Nie budzi wątpliwości, że Unia Europejska nie posiada kompetencji prawodawczych w zakresie prawa wyznaniowego, a jej stosunek do kościołów i innych związków wyznaniowych znalazł w prawie pierwotnym jedynie bardzo skromne unormowanie. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 1 TfUE „Unia szanuje status przyznany na mocy prawa krajowego kościołom i stowarzyszeniom lub wspólnotom religijnym w Państwach Członkowskich i nie narusza tego statusu”. Przepis ten pozwala postawić pytanie o zakres zastosowania regulacji prawa unijnego do wymienionych kategorii podmiotów. Przedmiotem opracowania jest analiza orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który wielokrotnie wypowiadał się na temat tych relacji i który wskazał, jak daleko sięga ograniczenie zakresu dopuszczalnej regulacji w prawie wtórnym, wynikające z art. 17 TfUE, co jest kluczowe zarówno dla prawodawcy unijnego – na etapie tworzenia prawa, jak i dla organów i sądów krajowych – przy jego stosowaniu.