@article{cf29de3b-26b8-46d6-9f4c-6d67d7108f07, author = {Lech Miodyński}, title = {Społeczno-kulturowe zaplecze ideologii socjalizmu w Czarnogórze}, journal = {Kultura Słowian}, volume = {2021}, number = {Tom XVII}, year = {2021}, issn = {2451-4985}, pages = {211-234},keywords = {socjalizm; marksizm; rewolucja proletariacka; etyka heroiczna}, abstract = {W artykule omawia się w perspektywie chronologicznej i problemowej podstawowe przyczyny skutecznej adaptacji idei socjalistycznych w Czarnogórze w XX wieku. Obok źródeł myśli serbskiej, rosyjskiej i niemieckiej ważną rolę odegrał tu miejscowy paradygmat etyki heroicznej, kolektywizmu i egalitaryzmu, a także warunki ekonomiczne, związki polityczne z Rosją oraz słabość tradycji feudalnej i mieszczańskiej. Przedstawione przykłady ilustrują różne warianty rozumienia socjalizmu: jako postpatriarchalnego solidaryzmu, rewolucjonizmu etycznego, komunizmu utopijnego i antybiurokratyzmu. Elementy tych koncepcji dostrzegalne są zarówno w ich pierwszych czarnogórskich manifestacjach z lat 1905-1920, działalności międzywojennej KPJ, jak i w rewolucyjnym dyskursie antyfaszystowskiego ruchu partyzanckiego. Podobnie oryginalna geneza społeczno-kulturowa cechuje dokumentację zjawiska z okresów sporu z Międzynarodówką Komunistyczną (od 1948, w tym wypowiedzi Milovana Đilasa), budowy ustroju socjalizmu samorządowego i wydarzeń z lat 1987-1989.}, doi = {10.4467/25439561KSR.21.010.14421}, url = {https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/spoleczno-kulturowe-zaplecze-ideologii-socjalizmu-w-czarnogorze} }