Pierwsze badania dokumentu lokacyjnego miasta Krakowa – ocena stanu zachowania, integralność zachowanej luzem pieczęci Bolesława Wstydliwego z dokumentem
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 10.01.2025
Krakowski Rocznik Archiwalny, 2024, XXX, s. 19-43
https://doi.org/10.4467/12332135KRA.24.001.20760Autorzy
Pierwsze badania dokumentu lokacyjnego miasta Krakowa – ocena stanu zachowania, integralność zachowanej luzem pieczęci Bolesława Wstydliwego z dokumentem
W latach 2013–2017 w Archiwum Narodowym w Krakowie zrealizowano pierwszy projekt badawczy dokumentu lokacyjnego miasta Krakowa wystawionego w 1257 r. przez księcia Bolesława Wstydliwego. Powołany zespół ekspertów kierowany przez dr hab. Elżbietę Jabłońską, prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, przeprowadził badania w dwóch obszarach: konserwatorskim i historycznym. Badania były prowadzone w różnych ośrodkach naukowo-badawczych w Polsce oraz w Wielkiej Brytanii. Celem badań konserwatorskich (zebranych w czterech raportach powykonawczych) była identyfikacja techniki wykonania dokumentu, ocena stanu zachowania, analiza czystości mikrobiologicznej, zajęcie stanowiska ws. potrzeb konserwatorskich dokumentu oraz wyznaczenie warunków jego długotrwałego przechowywania. Badania historyczne oparte na identyfikacji genetycznej pergaminów (ujęte w dwóch raportach), dotyczyły ustalenia integralnego związku podłoża pergaminowego dokumentu z fragmentem zdegradowanego pergaminu zachowanego przy pieczęci luźnej Bolesława Wstydliwego. Przeprowadzone w projekcie badania odpowiedziały na pytania zadane przez Zespół projektowy. Sporządzony został opis technologiczny dokumentu i ocena stanu zachowania. Badania genetyczne nie potwierdziły integralnego związku fragmentu pergaminu zachowanego przy pieczęci książęcej z dokumentem. Zespół nakreślił kierunki dalszych pogłębionych badań technologicznych oraz oceny stanu zachowania dokumentu opartych na nowoczesnej aparaturze badawczej i obrazowaniu cyfrowym.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Zbiór dokumentów pergaminowych, sygn. 29/657/2.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Zbiór luźnych pieczęci, sygn. 29/1597/111.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Zbiór fotograficzny, sygn. 29/670/6489.
Archiwum zakładowe Archiwum Narodowego w Krakowie, Znak sprawy: DN.002.1.2013, DN.002.6.2014.
Krakau dokumente zur stadtgeschichte. Krakau: Herausgegeben Vom Stadthauptmann Der Stadt Krakau, 1942.
Piekosiński Franciszek: Kodeks dyplomatyczny miasta Krakowa. T. 1. Kraków: Nakładem Akademii Umiejętności Krakowskiej, 1879.
Berska Barbara: Prezentacja aktu lokacyjnego miasta Krakowa z 1257 roku. „Krakowski Rocznik Archiwalny” 2013, t. 19, s. 161–162.
Berska Barbara: Zabezpieczenie aktu lokacyjnego miasta Krakowa, jednego z najcenniejszych dokumentów z zasobu Archiwum Narodowego w Krakowie. „Krakowski Rocznik Archiwalny” 2013, t. 19, s. 163.
Bower Mim A., Campana Michael G., Checkley‐Scott Caroline, Knight Barry, Howe Christopher J.: The potential for extraction and exploitation of DNA from parchment: a review of the opportunities and hurdles. “Journal of the Institute of Conservation” 2010, vol. 33 (1), s. 1–11. DOI: 10.1080/19455220903509937.
Edwards Ceiridwen J., MacHugh David E., Dobney Keith M., Martind Louise, Russel Nerissa, Horwitz Liora K. et al.: Ancient DNA analysis of 101 cattle remains: limits and prospects. “Journal of Archaeological Science” 2004, vol. 31 (6), s. 695–710. DOI:10.1016/j.jas.2003.11.001.
Follprecht Kamila: Pamięć miasta. Archiwum w dziejach Krakowa. „Rocznik Krakowski” 2021, t. 87, s. 119–133. DOI: 10.36123/RK.2021.87.06.
Follprecht Kamila, Zięba Karolina, Ząbczyński Paweł: Na drodze do współczesności. Archiwum Narodowe w Krakowie: Ludzie – Miejsca – Praca 1878–2021. Kraków: Archiwum Narodowe w Krakowie, 2021.
Jelonek-Litewka Krystyna: Czy odnaleziona pieczęć Bolesława Wstydliwego jest pieczęcią oderwaną od aktu lokacyjnego miasta Krakowa? „Krakowski Rocznik Archiwalny” 2003, t. 9, s. 31–38.
Lech Tomasz: A Discovered Ducal Seal Does Not Belong to the Incorporation Charter for the City of Krakow Solving the Mystery Using Genetic Methods. “PLOS ONE” 2016, s. 1–12. DOI:10.1371/journal.pone.0161591.
Lech Tomasz: Ancient DNA in historical parchments – identifying a procedure for extraction and amplification of genetic material. “Genetics and Molecular Research” 2016, s. 1–9. DOI: 10.4238/gmr.15028661.
Newman Margaret E., Parboosingh Jillian S., Bridge Peter J., Ceri Howard: Identification of archaeological animal bone by PCR/DNA analysis. “Journal of Archaeological Science” 2002, vol. 29 (1), s. 77–88. DOI: 10.1006/jasc.2001.0688.
Pangallo Domenico, Chovanova Katarina, Makova Alena: Identification of animal skin of historical parchments by polymerase chain reaction (PCR)-based methods. “Journal of Archaeological Science” 2010, vol. 37 (6), s. 1202–1206. DOI: 10.1016/j. jas.2009.12.018.
Poulakakis Nikos, Tselikas Agamemnon, Bitsakis Ioannis, Mylonas Moysis, Lymberakis Petros: Ancient DNA and the genetic signature of ancient Greek manuscripts. “Journal of Archaeological Science” 2007, vol. 34 (5), s. 675–680. DOI: 10.1016/j.jas.2006.06.013.
Woodward Scott R., Kahila Gila, Smith Patricia, Greenblatt Charles, Zias Joe, Broshi Magen: Analysis of Parchment Fragments from the Judean Desert Using DNA Techniques. W: Current Research and Technological Developments on the Dead Sea Scrolls. Eds. Parry Donald W. Leiden: Brill, 1996, s. 215–238. DOI: 10.1163/9789004350229_012.
Wyrozumska Bożena: Dwa wielkie przywileje średniowiecznego Krakowa. Kraków: Oficyna Cracovia Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opress, 1994.
Wyrozumska Bożena: Przywileje ustanawiające gminy miejskie wielkiego Krakowa (XIII–XVIII wiek). Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 2007.
Informacje: Krakowski Rocznik Archiwalny, 2024, XXX, s. 19-43
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Archiwum Narodowe w Krakowie
ul. Rakowicka 22E, 31-510 Kraków, Polska
Wyższa Szkoła Zdrowia w Gdańsku
Polska
Publikacja: 10.01.2025
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Informacje o autorze:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 69
Liczba pobrań: 28