TY - JOUR TI - Kryteria identyfikacji miast na świecie AU - Jóźwik, Jolanta AU - Dymek, Dorota TI - Kryteria identyfikacji miast na świecie AB - Criteria for identifying cities/towns in the world Despite the fact that urban areas have existed for millennia, no single, universal, supranational, and fully accepted definition of a city/town has been developed to date. The aim of this article is to review the criteria for identifying cities/towns in the world and their spatial differentiation. 233 territorial entities that are sovereign states or territories belonging to other states were surveyed. The analysis was based on a query from a list provided by the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations Population Division, which contains the definitions of cities/towns adopted by individual countries or territories when collecting data in censuses. The research carried out shows that singleor multicriteria definitions, referring to quantitative or (and) qualitative elements from the group of legal-administrative, demographic, infrastructural-spatial, and functional criteria, are most often used to distinguish cities/towns from villages. More than half of the surveyed territorial entities use only one criterion mentioned, and this is usually a legal-administrative criterion or a demographic criterion. In the process of identifying cities/towns, just over two-fifths of the surveyed entities apply a minimum population threshold (as the only or one of many criteria), set most often at 2,000 or 5,000 inhabitants. East Africa is the most diverse region in the world in terms of the criteria adopted, while Central Asia, Australia, and New Zealand are the least. Keywords: city/town, definition, urban criteria, world, UN, censuses Zarys treści: Pomimo tego, że skupiska miejskie istnieją od tysiącleci, do dziś nie udało się wypracować jednej, powszechnej, uniwersalnej, ponadnarodowej i w pełni akceptowanej definicji miasta. Celem artykułu jest przegląd kryteriów identyfikacji miast na świecie i ich przestrzennego zróżnicowania. Badaniu poddano 233 jednostki będące suwerennymi państwami lub terytoriami przynależącymi do innych państw. Analiza została oparta na kwerendzie listy udostępnionej przez Wydział Ludności Departamentu Spraw Gospodarczych i Społecznych Organizacji Narodów Zjednoczonych, zawierającej definicje miast przyjmowane przez poszczególne państwa lub terytoria przy zbieraniu danych w spisach powszechnych. Z przeprowadzonych badań wynika, że do odróżnienia miasta od wsi najczęściej wykorzystuje się jednokryterialne lub złożone definicje, odwołujące się do ilościowych lub (i) jakościowych elementów z grupy kryteriów prawno-administracyjnych, demograficznych, infrastrukturalno- -przestrzennych i funkcjonalnych. Ponad połowa badanych jednostek wykorzystuje tylko jedno wymienione kryterium, przy czym jest to zwykle kryterium prawno-administracyjne lub kryterium demograficzne. W procesie identyfikacji skupisk miejskich nieco ponad dwie piąte badanych jednostek stosuje minimalny próg ludnościowy (jako jedyne lub jedno z wielu kryteriów), ustalony najczęściej na poziomie 2000 lub 5000 mieszkańców. Najbardziej zróżnicowanym regionem na świecie pod względem przyjmowanych kryteriów jest Afryka Wschodnia, najmniej zaś Azja Środkowa oraz Australia i Nowa Zelandia. VL - 2022 IS - Zeszyt 166 PY - 2022 SN - 1644-3586 C1 - 2083-3113 SP - 9 EP - 26 DO - 10.4467/20833113PG.22.001.16131 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/prace-geograficzne/artykul/kryteria-identyfikacji-miast-na-swiecie KW - miasto KW - definicja KW - kryteria miejskości KW - świat KW - ONZ KW - spisy powszechne