@article{bdc9d83f-0a0c-4963-a6bc-7000a0c5e2a8,
author = {Robert Faracik},
title = {Tradycja wielkomorawska i cyrylo-metodiańska a współczesny krajobraz kulturowy Velehradu},
journal = {Prace Geograficzne},
volume = {2016},
number = {Zeszyt 145},
year = {2016},
issn = {1644-3586},
pages = {71-99},keywords = {krajobraz kulturowy; Wielka Morawa; tradycja cyrylo-metodiańska; Velehrad},
abstract = {W 2013 r. w Czechach i na Słowacji obchodzono 1150. rocznicę przybycia św. św. Cyryla i Metodego na obszar Wielkich Moraw. Z misją tą łączą się także formalne początki chrześcijaństwa w tej części Europy. Znany od średniowiecza Veligrad powszechnie uznawany był za centrum działalności misyjnej. Współczesny Velehrad jest spadkobiercą tej bogatej przeszłości i całego związanego z tym dziedzictwa. We współczesnym krajobrazie kulturowym Velehradu można wskazać kolejne warstwy nakładające się na siebie i tworzące wyjątkowy charakter tego miejsca: czasy państwa wielkomorawskiego, lokację klasztoru cysterskiego w XIII w., sekularyzację majątku w okresie rządów cesarza Józefa I, przybycie jezuitów i podjęcie przez nich działalności edukacyjnej i formacyjnej, okres uświadamiania narodowego i dążeń do samostanowienia w połowie XIX w. połączonego z narodzinami tradycji pątniczych do Velehradu, czasy reżimu komunistycznego i zamknięcia klasztoru, sprowadzenie na Velehradu zakładu opieki społecznej, przemiany ustrojowe po 1989 r. powiązane z powrotem jezuitów, wizytę papieża Jana Pawła II oraz obchody cyrylo- -metodiańskie w 2013 r. Wszystkie te wydarzenia pozostawiły materialny ślad, a także wzbogaciły szczególne genius loci tego miejsca. Wspominane obchody stały się przyczynkiem do prac zmierzających w kierunku stworzenia z Velehradu centrum dialogu między Wschodem i Zachodem. Renowacji poddano zabytkowe zabudowania, tworząc nowoczesne przestrzenie ekspozycyjne. Zasadniczym elementem stały się prace nad uruchomieniem Europejskiego Szlaku Kulturowego św. św. Cyryla i Metodego oraz połączenie Velehradu siecią szlaków pielgrzymkowych z ważnymi ośrodkami życia duchowego Czech, Słowacji i krajów ościennych (w tym Polski). Celem tych przedsięwzięć jest stworzenie z Velehradu miejsca, w którym zarówno pielgrzymi, jak i zwykli turyści będą mogli wzbogacić swoje doświadczenia i wiedzę, a przez to zaspokoić potrzebę samorealizacji.},
doi = {10.4467/20833113PG.16.013.5402},
url = {https://ejournals.eu/czasopismo/prace-geograficzne/artykul/tradycja-wielkomorawska-i-cyrylo-metodianska-a-wspolczesny-krajobraz-kulturowy-velehradu}
}