%0 Journal Article %T Komunikacja międzygatunkowa w badaniach z zakresu porównawczej psychologii kognitywnej %A Sala, Elżbieta %J Rocznik Kognitywistyczny %V 2009 %N Tom 3 %P 125-132 %@ 1689-927X %D 2009 %U https://ejournals.eu/czasopismo/rocznik-kognitywistyczny/artykul/komunikacja-miedzygatunkowa-w-badaniach-z-zakresu-porownawczej-psychologii-kognitywnej %X Za pierwszą monografię z zakresu psychologii porównawczej (wcześniej zwanej zoopsychologią) uznaje się pracę O wyrazie uczuć zwierząt i ludzi Charlesa Darwina z roku 1872. Teoria ewolucji zrewolucjonizowała stosunek do badania innych gatunków – dzięki niej psychika zwierząt stała się przedmiotem zainteresowania naukowców. Wcześniej dominowały poglądy mechanicystyczne. Jednym z prekursorów tego podejścia był Kartezjusz, który twierdził, że zwierzęta to „żywe maszyny” i jako takie są pozbawione duszy oraz podstawowych stanów psychicznych, np. bólu. Poglądy te były na tyle rozpowszechnione, że w XVIII wieku dużą popularnością cieszyły się publiczne wiwisekcje, w trakcie których demonstrowano mechanizmy mające rządzić organizmami zwierząt. Zgodnie z teorią ewolucji między ludźmi a zwierzętami nie ma przepaści dzielącej dwa całkiem odrębne światy zjawisk, lecz stopniowalny dystans, którego wielkość zależy od porównywanych między sobą gatunków. Stwierdzono, że jeżeli sensowna jest analiza porównawcza rozwoju filogenetycznego, uprawniona jest również porównawcza analiza zachowania, a co za tym idzie – psychiki. Co więcej – jeżeli można wskazać na ciągłość rozwoju anatomicznego, morfologicznego czy fizjologicznego, to prawdopodobnie w podobny sposób przebiegał rozwój zdolności poznawczych.