%0 Journal Article
%T Między podniebieniem i otchłanią. Wokół pokarmowego szyfru w Szpitalu Przemienienia Stanisława Lema
%A Zięba, Jan
%J Konteksty Kultury
%V 2022
%R 10.4467/23531991KK.22.028.16542
%N Tom 19 zeszyt 3
%P 374-392
%K Stanisław Lem, pokarmy, zagłada, II wojna światowa, niemiecka okupacja Lwowa, mesjański witalizm
%@ 2083-7658
%D 2022
%U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/miedzy-podniebieniem-i-otchlania-wokol-pokarmowego-szyfru-w-szpitalu-przemienienia-stanislawa-lema
%X Artykuł jest próbą zinterpretowania pojawiających się często w powieściach, wywiadach i korespondencji Stanisława Lema, wątków pokarmowych. Najwięcej uwagi poświęcone zostało Szpitalowi Przemienienia, powieści, która była pierwszą próbą literackiego rozliczenia się autora z doświadczeniem II wojny światowej. Wiedza o losach Lema w okupowanym przez Niemców Lwowie, poszerzona znacząco za sprawą badań biograficznych z ostatnich lat (zwłaszcza za sprawą książek Agnieszki Gajewskiej i Wojciecha Orlińskiego), pozwoliła na powiązanie dostrzeżonego w tej powieści „pokarmowego szyfru” z najbardziej dojmującym i starannie skrywanym przez Lema doświadczeniem zagłady. W zrozumieniu szczególnego tanatyczno-pokarmowego sprzężenia pomocne okazują się niektóre idee Michela Foucaulta i Emmanuela Lévinasa, a także rozwinięta przez Agatę Bielik-Robson koncepcja „mesjańskiego witalizmu”.