%0 Journal Article %T The Role of Semantic Transparency in the Processing of Compound Words in Polish: Evidence from a Masked Priming Experiment %A Hwaszcz, Krzysztof %A Klimek-Jankowska, Dorota %J Studies in Polish Linguistics %V Volume 12 (2017) %R 10.4467/23005920SPL.17.008.7200 %N Vol. 12, Issue 3 %P 145-171 %K morfologia, przetwarzanie języka, wyrazy złożone, język polski, transparentność semantyczna, językoznawstwo eksperymentalne %@ 1732-8160 %D 2017 %U https://ejournals.eu/czasopismo/studies-in-polish-linguistics/artykul/the-role-of-semantic-transparency-in-the-processing-of-compound-words-in-polish-evidence-from-a-masked-priming-experiment %X Przedmiotem artykułu jest weryfikacja istniejących modeli psycholingwistycznych opisujących przetwarzanie wyrazów morfologicznie złożonych w mentalnym leksykonie. Wszystkie te modele koncentrują się na pytaniu, czy wyrazy morfologicznie złożone są dekomponowane na bieżąco podczas przetwarzania języka, czy są one przechowywane jako nierozłączna całość. Aby odpowiedzieć na to pytanie, zaplanowaliśmy eksperyment z wykorzystaniem torowania semantycznego i decyzji leksykalnej, dla dwóch typów polskich wyrazów złożonych: (i) transparentnych znaczeniowo (przewidywalnych, np. bajkopisarz) i (ii) nietransparentnych znaczeniowo (nieprzewidywalnych, np. żółtodziób), gdzie jednostkami prymującymi były wyrazy semantycznie związane z ośrodkami tych wyrazów złożonych (np. autor i buzia). Otrzymane wyniki zostały skonfrontowane z podobnymi badaniami, które skupiały się na przetwarzaniu wyrazów złożonych w innych językach. Niniejsze badanie dostarcza nowych danych z języka polskiego i demonstruje, że transparentne wyrazy złożone wywoływały istotnie krótsze czasy reakcji, niż nietransparentne wyrazy złożone. Wyniki te można zinterpretować jako dowód na to, że transparentne wyrazy złożone są dekomponowane i możliwy jest dostęp do lemm ich części składowych, a nietransparentne wyrazy złożone nie są dekomponowane, a lemmy ich komponentów są niedostępne.