FAQ
logotyp Archiwum Narodowego w Krakowie

Testamenty krakowskiej rodziny Królików z XVII w.

Data publikacji: 2021

Krakowski Rocznik Archiwalny, 2020, XXVI, s. 11 - 41

https://doi.org/10.4467/12332135KRA.20.001.13549

Autorzy

Maciej Ziemierski
https://orcid.org/0000-0003-4785-6781 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Testamenty krakowskiej rodziny Królików z XVII w.

Abstrakt

Artykuł został poświęcony krakowskiej rodzinie Królików, żyjącej w mieście od schyłku XVI do pierwszych lat XVIII w. Jej przedstawiciele początkowo wykonywali zawód krawca, zasilając w trzecim pokoleniu (Maciej Królik) szeregi krakowskich kupców. Wojciech Królik – z pokolenia czwartego – był gwarkiem olkuskim. W tekście został pominięty najwybitniejszy reprezentant rodziny, najstarszy brat Wojciecha, rajca krakowski Mikołaj Królik, którego postać stała się już przedmiotem opracowań. Ukazano skomplikowane stosunki wyznaniowe w rodzinie różnowierczej, początkowo bardzo silnie zaangażowanej w życie Zboru Krakowskiego, której przedstawiciele jednak stopniowo porzucali wyznanie ewangelickie na rzecz katolicyzmu. W rezultacie Wojciech Królik oraz jego rodzeństwo zostali katolikami. Całość uzupełniają edycje czterech testamentów członków rodziny, pierwszy, Jakuba Królika, został spisany w 1626 r., zaś ostatni, Wojciecha
Królika – w 1691 r.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła rękopiśmienne

Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta miasta Krakowa, rkps 24, 34–36, 38, 39, 259, 458, 459, 460, 463, 464, 468, 469, 779, 780, 1425, 2571, 2588, 3045.

Archiwum Parafii Ewangelickiej w Krakowie, Księga wtóra.

Archiwum Parafii Najświętszej Marii Panny w Krakowie, Metrica Baptisatorum 1652–1665, sygn. 370.

Archiwum Parafii Najświętszej Marii Panny w Krakowie,Metrica Baptisatorum 1666–1688, sygn. 371.

Źródła drukowane

Album Civium Leopoliensium. Rejestry przyjęć do prawa miejskiego we Lwowie 1388–1783. Wyd. Andrzej Janeczek. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2005.

Dług śmiertelności wypłacić potrzeba. Wyd. Ewa Danowska. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2011.

Księga wiertelnicza krakowska, część I (1568–1577). Wyd. Krystyna Jelonek-Litewka, Aleksander Litewka, Łukasz Walczy. Fontes Cracovienses 5. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1997.

Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1507–1572. Libri iuris civilis cracoviensis 1507–1572. Wyd. Aniela Kiełbicka i Zbigniew Wojas. Fontes Cracovienses 1. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1993.

Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1573–1611. Libri iuris civilis cracoviensis 1573–1611. Wyd. Aniela Kiełbicka i Zbigniew Wojas. Fontes Cracovienses 2. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1994.

Monumenta Poloniae typographica XV et XVI saeculorum, Vol. I Cracovia Impressorum XV et XVI saeculorum. Wyd. Jan Ptaśnik. Lwów: sumptibus Instituti Ossoliniani, 1922.

Rejestry gospód w Krakowie z lat 1632 i 1649. Ze zbiorów Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie i Biblioteki Jagiellońskiej. Wyd. Kamila Follprecht. Fontes Cracovienses

Statuta nec non liber promotionum philosophorum ordinis in Universitate Studiorum Jagiellonica ab anno 1402 ad annum 1849. Wyd. Józef Muczkowski. Zabytki z Dziejów Oświaty i Sztuk Pięknych Wydawane Staraniem Towarzystwa Naukowego z Uniwersytetem Jagiellońskim Złączonego t. 1. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1849.

Szczerbic Paweł: Speculum Saxonum, albo prawo saskie i majdeburskie porządkiem obiecadła z łacińskich i niemieckich egzemplarzów zebrane. A na polski język z pilnością i wiernie przełożone. T. 1. Wyd. Grzegorz M. Kowalski. Bibliotheca Iagiellonica Fontes et Studia t. 29. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2016.

Testamenty szlachty krakowskiej XVII–XVIII w. Wyd. Alicja Falniowska-Gradowska. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1997.

Węgierski Wojciech: Kronika Zboru Ewangelickiego Krakowskiego. Wyd. Mariusz Pawelec. Kraków: Parafia Ewangelicka, 2007.

Opracowania

Bieniarzówna Janina: Mieszczaństwo krakowskie XVII w. Z badań nad strukturą społeczną miasta. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1969.

Bieniarzówna Janina: Mikołaj Królik. W: PSB, t. 15. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1970, s. 362.

Bieniarzówna Janina, Małecki Jan M.: Dzieje Krakowa. T. 2: Kraków w wiekach XVI–XVIII. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1984.

Boniecki Adam: Herbarz Polski. T. 4. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1901.

Borkowska Małgorzata OSB: Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej. T. 2: Polska Centralna i Południowa. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2005.

Budka Włodzimierz: Franciszek Cezary (starszy). W: PSB, t. 3. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1937, s. 243–244.

Ciechanowiecki Andrzej: Złotnicy czynni w Krakowie w latach 1600–1700. Materiały do Biografii, Genealogii i Heraldyki Polskiej t. 6. Red. Szymon Konarski. Buenos Aires: [b.w.], 1974.

Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku. T. 1: Małopolska. Cz. 1: Wiek XV–XVI. Red. Alodia Kawecka-Gryczowa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1983.

Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku. T. 1: Małopolska. Cz. 2: Wiek XVII–XVIII. Vol. 1. Red. Jan Pirożyński. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2000.

Follprecht Kamila: Właściciele nieruchomości w Krakowie w 1655 roku. Biblioteka Krakowska nr 142. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 2001.

Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku. Red. Kazimierz Lepszy. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1953.

Jaglarz Monika: Księgarstwo krakowskie XVI wieku. Biblioteka Krakowska nr 147. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 2004.

Kempa Tomasz: Konflikty wyznaniowe w Wilnie od początku reformacji do końca XVII w. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2016.

Kowalski Waldemar: Wielka imigracja. Szkoci w Krakowie i Małopolsce w XVI – pierwszej połowie XVII wieku. Wyd. 2 poprawione i uzupełnione. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, 2014.

Krawczuk Wojciech, Ziemierski Maciej: Zwischen Gehorsam und Aufruhr. Versuch einer Erklärung der Vernichtung des protestantischen Gebetshauses Bróg in Krakau im Jahr 1591. W: Krakau–Nürnberg–Prag – Stadt und Reformation Krakau, Nürnberg und Prag (1500–1618). Red. Michael Diefenbacher, Olga Fejtová, Zdzisław Noga. „Documenta Pragensia Monographia (series Cracovia–Norimberga–Praga)”. Red. Václav Ledvinka, vol. 33/2. Praha: Archiv hlavního města Prahy, Pavel Mervart, 2019, s. 245–255.

Leśniak Franciszek: Urzędnicy i personel pomocniczy w wielkorządach krakowskich w okresie nowożytnym. Biblioteka Wawelska 14. Kraków: Zamek Królewski na Wawelu Państwowe Zbiory Sztuki, 2020.

Noga Zdzisław: Krakowska rada miejska w XVI wieku. Studium o elicie władzy. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2003.

Noga Zdzisław: Reformacja w Krakowie w XVI–XVII wieku i jej skutki. „Czasy Nowożytne” 2018, t. 31, s. 291–300.

Noga Zdzisław: Urzędnicy miejscy Krakowa. Cz. 2: 1500–1794. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2008.

Pańków Stanisława: Michał Królik. W: PSB, t. 15. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1970, s. 362.

Paprocka Elżbieta: Tolerowani, nielubiani. Katolicy w Elblągu w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku. Studium z dziejów codziennego współistnienia wyznań. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009.

Ptaśnik Jan: Księgarze różnowiercy w Krakowie w XVI wieku. „Reformacja w Polsce. Organ Towarzystwa do Badania Dziejów Reformacji w Polsce” 1921, R. 1, nr 1, s. 43–50.

Salmonowicz Stanisław: Protestanci i katolicy w jednym mieście: casus Torunia w XVI– XVIII wieku. W: Rzeczpospolita wielu wyznań. Materiały z międzynarodowej konferencji,

Kraków 18–20 listopada 2002. Red. Adam Kaźmierczyk, Andrzej K. Link-Lenczowski, Mariusz Markiewicz, Krystyn Matwijowski. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2004, s. 65–78.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2. Red. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski. Warszawa: nakładem Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1881.

Tomkowicz Stanisław: Przyczynki do historii i kultury Krakowa w pierwszej połowie XVII w. Lwów: Nakładem Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej, 1912.

Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku. Spisy. Red. Antoni Gąsiorowski. T. 4: Małopolska. Z. 2: Urzędnicy województwa krakowskiego XVI–XVIII wieku. Spisy. Oprac. Stanisław Cynarski, Alicja Falniowska-Gradowska. Kórnik: Biblioteka Kórnicka, 1990.

Wiśniewski Jan ks.: Dzieje miasta Olkusza, jego kościołów i pamiątek. Marjówka: Druk. Szkoły Rzem. w Marjówce, 1933.

Ziemierski Maciej: Skład osobowy Sądu Wyższego Prawa Magdeburskiego na Zamku Krakowskim  w XVII–XVIII wieku. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2013.

Ziemierski Maciej: Testament rajcy krakowskiego Mikołaja Królika (1628–1711) – źródło do dziejów kilku rodzin mieszczan krakowskich w 2. połowie XVII i na początku XVIII wieku oraz położenia różnowierców w Rzeczypospolitej. „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 2009, R. 59, s. 5–60.

Ziemierski Maciej: W kręgu życia prywatnego mieszczan krakowskich. Testamenty Barbary Cezarowej oraz jej wnuka Franciszka Cezarego młodszego z 1665 i 1723 roku. „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 2006–2007, R. 56–57, s. 97–119.

Zięba Andrzej A.: Ormianie w Krakowie od wieku XIV do schyłku XVIII. W: Kraków międzynarodowy. Materiały z sesji naukowej 7 maja 2016 r. Kraków w Dziejach Narodu t. 36. Red. Zdzisław Noga. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 2017, s. 109–152.

Żurkowa Renata: Księgarstwo krakowskie w pierwszej połowie XVII wieku. Biblioteka Krakowska nr 128. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1992.

Informacje

Informacje: Krakowski Rocznik Archiwalny, 2020, XXVI, s. 11 - 41

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Testamenty krakowskiej rodziny Królików z XVII w.

Angielski:

17th century testaments of the Królik family from Krakow

Publikacja: 2021

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Maciej Ziemierski (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 527

Liczba pobrań: 938

<p> Testamenty krakowskiej rodziny Królików z XVII w.</p>