Plato who defined the difference between the unequivocally positive courage resulting from the decision of the mind, and audacity being the fruit of extra-rational or non-rational conditionings. The latter appraised positively or else in an ambivalent way in military circles, is regarded as one of the most strongly criticized faults in the political discourse. This ambivalence is well visible in the work of Ammianus Marcellinus which having been written at the close of the ancient era, may be perceived as the epitome of the ancient viewpoint also as regards this issue. An analysis of the various uses of the term audacia with reference to soldierly bravado reveals both the distinction between this attitude and real fortitude (fortitude), as well as its ambivalent appraisal. It seems that the reason of such an ambivalent appraisal may be the ancient man’s fear of those aspects of the human psyche which elude the control of the mind.
Źródła:
Ammiani Marcellini, Rerum gestarum libri qui supersunt, ed. W. Seyfarth, vol. I–III, Lipsiae 1999.
Aristotelis, Ethica nicomachea, ed. F. Süssemil, O. Apelt, Lipsiae 1912.
C. Sallusti Crispi, Catilina, Iugurtha, fragmenta ampliora, ed. A. Kurfess, Lipsiae 1957.
Herodot, Historiarum Libri IX, ed. H. R. Diersch, H. Kallenberg, Lipsiae 1901–1903.
M. Tulli Ciceronis, Scripta quae mansuerunt omnia 6. In L. Sergio Catilinam orations, ed. P. Reis, Lipsiae 1933.
Plato, Laches, ed. J. Kral, Vindobonae 1888.
Plato, Politeia, ed. J. Adam, Cambridge 1969.
Sokrates, Kirchengeschichte, hrsg. G.Ch. Hansen, mit Beiträgen von M. Sirinjan, Berolini 1995.
Opracowania:
Ardant du Picq [Ch.J.J.], Studium nad bitwą, tłum. J. Zając, Oświęcim 2012, reprint z 1927.
Austin N.J.E., Ammianus on Warfare. An Investigation into Ammianus’ Military Knowledge, Bruxelles 1979.
Bitter N., Kampfschilderungen bei Ammianus Marcellinus, Bonn 1976.
Blockley R.C., Ammianus Marcellinus on the Battle of Strasburg: Art and Analysis in the History, „Phoenix” 1979, t. 31, s. 218–231.
Bravo B., Wipszycka E., Historiografia antyczna [w:] Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu, t. 1, red. E. Wipszycka, Warszawa 1979, s. 39–125.
Brodka D., Ammianus Marcellinus. Studien zum Geschichtsdenken im vierten Jahrhundert n.Chr., „Electrum“ 2009, t. 17, Kraków.
Bruggiser Ph., Audacia in Sallust „Verschwörung der Catillina”, „Hermes” 2002, t. 130, s. 265–287.
Daly G., Cannae, London 2012.
Crump G.A., Ammianus Marcellinus and the Late Roman Army, „Historia” 1975, t. 22, s. 91–103.
Crump G.A., Ammianus Marcellinus as a Military Historian, Wiesbaden 1975.
Goldsworthy A.K., Armia rzymska na wojnie. 100 p.n.e.–200 n.e., tłum. Ł. Różycki, Oświęcim 2013.
Grmek M.D., Historia chorób u zarania cywilizacji zachodniej, tłum. A.B. Matusiak, Warszawa 2002.
Hanson V.D., The Modern Historiography of Ancient Warfare [w:] Cambridge History of Ancient Warfare, eds. Ph. Sabin, H. Van Wees, M. Whitby, t. 1, Cambridge 2007, s. 3–21.
Kagan K., The Eye of Command, Ann Arbor 2009.
Keegan J., The Face of Battle, London 1976.
Lee A.D., War in Late Antiquity. A Social History, Malden–Oxford–Victoria 2007.
Lendon J.E., The Rhetoric of Combat: Greek Military Theory and Roman Culture in Julius Caesar’s Battle Descriptions, „Classical Antiquity” 1999, t. 18, s. 273–329.
Matthews J.F., The Roman Empire of Ammianus, London 1989.
Naudé C.P.T., Battles and Sieges in Ammianus Marcellinus „Acta Classica” 1958, t. 1, s. 92–105.
Sabin Ph., Land Battles [w:] Cambridge History of Ancient Warfare, eds. Ph. Sabin, H. Van Wees, M. Whitby, t. 1, Cambridge 2007, s. 399–433.
Stachura M., Wrogowie porządku rzymskiego. Studium zjawiska agresji językowej w Kodeksie Teodozjusza, Nowelach Postteodozjańskich i Konstytucjach Sirmondiańskich, Kraków 2010.
Trombley F., Ammianus Marcellinus and Fourth-Century Warfare: A Protector’s Approach to Historical Narrative [w:] The Late Roman World and Its Historian, ed. J.W. Drijvers, D. Hunt, New York 1999, s. 17–28.
Weische A., Studien zur politischen Sprache der römischen Republik, Münster 1966.
Wheeler E., Missile Weapons and the Face of Battle, „Electrum” 2001, t. 5, Kraków, ed. E. Dąbrowa, s. 169–184.
Wirszubski Ch., Audaces: A Study in Political Phraseology, „Journal of Roman Studies” 1961, t. 51, s. 12–22.
Wittchow F., Exemplarische Erzählungen bei Ammianus Marcellinus. Episode, Exemplum, Anekdote, Leipzig 2001.
Informacje: Prace Historyczne, 2014, Numer 141 (4), s. 819 - 827
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Psychologiczne motywacje żołnierskiej brawury w świetle badań nad antyczną inwektywą
Psychologial motivations of soldierly bravado in the light of research on ancient terms of abuse
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Publikacja: 10.03.2015
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2261
Liczba pobrań: 1165