%0 Journal Article
%T Schematy fabularne w polskiej literaturze okcydentalnej (na przykładzie prozy Eugeniusza Paukszty, Henryka Panasa i Józefa Hena)
%A Gieba, Kamila
%J Konteksty Kultury
%V 2014
%R 10.4467/23531991KK.14.019.2880
%N Tom 11, Numer 4
%P 347-361
%K tzw. Ziemie Odzyskane, Okcydent, fabuła, Eugeniusz Paukszta, Henryk Panas, Józef Hen
%@ 2083-7658
%D 2014
%U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/schematy-fabularne-w-polskiej-literaturze-okcydentalnej-na-przykladzie-prozy-eugeniusza-paukszty-henryka-panasa-i-jozefa-hena
%X W tekście poddano analizie schematy fabularne właściwe dla literatury osadniczej, dotyczącej procesów zasiedlania tak zwanych Ziem Odzyskanych, przyłączonych do Polski po 1945 roku w wyniku postanowień konferencji w Jałcie. Do tej charakterystyki zastosowano koncepcję schematów fabularnych Northopa Frye’a. W omawianych narracjach fabuła jest z reguły organizowana przez ruch wstępujący, który miał odpowiadać pozytywnym przeobrażeniom tak zwanych Ziem Odzyskanych i poprawie sytuacji osadników. Tak jest w przypadku powieści Eugeniusza Paukszty. W artykule przedstawiono również odchylenia od tej zasady, wprowadzane między innymi przez Henryka Panasa i Józefa Hena. Przekształcanie przyjętego dla powieści osadniczej schematu fabularnego pełni funkcję demitologizującą i demaskuje negatywne cechy „przesiedleńczej epopei”.