TY - JOUR
TI - Wpływ działalności człowieka na funkcjonowanie jeziora osuwiskowego, na przykładzie Pucołowskiego Stawku w Gorcach
AU - Buczek, Krzysztof
TI - Wpływ działalności człowieka na funkcjonowanie jeziora osuwiskowego, na przykładzie Pucołowskiego Stawku w Gorcach
AB - W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu działalności człowieka na funkcjonowanie jeziora osuwiskowego na przykładzie Pucołowskiego Stawku w Gorcach. Analiza danych historycznych, wywiad środowiskowy oraz kilkakrotne kartowanie zmian linii brzegowej i zasięgu jeziora pozwoliły na rekonstrukcję zmian funkcjonowania zbiornika sięgającą początku XX w. Stwierdzono, że jezioro to od czasu jego pierwszego opisu w 1932 r. do lat 80. ubiegłego stulecia nie ulegało zarastaniu i stopniowemu zanikowi, charakterystycznemu dla tego typu zbiorników, co wiązało się z działalnością człowieka. Zaprzestanie wykaszania roślinności wodnej w obrębie misy jeziornej, wypasu w jej obrębie bydła oraz eksploatacji znajdującego się w zbiorniku torfu, zwiększyło tempo zarastania misy jeziornej, doprowadzając w 2008 r. do całkowitego zaniku otwartego lustra wody i przeobrażeniu zbiornika w torfowisko niskie. Właściciele Pucołowskiego Stawku w grudniu 2011 r. pogłębili misę zbiornika, usuwając znajdujące się tam osady organiczne. Skutkiem tych działań była reaktywacja jeziora, którego parametry morfometryczne uległy jednak zmianie w stosunku do okresu sprzed zarośnięcia. Powierzchnia jeziora zmniejszyła się bowiem o ok. 22% w stosunku do stanu z 1968 r., a współczynnik rozwinięcia linii brzegowej zmniejszył się z 1,23 do 1,08. Pogłębienie misy jeziornej miało wpływ na faunę i florę zbiornika, powodując m.in. poprawę warunków siedliskowych płazów zamieszkujących Pucołowski Stawek. Działalność człowieka przyczyniła się zarówno do reaktywacji zbiornika wodnego, przez przywrócenie jego walorów krajobrazowych, jak i do zwiększenia bioróżnorodności obszaru, przez renaturalizację warunków siedliskowych żyjącej w nim fauny wodnej.
VL - 2015
IS - Zeszyt 142
PY - 2016
SN - 1644-3586
C1 - 2083-3113
SP - 41
EP - 56
DO - 10.4467/20833113PG.15.017.4457
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/prace-geograficzne/artykul/wplyw-dzialalnosci-czlowieka-na-funkcjonowanie-jeziora-osuwiskowego-na-przykladzie-pucolowskiego-stawku-w-gorcach
KW - jezioro osuwiskowe
KW - torfowisko
KW - zmiany użytkowania ziemi
KW - renaturalizacja
KW - ochrona czynna
KW - Gorce