@article{f0ca9bb8-5213-4bb2-af27-1aa9aaccb66e, author = {Miłosz Kościelniak-Marszał}, title = {Polska kultura łowiecka jako niematerialne dziedzictwo kulturowe}, journal = {Santander Art and Culture Law Review}, volume = {2021}, number = {1/2021 (7)}, year = {2021}, issn = {2391-7997}, pages = {119-144},keywords = {myśliwy; polowanie; tradycja; dziedzictwo kulturowe; język łowiecki}, abstract = {Polish hunting culture as intangible cultural heritage Towards the end of the Middle Ages, hunting based on the knightly ethos became an important part of court culture and, in the following centuries, became an integral part of life for the Polish landed gentry. Despite foreign (particularly German) influence, it retained its distinctive and national character, and was one of the factors that helped shape national identity during the Partitions and the Second Polish Republic. Attempts to eradicate its legacy were made during the Communist era, yet the hunting culture survived and was successfully reconstructed in the 1990s, becoming a source of shared identity for over 120 thousand hunters and their families. Polish hunting culture combines principles of ethical behaviour towards nature, especially towards humans and animals, with a unique language and extensive socio-cultural practices, including both religious and secular customs, rituals and ceremonies. Its manifestations can be found in literature and the arts, especially visual arts and theatre. It also appears in music, performed both during hunting expeditions and on special occasions. Linked to the Polish hunting culture is a distinctive cuisine, which follows with the cycle of nature and is based on venison and fruits from the forest. Last but not least, it also includes breeding and raising hunting dogs (especially typically Polish hunting breeds) and birds of prey. Polish hunters, aware of the values inherent in the hunting culture, actively follow historical traditions. It contributes to the preservation of this unique community culture, rooted in the country’s history and thus constitutes intangible heritage. Keywords: hunter, hunting, tradition, cultural heritage, language of hunting Streszczenie: Pod koniec średniowiecza kultura łowiecka, czerpiąca z etosu rycerskiego, stała się ważnym składnikiem obyczajowości dworskiej, aby w następnych wiekach wpisać się w życie polskiego ziemiaństwa. Mimo wpływów zwłaszcza niemieckich, zachowała odrębność i narodowy charakter, które powodowały, że w czasach zaborów i II Rzeczypospolitej była jednym z czynników kształtujących świadomość narodową. Jej zasadnicze przejawy niszczono w czasach komunizmu, a mimo to przetrwała i została z sukcesem odbudowana w latach 90. XX w., stanowiąc źródło tożsamości wspólnotowej dla ponad 120 tys. myśliwych oraz członków ich rodzin. Polska kultura łowiecka obejmuje zasady etycznego postępowania względem przyrody, zwłaszcza ludzi i zwierząt, ale i unikatowy język oraz rozbudowane praktyki społeczno-kulturowe, w tym zarówno ceremoniał liturgiczny, jak i świeckie zwyczaje, rytuały i obrzędy. Jej przejawy są obecne w literaturze i sztuce, zwłaszcza plastyce i teatrze. Na kulturę łowiecką składają się także utwory muzyczne, wykonywane podczas polowań i przy okazji szczególnych uroczystości. Nieodłączną jej częścią jest także charakterystyczna kuchnia, zgodna z cyklem przyrody i oparta na dziczyźnie oraz dodatkach pochodzących z darów lasu. Wreszcie, jej elementem jest także hodowla i układanie psów myśliwskich, w szczególności ras rodzimych, oraz ptaków łowczych. Polscy myśliwi, świadomi wartości kulturowej łowiectwa, praktykują na co dzień wynikające z tego zwyczaje, dzięki czemu obyczaje wspólnoty, wyrosłe z wielowiekowej tradycji, pozostają ciągle żywe, stanowiąc niematerialne dziedzictwo}, doi = {10.4467/2450050XSNR.21.007.14596}, url = {https://ejournals.eu/czasopismo/saaclr/artykul/polska-kultura-lowiecka-jako-niematerialne-dziedzictwo-kulturowe} }