FAQ
Logo of SAP

Kilka uwag o wzajemnych relacjach archiwów rodzinnych i nierodzinnych

Data publikacji: 21.01.2025

Archiwista Polski, Tom 28 (2023), Nr 2 (103), s. 15-22

https://doi.org/10.4467/14259893ARPL.23.018.21089

Autorzy

Waldemar Chorążyczewski
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-0063-0032 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Kilka uwag o wzajemnych relacjach archiwów rodzinnych i nierodzinnych

Abstrakt

Wartością jest różnorodność dziedziny archiwalnej. Dla jej osiągnięcia celowe jest istnienie możliwie licznych archiwów rodzinnych, z których każde jest spojrzeniem na świat z oryginalnej, swoistej, subiektywnej perspektywy. Dobro dziedziny archiwalnej wymaga, by archiwa rodzinne rozwijały się i krzepły, pozostając własnością prywatną, a nie były tylko dostarczycielami materiałów dla innych archiwów, a więc państwowych, społecznych czy wyznaniowych. Archiwa państwowe muszą jednak być w pogotowiu, by w razie potrzeby udzielić pomocy, zabezpieczyć także archiwalia rodzinne posiadające walor historyczny. Modele i pola współpracy lub współistnienia archiwów rodzinnych z archiwami nierodzinnymi mogą być różne. Archiwiści etatowi zatrudnieni w archiwach publicznych mogą stać się modelowymi, oddziałującymi swoim przykładem, twórcami własnych archiwów rodzinnych. Archiwa rodzinne w pewnym istotnym stopniu mogą składać się z materiałów pozyskanych w wyniku kwerendy w archiwach instytucjonalnych. Archiwalia proweniencji rodzinnej stawały i stają się częścią państwowego zasobu archiwalnego, z drugiej strony materiały obrazujące działalność publiczną na różnych polach w naturalny sposób znajdują się w archiwach rodzinnych. Archiwiści rodzinni coraz szerzej angażować się będą w działania crowdsourcingowe na rzecz archiwów publicznych. Relacje łączące archiwa różnych typów spajają dziedzinę archiwalną w jedną całość i stanowią merytoryczne uzasadnienie dla koncepcji narodowego zasobu archiwalnego i narodowego dziedzictwa archiwalnego. Z tego powodu zajmowanie się archiwami rodzinnymi, troska o nie, jest jednocześnie działaniem na rzecz całego narodowego dziedzictwa archiwalnego.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

aby każdy okruch historii został uratowany!, red. T. Gallewicz-Dołowa, W. Kujawa, Warszawa 2021.

Archiwum Dzikowskie Tarnowskich w Archiwum Narodowym w Krakowie (29/639/0).

Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów w Archiwum Narodowym w Krakowie (29/630/0).

Chorążyczewski W., Dziedzictwo archiwalne. Próba definicji terminu i kontekstu jego stosowania, [w:] Dziedzictwo archiwalne Lublina i Lubelszczyzny. Ludzie, instytucje, dokumentacja, red. P. Dymmel, R. Jop, Lublin 2022, s. 13–28.

Chorążyczewski W., Prywatne archiwa polityczne w Polsce XVI wieku, „Archiwa– Kancelarie–Zbiory”, nr 1 (3), 2010, s. 13–68.

Chorążyczewski W., Rosa A., Bewicz P., Manifest albo dekalog twórcy archiwum prywatnego, „Archiwa–Kancelarie–Zbiory”, nr 4 (6), 2013, s. 225–234.

Ciechanowski H., Cyrwus A., Południak A., Akta Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Bydgoszczy z tymczasową siedzibą w Toruniu z lat 1960–1975 w per­spektywie badawczej. Postulat archiwizacji akt, „Archiwista Polski”, r. 27, 2023, nr 1 (102), s. 25-37.

Jakubowski J., Archiwum Państwowe W. X. Litewskiego i jego losy, „Archeion”, t. 9, 1931, s. 1–18.

Kodeks etyczny archiwisty uchwalony na XIII Międzynarodowym Kongresie Archiwów w Pekinie, „Archiwista Polski”, 1997, nr 1, s. 10–14.

Kolankowski Z., Granice spuścizny archiwalnej, „Archeion”, t. 57, 1972, s. 53–74.

Konstankiewicz M., Niewęgłowski A., Glosa do postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 28 czerwca 2019 r. (II SAB/ Bk 43/19, LEX nr 2686855), „Studia Iuridica Lublinensia”, t. 28, 2019, nr 2, s. 157–166.

Kufel R., Kresy Wschodnie. Historia – tożsamość – pamięć na przykładzie działalności Archiwum Kresowego przy Archiwum Diecezjalnym w Zielonej Górze, https://sap.waw.pl/wp-content/uploads/2022/08/47-Kufel-Robert-Archiwum-Kresow.pdf, [dostęp: 10 lutego 2024].

Pełeszowa S., Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów ( 1499–1932), „Archeion”, t. 69, 1979, s. 115–128.

Południak A., I Seminarium Archiwistów Rodzinnych, Warszawa, 18 maja 2023 r., „Archiwista Polski”, r. 27, 2023, nr 1 (102), s. 154–162.

Zielińska T., Zbiory archiwalne ordynatów Zamoyskich jako skarbnica dokumentów państwowości polskiej, „Miscellanea Historico-Archivistica”, t. 4, 1994, s. 173–221.

Informacje

Informacje: Archiwista Polski, Tom 28 (2023), Nr 2 (103), s. 15-22

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Kilka uwag o wzajemnych relacjach archiwów rodzinnych i nierodzinnych
Angielski:
A few comments on the mutual relations between family and non-family archives

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-0063-0032

Waldemar Chorążyczewski
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-0063-0032 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Polska

Publikacja: 21.01.2025

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Waldemar Chorążyczewski (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Waldemar Chorążyczewski, profesor w Katedrze Archiwistyki i Zarządzania Dokumentacją Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, autor książki Zachęta do archiwistyki (2022). Zainteresowania badawcze koncentruje na archi­wistyce, dyplomatyce staropolskiej, antropologii historycznej, klimatologii historycznej i historii Kujaw w epoce nowożytnej.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski