%0 Journal Article
%T Muzyczne tajemnice Poznania – kino Słońce i jego wyjątkowe organy
%A Bigosiński, Adam Konrad
%J Przegląd Archiwalno-Historyczny
%V 2020
%R 10.4467/2391-890XPAH.20.002.14636
%N Tom VII
%P 27-44
%K Poznań, kino Słońce, organy, Biernacki, Budziński, Szeliga
%@ 2391-890X
%D 2020
%U https://ejournals.eu/czasopismo/przeglad-archiwalno-historyczny/artykul/muzyczne-tajemnice-poznania-kino-slonce-i-jego-wyjatkowe-organy
%X 
	Niniejszy artykuł jest kolejnym przyczynkiem do dziejów muzycznych Poznania, a skupia się na opisie i charakterystyce najbardziej wyjątkowych w skali Polski organów „Muza”, które od 1927 r. znajdowały się w kinie Słońce. Najnowocześniejsze kino w Poznaniu mogło poszczycić się pierwszymi organami typu kinowego na terenie Polski, które w dodatku zostały zbudowane na wzór instrumentów amerykańskich przez polską firmę Dominika Biernackiego (braci Biernackich). Posiadały one szereg urządzeń imitujących odgłosy przyrody czy życia codziennego, m.in. burzę, syrenę czy kukułkę. Niestety, powojenny los organów nie jest znany, a ślad po nich zaginął. Jak dotąd, żaden inny polski zakład budowy organów nie zdołał powtórzyć tej wyjątkowej realizacji. Całość dopełniona jest krótką charakterystyką muzyki wykonywanej w Słońcu, szczególnie przez znanego poznańskiego spikera Ludomira Budzińskiego, który koncertował pod zmienionym nazwiskiem Szeliga.

	The musical mysteries of Poznań — the “Słońce” cinema and its unique organ 

	This article is yet another contribution to a history of music in Poznań. It focuses on the description and the story of the most exceptional organ in Poland — the “Muza” organ, which was housed in the “Słońce” cinema since 1927. The most technologically advanced cinema in Poznań was the proud owner of the first organ dedicated to cinema performances in Poland. It was made by a Polish company run by Dominik Biernacki (The Biernacki Brothers) based on the American design. It was equipped with a number of devices imitating the sounds of nature or of every day life, such as storms, sirens, or cuckoo calls. Unfortunately, no one knows what happened to it after the Second World War. So far, no other organ manufacturer has been able to recreate this unique piece of work. The article is complemented by a short description of music performed in the “Słońce” cinema, particularly by the famous Poznań announcer Ludomir Budziński who performed under the alias — Szeliga.

	Keywords: Poznań, the “Słońce” cinema, organ, Biernacki Dominik, Budziński Ludomir, Szeliga