TY - JOUR
TI - O pierwszeństwie interpretacji przed ontologią. Przyczynek do krytyki realizmu w filozofii nauk społecznych
AU - Kassner, Maciej
TI - O pierwszeństwie interpretacji przed ontologią. Przyczynek do krytyki realizmu w filozofii nauk społecznych
AB - 
	Artykuł konfrontuje ze sobą stanowisko realistyczne i interpretacjonistyczne w filozofii nauk społecznych. Autor stawia tezę o pierwszeństwie interpretacji przed realistycznie pojmowaną ontologią, którą to tezę należy rozumieć na trzy sposoby. Po pierwsze, o tym, czym jest nauka (w tym nauki przyrodnicze), dowiadujemy się, interpretując praktyki badawcze podejmowane przez kulturowo usytuowane wspólnoty badania, nie zaś stawiając metafizyczne pytania o naturę rzeczywistości. Po drugie, w perspektywie interpretacjonizmu ogólny obraz rzeczywistości społecznej (i politycznej) jest pochodną zwycięstwa jednej ze stron w sporze interpretacyjnym między różnymi tradycjami ideologicznymi. Po trzecie wreszcie, proces badawczy w naukach społecznych nie jest zdeterminowany przyjętymi z góry założeniami o charakterze ontologicznym. Z tego względu zdaniem interpretacjonistów lepiej jest myśleć o badaniach społecznych, posługując się Gadamerowską metaforą koła hermeneutycznego lub pragmatyczną metaforą rozwiazywania problemów. 

	On the Priority of Interpretation over Ontology. A Contribution to the Critique of Realism in the Philosophy of Social Sciences

	Abstract: The article is devoted to the critical discussion of realism and interpretative approach in the philosophy of social sciences. The thesis of the paper states that interpretation is prior to realist ontology in three ways. First, to understand science (including natural sciences) we need to interpret culturally specific practices of various communities of inquiry rather than pursue general metaphysical questions about the nature of reality. Second, from an interpretative perspective general image of social and political reality is seen as an outcome of interpretative struggle between various ideological traditions. Finally, according to interpretative approach research practice in social and political disciplines is not predetermined by prior ontological assumptions. Due to this fundamental openness of social inquiry it is better to interpret it in terms of Gadamerian metaphor of hermeneutic circle or pragmatic metaphor of problem-solving. 
VL - 2019
IS - Nr 3/2019
PY - 2019
SN - 2543-7046
C1 - 2544-0845
SP - 123
EP - 145
DO - 10.4467/25440845TP.19.006.10289
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/teoria-polityki/artykul/o-pierwszenstwie-interpretacji-przed-ontologia-przyczynek-do-krytyki-realizmu-w-filozofii-nauk-spolecznych
KW - pragmatyzm
KW - hermeneutyka
KW - realizm
KW - antyrealizm
KW - konstruktywizm
KW - instrumentalizm ; pragmatism
KW - hermeneutics
KW - realism
KW - anti-realism
KW - constructivism
KW - instrumentalism