Martyna Kowalska
Kultura Słowian, Tom XI , 2015, s. 39-54
https://doi.org/10.4467/25439561KSR.15.003.6443Arbatowa, jak sama twierdzi, pomysły na utwory czerpie z życia, najczęściej własnego. Początkowo, jako nastoletnia uczestniczka moskiewskiego ruchu hipisowskiego, zameldowana w przestronnym mieszkaniu komunalnym na Arbacie (salon Maszy) tworzyła poezję. Tematyka jej wierszy, skoncentrowana na wewnętrznych niepokojach duszy, romantycznej miłości i pragnieniu wolności, nie mogła uczynić Arbatowej oficjalną poetką radziecką. Drukiem ukazały się jedynie trzy utwory – w czasopiśmie „Moсква” oraz w wyborze poezji kobiecej opublikowanym z okazji dnia 8 marca (Новый мир). Za namową przyjaciela, Arbatowa w 1976 r. spróbowała swoich sił w dramaturgii. Pierwszą sztukę autorka napisała w kilka godzin, inspirując się twórczością spod znaku „młodych gniewnych” (John Osborne, Edward Albee). Decyzja o „zmianie gatunku” wpłynęła także na porzucenie studiów filozoficznych i podjęcie nauki w I nstytucie Literatury im. Maksyma Gorkiego.
Martyna Kowalska
Kultura Słowian, Tom XVIII, 2022, s. 303-316
https://doi.org/10.4467/25439561KSR.22.024.16376Fenomen powieści rodzinnej, jako literatury pamięci, zajmuje ważne miejsce we współczesnej literaturze rosyjskiej. Teksty tego typu są najczęściej pisane z perspektywy dzieci i wnuków, zainteresowanych własną genealogią. Problematyka utworów wpisuje się w szerszy kontekst interdyscyplinarnych badań nad postpamięcią, obejmujących swym zasięgiem przestrzenie dotknięte traumą pokoleniową. W artykule podjęto analizę debiutanckiego utworu Siergieja Lebiediewa Granica zapomnienia (2010), w której bohater podąża śladami przodka. Powieść jest rozpatrywana jako medium pamięci zbiorowej oraz alternatywa dla oficjalnej polityki historycznej (tzw. „pierwszej pamięci”).