@article{d9476540-2e90-47d2-aba3-012422b78edf, author = {Anna Raźny}, title = {Traktat wersalski – perspektywa cywilizacji pokoju}, journal = {Kultura Słowian}, volume = {2020}, number = {Tom XVI}, year = {2020}, issn = {2451-4985}, pages = {17-30},keywords = {traktat wersalski; umowa; cywilizacja; pokój; sprawiedliwość.}, abstract = {Wypracowany na paryskiej konferencji pokojowej traktat wersalski zakończył oficjalnie I wojnę światową. Konferencja ta pierwszą międzynarodową debatą poświęconą problemom pokoju. Uczestniczyło w niej 27 zwycięskich państw oraz z nimi sprzymierzonych i stowarzyszonych. Pokonane Niemcy oraz Austria i Węgry, Turcja i Bułgaria nie zostały dopuszczone do obrad -  przedstawiono im jedynie  do podpisu oddzielne wersje traktatu. Na konferencję pokojową nie zaproszono również bolszewickiej Rosji, która 3 marca 1918 roku podpisała w Brześciu traktat pokojowy z Niemcami i Austrią, Węgrami oraz ich sprzymierzeńcami - Bułgarią i Turcją – łamiąc tym samym porozumienia sojusznicze Ententy. Uczestnictwo w konferencji pokojowej uwarunkowane było bowiem nie tylko stosunkiem do prowadzących wojnę państw centralnych, ale również do norm moralnych, uznanych za obowiązujące w osiąganiu pokoju.  Traktat był świadectwem nie tylko oczekiwań jego sygnatariuszy wobec pokonanych przeciwników, ale również ich aspiracji intelektualnych i etycznych, ukierunkowanych na pokojowe współistnienie. Ustanowił wiele nowych granic międzypaństwowych na mapie Europy oraz zaprowadził w jej przestrzeni  nowy ład, nie tylko polityczny, ale również kulturowo-cywilizacyjny. .Jego fundament stanowić miały wartości pokoju i sprawiedliwości.  Istnieją zatem podstawy, aby tworzony na ich gruncie ład nazwać cywilizacją pokoju.}, doi = {10.4467/25439561KSR.20.002.13291}, url = {https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/traktat-wersalski-perspektywa-cywilizacji-pokoju} }