Elwira Jeglińska
Polonia Maior Orientalis, IX, 2022, s. 279-308
https://doi.org/10.4467/27204006PMO.22.016.15938Niniejszy tekst prezentuje sylwetkę Heni Ajmanówny, Żydówki ze Ślesina (miasteczka położonego w Wielkopolsce Wschodniej) w świetle pozostawionego przez nią dziennika pisanego w latach dwudziestych XX wieku. H. Ajmanówna wiele miejsca w swoich zapiskach poświęciła problemowi zdobywania edukacji żydowskich dziewcząt pochodzących z małych miasteczek. Jej dziennik to świadectwo nieugiętego dążenia do uzyskania wykształcenia, które ze względu na brak możliwości odbycia edukacji formalnej jest rozumiane przede wszystkim jako zdobycie wiedzy i poszerzenie intelektualnych horyzontów dokonujące się na drodze samokształcenia. H. Ajmanówna swoją narracją wpisuje się w głosy żydowskiego pokolenia wchodzącego w dorosłość w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku. Z rówieśnikami łączy ją sprzeciw wobec tradycyjnych wartości pielęgnowanych w rodzinie urodzenia, poparcie dla syjonizmu, potrzeba zmiany miejsca kobiet żydowskich w społeczeństwie i konieczność uzyskiwania wykształcenia, które stać się może kluczem do stworzenia nowej rzeczywistości społecznej.
Elwira Jeglińska
Polonia Maior Orientalis, VIII, 2021, s. 355-383
https://doi.org/10.4467/27204006PMO.21.020.15471Artykuł poświęcony jest wybranym esejom Helli Kaufmann. H. Kaufmann była Żydówką polskiego pochodzenia, próbującą określić granice doświadczenia narodowego i religijnego, które ukształtowało jej wczesne życie w Polsce oraz jej tożsamość jako osoby dorosłej mieszkającej w Argentynie i Izraelu. H. Kaufmann poszukiwała znaczenia transgresji jako narzędzia przekraczania własnych ograniczeń i rozumienia kultury zewnętrznej. Wskazała również na wielowątkowość i złożoność stosunków polsko-żydowskich. Starała się zrozumieć interpretację ojczyzny określaną przez najbliższe otoczenie oraz określić swój stosunek do Polski jako kraju sielskiego dzieciństwa i miejsca utraconego.