%0 Journal Article %T List więzienny w świetle rygorów cenzury. Rekonesans %A Banasik, Grzegorz %J Konteksty Kultury %V 2018 %R 10.4467/23531991KK.18.046.10588 %N Tom 15 zeszyt 4 %P 514-531 %K list więzienny, literatura dokumentu osobistego, opozycja demokratyczna PRL, cenzura %@ 2083-7658 %D 2019 %U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/list-wiezienny-w-swietle-rygorow-cenzury-rekonesans %X Artykuł stanowi przyczynek do badań nad epistolografią więzienną więźniów politycznych okresu PRL. Na przykładzie wydanych zbiorów listów więziennych Czesława Bieleckiego, Gai i Jacka Kuroniów oraz listów wysyłanych do Izabeli Jarosińskiej omówiono wpływ cenzury na kształt i tematykę więziennych korespondencji. Punktem wyjścia dla autora była typologia cenzorskich ograniczeń listu więziennego zaproponowana przez Stanisława Barańczaka oraz koncepcja cenzora-współautora Marty Fik. W tekście omówiono: częstotliwość więziennej komunikacji, materialność (wygląd) listu, objętość, ograniczenia w wyborze adresata, wreszcie podjęto próbę zarysowania „bezpiecznych” obszarów tematycznych, po których mogli się poruszać więzienni epistolografowie, jak również scharakteryzowano strategie walki z cenzurą, zwracając uwagę na takie metody gry z cenzorem, jak kodowanie informacji za pomocą metafor i aluzji czy język ezopowy.