TY - JOUR TI - Słowiańszczyzna w ideach rosyjskich jezuitów w dziewiętnastowiecznej Francji AU - Cierniak, Urszula AU - Bańczyk, Alicja TI - Słowiańszczyzna w ideach rosyjskich jezuitów w dziewiętnastowiecznej Francji AB - Gdy sięgamy po historię rosyjskiej literatury i myśli społecznej w dziewiętnastym wieku, jawi się nam ona w postaci dwóch nurtów: okcydentalistycznego i słowianofilskiego. Rosyjscy katolicy, jak dotąd, byli uznawani za przedstawicieli pierwszego z nich z uwagi na ich pozytywny stosunek do Europy Zachodniej i jej religii. W centrum uwagi niniejszego artykułu znaleźli się czterej emigranci żyjący na stałe we Francji i należący do zakonu jezuitów – Iwan Gagarin, Iwan Martynow, Jewgienij Bałabin oraz Paweł Pierling. Postrzeganie przez nich kwestii Słowian i Słowiańszczyzny oraz jej problemów religijnych pozwala umiejscowić ich idee względem poglądów słowianofilów i okcydentalistów. Rosyjscy katolicy nie negują ani wpływów na Rosję innych kultur słowiańskich i szeroko pojętego prawosławia, ani dorobku kulturowego zachodniej Europy. Staroruska przeszłość jest powodem do dumy i przekonania o wartości narodowej kultury Rosji. Z kolei w przeciwieństwie do słowianofilów proponują oni Rosji zostanie potęgą katolicką i wypełnienie wielkiej misji cywilizacyjnej wobec Zachodu. Artykuł mówi o rosyjskim katolicyzmie jako o trzeciej drodze w rosyjskiej kulturze badanego okresu, która ma wiele punktów stycznych z obu wymienionymi nurtami, jednakże z żadnym z nich w pełni się nie pokrywa. VL - 2021 IS - Tom XVII PY - 2021 SN - 2451-4985 C1 - 2543-9561 SP - 61 EP - 90 DO - 10.4467/25439561KSR.21.004.14415 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/slowianszczyzna-w-ideach-rosyjskich-jezuitow-w-dziewietnastowiecznej-francji KW - okcydentaliści KW - słowianofile KW - Słowiańszczyzna KW - Europa zachodnia KW - rosyjski katolicyzm KW - XIX wiek