%0 Journal Article %T Pogranicze. Esej historyczno-socjologiczny %A Kula, Marcin %J Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny %V 2018 (XLIV) %R 10.4467/25444972SMPP.18.001.8910 %N Nr 1(167) %P 9-21 %K pogranicze, granica, komunizm, miasto, grupa etniczna, kraje imigranckie, mniejszości narodowe, postawa twórcza %@ 2081-4488 %D 2018 %U https://ejournals.eu/czasopismo/smpp/artykul/pogranicze-esej-historyczno-socjologiczny %X Przez termin „pogranicze” autor rozumie zjawisko społeczne, w ramach którego ludzie z obu stron lub z kilku stron różnie zresztą rozumianych granic wchodzą ze sobą w kontakt. Granica jako linia wykreślona na mapie i wytyczona w przestrzeni nie jest konieczna dla istnienia pogranicza. Z kolei nawet w wypadku formalnie wytyczonej granicy można dokładać wysiłków dla likwidacji sytuacji pogranicza. Komunizm starał się, by umocniona i dobrze strzeżona granica nie dopuszczała do kontaktów ludzi w obszarze jej bliskim. Na obszarach pogranicza tworzyła się kultura synkretyczna – choć pytanie oczywiście w jakim stopniu i w jakich dziedzinach życia. O niektórych ludziach można mówić jako o ludziach pogranicza. Częste w dziejach dyskusje o przynależności ludzi zapamiętanych przez historię jako wielcy dotyczą często ludzi z pogranicza. Obszary pogranicza nieraz bywają terenami konfliktów, zaś ludzie tam żyjący bądź z takich terenów wywodzący się maja nieraz ciężki los. Jednocześnie w wielu wypadkach kształtowali się jako ludzie twórczy i oryginalni.