TY - JOUR
TI - Zlikwidowana kopalnia siarki „Piaseczno" – cz. 2. Zastosowanie zintegrowanych technologii pomiarowych w inwentaryzacji akwenu „Piaseczno" – stan 2020 r.
AU - Gawałkiewicz, Rafał
TI - Zlikwidowana kopalnia siarki „Piaseczno" – cz. 2. Zastosowanie zintegrowanych technologii pomiarowych w inwentaryzacji akwenu „Piaseczno" – stan 2020 r.
AB - Spośród licznej grupy śródlądowych zbiorników wodnych dużą grupę stanowią obecnie akweny będące wynikiem działalności górniczej. Eksploatacja odkrywkowa kopalin pospolitych, tj.: piasków, żwirów, gliny, kopalin podstawowych, takich jak węgiel brunatny, surowców chemicznych, jak siarka, oraz kopalnych żywic drzew iglastych (bursztynu) pozostawia po sobie liczną wyrobiska, które z czasem wypełniają się samoistnie wodami opadowymi, zaskórnymi (przypowierzchniowymi) oraz gruntowymi (podziemnymi), tworząc często nowe i niezwykłe elementy lokalnego krajobrazu. Do czasu przemian ustrojowych w Polsce znikoma świadomość właściwej rekultywacji terenów pogórniczych decydowała o tym, iż niewiele wyrobisk poeksploatacyjnych samoistnie wypełnionych wodą doczekało się kompleksowej inwentaryzacji i udokumentowania mierniczo- geologicznego, co jest niezbędnym warunkiem bezpiecznego niegórniczego ich użytkowania. Przykładem takich obiektów wodnych są krakowskie Bagry i Staw Płaszowski (eksploatacja: gliny, piasku, żwiru), które doczekały się pełnej inwentaryzacji geodezyjnej, w tym batymetrycznej, dopiero kilkadziesiąt lat po zakończeniu eksploatacji surowców (Gawałkiewicz R., Maciaszek J., 1999; Gawałkiewicz R., 2017; Gawałkiewicz R., 2018a oraz Gawałkiewicz R., 2018b), mimo iż od wielu lat stanowią własność miasta Krakowa, pełniąc funkcje rekreacyjno-sportowe, przyrodnicze (użytki ekologiczne) oraz gospodarcze (obiekty wędkarskie). Wartym uwagi akwenem wodnym kwalifikowanym obecnie do grupy zbiorników średniej retencji, powstałym po eksploatacji odkrywkowej złóż siarki, jest zbiornik Piaseczno (gm. Łoniów, pow. sandomierski). Pomimo wielu lat rekultywacji (zabezpieczeń zboczy i ich wielokrotnego przemodelowywania, wypłycania poprzez namywanie piasków szklarskich do zbiornika), z uwagi na szereg niebezpieczeństw (lokalnych osuwisk, niestabilnego podłoża w strefach nadbrzeżnych, sztucznie utrzymywanego poziomu zwierciadła wody) nie został przekazany w użytkowanie gminie Łoniów i dziś poza funkcją użytku ekologicznego nie nadaje się do jakiejkolwiek innej formy zagospodarowania. W artykule przedstawiono wyniki kompleksowej inwentaryzacji geodezyjnej (strefa przybrzeżna) i hydrograficznej (akwen) przy wykorzystaniu zdalnie sterowanego hydrodrona HyDrone firmy Seefloor Systems wyposażonego w sondę ultradźwiękową SonarMite BTX/SPX OHMEX firmy Lymtech oraz zestaw GNSS firmy Trimble (antena R8s + kontroler TSC3) oraz inwentaryzacji przyrodniczej w strefie litoralu. Określono także szczegółowe parametry morfometryczne zbiornika na podstawie zintegrowanych pomiarów geodezyjnych oraz batymetrycznych, co w przyszłości może stanowić wartościowy materiał w procesie adaptacji analizowanego terenu do różnych społeczno- gospodarczych celów przy zachowaniu warunku wysokiego stopnia bezpieczeństwa jego użytkowania.
VL - 2021
IS - Vol. 20 (2021)
PY - 2021
SN - 1642-2511
C1 - 2199-5923
SP - 55
EP - 76
DO - 10.4467/21995923GP.21.005.14976
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/geoinformatica-polonica/artykul/liquidated-sulphur-mine-piaseczno-vol-2-application-of-integrated-measurement-technologies-in-the-inventory-of-the-piaseczno-water-body-state-of-2020
KW - Kopalnia Siarki „Piaseczno”
KW - inwentaryzacja hydrograficzna