%0 Journal Article
%T Bronisław Gorczak – historyk i wołyński archiwista (1854–1918)
%A Hoszowska, Mariola
%J Archeion
%V 2020
%R 10.4467/26581264ARC.20.009.12966
%N 121
%P 239-270
%K Bronisław Gorczak, archiwum w Sławucie, szkoła Ksawerego Liskego
%@ 0066-6041
%D 2020
%U https://ejournals.eu/czasopismo/archeion/artykul/bronislaw-gorczak-historyk-i-wolynski-archiwista-1854-1918
%X Bronisław Gorczak (1854–1918) był lwowianinem i uczniem Ksawerego Liskego (1838–1891), który we Lwowie stworzył szkołę historyczną typu „dydaktycznego”. Ten uzdolniony absolwent Uniwersytetu Franciszkańskiego został na początku lat 80. XIX w. zatrudniony przez księcia Romana Damiana Sanguszkę na stanowisku konserwatora archiwum w Sławucie na Wołyniu. Nie tylko porządkował i inwentaryzował bogate zbiory archiwalne, ale i przygotowywał finansowane przez księcia wydawnictwa źródłowe oraz monografie rodu Sanguszków. Na początku lat 90. XIX w. objął także kierownictwo sławuckiej biblioteki. Niewykorzystywana dotąd korespondencja Gorczaka z lwowskim przyjacielem i profesorem Uniwersytetu Lwowskiego Ludwikiem Finklem (1858–1930) pozwala postawić pytania nie tylko o indywidualne losy wołyńskiego historyka i archiwisty, jego ambicje, troski i dramaty, ale i potraktować go jako reprezentanta generacji kierującej się w pełnieniu zawodowych obowiązków określoną etyką. Miały na nią wpływ uwarunkowania polityczne, społeczno-gospodarcze oraz prądy ideowe na ziemiach polskich po 1864 r. Gorczak usiłował realizować wartości zaszczepione mu podczas lwowskich studiów. Krytyczny wobec otaczającej rzeczywistości, zdołał zachować wiele z młodzieńczego idealizmu i wiary w sens pracy historyka i archiwisty.