TY - JOUR TI - Geneza i losy serbskich idei anarchistycznych przed i po 1918 roku AU - Miodyński, Lech TI - Geneza i losy serbskich idei anarchistycznych przed i po 1918 roku AB - W referacie omawia się uwarunkowania społeczno-historyczne oraz synkretyczne źródła ideowe serbskiej myśli anarchistycznej (od lat sześćdziesiątych XIX w.), a także jej ewolucję i stopniowe zanikanie w XX w. Wskazuje się zwłaszcza na takie czynniki specyficzne jak związki z lokalnym odłamem narodnictwa, agrarystycznym egalitaryzmem i krytyką instytucji monarchistycznego państwa czy syndykalizmem, po czym śledzi przewartościowania tych poglądów (zwłaszcza antyetatyzmu) w warunkach budowania nowego państwa jugosłowiańskiego po 1918 r. i później. Przedstawione przykłady potwierdzają tezę iż po początkowej popularności haseł anarchistycznych (Mita Cenić czy Krsta Cicvarić) w powersalskiej Jugosławii ideologia ta została rozbrojona (poza fenomenem Rodoljuba Čolakovicia) i wchłonięta przez scentralizowany ruch komunistyczny. VL - 2020 IS - Tom XVI PY - 2020 SN - 2451-4985 C1 - 2543-9561 SP - 241 EP - 256 DO - 10.4467/25439561KSR.20.012.13301 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/geneza-i-losy-serbskich-idei-anarchistycznych-przed-i-po-1918-roku KW - Serbia KW - Jugosławia KW - Traktat Wersalski KW - anarchizm KW - idea państwowa