%0 Journal Article
%T Dysk z Nebry odsłania swoje tajemnice
%A Góral, Władysław
%J Geoinformatica Polonica
%V 2020
%R 10.4467/21995923GP.20.007.13072
%N Vol. 19 (2020)
%P 73-80
%K Dysk z Nebry, Słońce, Księżyc, archeoastronomia
%@ 1642-2511
%D 2020
%U https://ejournals.eu/czasopismo/geoinformatica-polonica/artykul/the-sky-disk-of-nebra-reveals-its-secrets
%X 

W pracy zaprezentowano metodę i wyniki rozkodowania treści zawartej na powierzchni dysku z Nebry. Wykazano, że znajdujące się na nim symbole sugerujące Słońce, Księżyc i barkę słoneczną są tylko figurami geometrycznymi ułatwiającymi zapis wiedzy o charakterze astronomicznym. W pracy wpierw zdefiniowano układ biegunowy na płaszczyźnie horyzontu. W układzie tym opisano zakres kierunków wschodu i zachodu Słońca w okresie rocznym i Księżyca w cyklu 18,61-letnim. Okazało się, że na powierzchni dysku zapisano wiedzę astronomiczną na dwu płaszczyznach: horyzontalnej i na płaszczyźnie do niej prostopadłej (płaszczyźnie południka). Za pomocą konstrukcji geometrycznych znajdujących się na płaszczyźnie południka udało się rozkodować zakres zmian wysokości horyzontalnej (odległości zenitalnej) Słońca w okresie rocznym, w momencie jego kulminacji górnej. Również za pomocą dwu różnych konstrukcji geometrycznych rozkodowano zakres zmian wysokości horyzontalnych (odległości zenitalnych) Księżyca w momencie jego kulminacji górnej w cyklu 18.61-letnim.