@article{e7560351-4878-4d52-9ecc-b06e8e2b7d44,
author = {Zdzisław  Włodarczyk},
title = {Losy zakonników i zakonnic z klasztorów skasowanych w Wielkim Księstwie Poznańskim (do 1841 r.)},
journal = {Przegląd Archiwalno-Historyczny},
volume = {2021},
number = {Tom VIII},
year = {2021},
issn = {2391-890X},
pages = {7-27},keywords = {wiek XIX; Prusy; Wielkie Księstwo Poznańskie / Prowincja Poznańska; kasaty klasztorów},
abstract = {Na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego zachodnie tereny Księstwa Warszawskiego z Poznaniem i Bydgoszczą włączono do monarchii pruskiej jako Wielkie Księstwo Poznań- skie / Prowincja Poznańska. Nowy władca — Fryderyk Wilhelm III — zapewniał wprawdzie poszanowanie religii katolickiej wyznawanej przez większość mieszkańców, nie dotyczyło to jednak wspólnot zakonnych (57 domów, 454 zakonników i 119 zakonnic), których liczbę postanowiono sukcesywnie zmniejszać, z czasem zaś zlikwidować. Okoliczności nie pozwalały przy tym na wykorzystanie radykalnych wzorów śląskich z 1810 r. Władze pruskie postanowiły dokonać likwidacji przez stopniową redukcję stanów osobowych, m.in. drogą naturalną, za sprawą likwidacji nowicjatu czy wreszcie sekularyzacji. Procesy te uległy przyspieszeniu po wybuchu powstania listopadowego i mianowaniu naczelnym prezesem Eduarda Flottwella. Rozkaz gabinetowy z 31 marca 1833 r. nakazywał likwidację, w okresie trzech lat, pozostałych jeszcze na terenie Księstwa zgromadzeń. Ostatecznie, w roku 1841, stanowiącym cezurę końcową, zmarł ostatni komisarz reformacki, niedługo potem dokonano kasaty klasztoru bernardynów w G órce pod Łobżenicą. Na terenie Księstwa pozostały tylko domy: szarytek w Poznaniu i filipinów w G ostyniu — uznane przez pruskich decydentów za użyteczne.},
doi = {10.4467/2391-890XPAH.21.001.15306},
url = {https://ejournals.eu/czasopismo/przeglad-archiwalno-historyczny/artykul/losy-zakonnikow-i-zakonnic-z-klasztorow-skasowanych-w-wielkim-ksiestwie-poznanskim-do-1841-r}
}