FAQ

Jakich bohaterów potrzebował socjalizm? Rozważania o wzorcach osobowych na łamach „Nowych Dróg”

Data publikacji: 21.12.2018

Kultura Słowian, 2018, Tom XIV, s. 191 - 208

https://doi.org/10.4467/25439561KSR.18.009.9367

Autorzy

Beata Biel
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-5149-2493 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Jakich bohaterów potrzebował socjalizm? Rozważania o wzorcach osobowych na łamach „Nowych Dróg”

Abstrakt

„Nowe Drogi” były czasopismem, w którym wiele stron poświęcano rozważaniom nad istotą człowieka i etyką socjalistyczną. Te dwa obszary namysłu filozoficznego odegrały niebagatelną rolę w kształtowaniu wzorców osobowych Polski Ludowej. Wzory komunisty, członka partii, robotnika, nauczyciela czy naukowca to wzory bohaterów socjalizmu, którzy byli ludźmi szczególnej miary i wykraczać mieli ponad przeciętność. Te wymogi miały swe źródła zarówno w ideologii rewolucyjnej, z którą bez wątpienia utożsamiano heroiczność postaw, lecz również wiązały się z wezwaniem do doskonalenia człowieka w duchu wartości moralnych propagowanych przez socjalizm. Pojęcie heroizmu w marksizmie-leninizmie miało zgoła inną konotację niż w przypadku myśli starożytnej czy chrześcijaństwa. W etyce socjalistycznej wyjątkowość głoszonych wartości i postaw wynikała z materializmu dialektycznego, jako racjonalnego i obiektywnego uzasadnienia tego, co dobre i złe. Marksistowskoleninowska wizja antropologiczna dyktować miała wzorzec „nowego człowieka” na miarę nowych czasów. Propagowane na łamach „Nowych Dróg” wzory osobowe miały urzeczywistnić ten ideał.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Anonymus, O umocnienie i ubojowienie naszej partii (Po VIII Plenum KC PZPR) [For Power an Fire of Our Party (After 8th Congress of KC PZPR)], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1953, no. 4, pp. 3-11.

Anonymus, O wielką sztukę polską, Artykuł redakcyjny [For the Great Polish Art], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1954, nr 5, pp. 3-17.

Anonymus, Sprawozdanie KC PZPR za okres od VI do VII Zjazdu [Report KC PZPR from 6th to 7th Congress], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1976, nr 1, pp. 9-44.

Anonymus, Wywiad I Sekretarza KC PZPR, przewodniczącego Rady Państwa PRL, Wojciecha Jaruzelskiego dla miesięcznika „Problemy Pokoju i Socjalizmu” [Interview of the 1st Secretary of KC PZPR, Wojciech Jaruzelski, for Monthly ”Issue of Peace and Socialism”], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1988, no. 7, pp. 5-22.

Bauman Z., Człowiek i historia w „Kapitale” Karola Marksa [The Man and History in Karol Marx „Capital”], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1967, no. 5, pp. 3-45.

Bierut B., Zwycięski wódz nowej epoki [Victorious Leader of the New Age], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1949, no. 6, pp. 19-46.

Być komunistą. Dyskusja redakcyjna [Be the Communist. Discussion in the Redaction], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1984, no. 8, pp. 35-60.

Glińska A., O leninowskiej myśli etycznej [About Lenin Ethical Thought], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1984, nr 11, pp. 107-115.

Glińska A., Postawa moralna członka partii w świetle uchwały VII Zjazdu PZPR [Moral Attitude of the Party Member according to 7th Congress of PZPR], ”Ideologia i polityka” [Idelology and Politics] 1976, no. 3, p. 12.

Górski J., Szkolnictwo wyższe w trosce o kształcenie i wychowanie [University in Attention for Education], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1979, no. 6, pp. 37-46.

Grzybowski K., Uniwersytet cywilizacji technicznej – uniwersytet społeczeństwa socjalistycznego. Dyskusja ”Nowych Dróg” W poszukiwaniu koncepcji współczesnego uniwersytetu [University of technical civilization – the university of socialist society. Discussion of the ”New Ways” in search of the concept of a modern university], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1964, no. 12, pp. 146-149.

Historia Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików). Krótki kurs [History of the Common Communist Party (Bolshevik). Short Course ], Nd., np. Jankowski H., Etyka członka partii [Ethic of Party Member], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1968, no. 7, pp. 52-59.

Jaroszewski T.M., Perspektywa: rozwinięte społeczeństwo socjalistyczne [Prospect: Developed Socialistic Society], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1976, no. 2, pp. 64-69.

Jezierski R., Założenia ideowo-poznawcze, geneza i funkcja społeczna rewizjonizmu [Ideological and Cognitive Establishments, Social Origin and Function of Reviosinism], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1970, no. 5, pp. 79-90.

Kołakowski L., Główne nurty marksizmu [Main Streams of Marxism], vol. 1, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN , 2009.

Michalik M., Etyka marksistowska a moralna rzeczywistość społeczna [Marx Ethic Versus Real Morality of Society], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1983, no. 9, pp. 108-123.

Michalik M., Marksizm-leninizm o roli i miejscu człowieka w świecie. Wzór osobowy człowieka epoki budowy rozwiniętego społeczeństwa socjalistycznego [Marxism-Leninism About Matter of Human in the World. Person Pattern of The Built Time Development Social Society], Warszawa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.

Michalik M., O postawie moralnej komunisty [About Moral Attitude of The Communist], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1979, no. 8, pp. 90-102.

Muszyński H., Podstawowe problemy wychowania socjalistycznego [Base Problem of Social Education], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1971, no. 10, pp. 161-170.

Olszewska M.J., Heroizm ludzkiego istnienia. W kręgu wybranych zagadnień etycznych w literaturze polskiej II połowy XIX i I połowy XX wieku. Szkice [The Brave of Human Being Around Ethical Issues of Polish Literature The Second Half of 19th Century and The First Half of 20th Century], Warszawa, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2008.

Ossowski S., Z zagadnień psychologii społecznej [Issues of Social Psychology], Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN , 2000.

Powszechna encyklopedia filozofii [Common Encyclopedia of Philosophy], vol. 4, E. Grendecka (Ed.), Lublin, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2003.

Soldenhoff S., Czy potrzebny nam jest katechizm moralny [Do We Need Moral Catechism], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1961, no. 4, pp. 40-46.

Suchanek L., Homo sovieticus, świetlana przyszłość, gnijący Zachód. Pisarstwo Aleksandra Zinowiewa [Homo Sovieticus, Bright Future, Rotten West. Writing Zinowiew Alexander], Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1999.

Szczepański J., Niektóre cechy rozwoju klasy robotniczej w trzydziestoleciu [A Few Features of Labour Class for Last 30 Years], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1974, no. 7, pp. 57-64.

Tischner J., Etyka solidarności oraz Homo sovieticus [Ethic of Solidarity and Homo Sovieticus], Kraków, Znak, 1992.

Tischner J., Nieszczęsny dar wolności [Fateful Gift of Freedom], Kraków, Znak, 1993.

Tittenbrun J., Klasa, partia, socjalizm. Refleksje nad projektem deklaracji ideowo-programowej KC PZPR [Class, Party, Socialism. Reflection on Project of KC PZPR Ideas and Programme], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1982, no. 7-8, pp. 104-117.

Walicki A., Marksizm i skok do królestwa wolności: dzieje komunistycznej utopii [Marxism and the Leap to the Kingdom of Freedom. The Rise ond Fall of the Communist Utopia], trans. A. Walicki, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN , 1996.

Zemanek Z., Współczesność a wychowanie [Present and Education], ”Nowe Drogi” [New Ways] 1961, no. 4, pp. 89-96.

Zinowiew A., Homo sovieticus [Homo sovieticus], London, Polonia, 1984.

Znaniecki F., Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości [Present People and The Future Civilization], Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001.

Informacje

Informacje: Kultura Słowian, 2018, Tom XIV, s. 191 - 208

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Jakich bohaterów potrzebował socjalizm? Rozważania o wzorcach osobowych na łamach „Nowych Dróg”

Angielski:

What Heroes did Socialism need? Considerations on Role Models in “Nowe Drogi” Magazine

Publikacja: 21.12.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Beata Biel (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski