TY - JOUR TI - Strategie komunikacyjne stosowane przez matki w interakcji z małym dzieckiem AU - Kielar-Turska, Maria AU - Lasota, Agnieszka TI - Strategie komunikacyjne stosowane przez matki w interakcji z małym dzieckiem AB - Orientacja dorosłych w rozwoju dziecka odsłania ich koncepcje wychowania dzieci oraz pozwala przewidywać efekty zwrotnych oddziaływań dorosłego i dziecka w codziennych interakcjach (Goodnow, Colins, 1990; Miller, Davis, 1992; Kielar-Turska, 1997). Wiele badań wskazuje na znaczenie sposobu komunikowania się matki z dzieckiem dla rozwoju dziecka (m.in. Bornstein, Cote, 2005; Ozcaliskan, Goldin- -Meadow, 2005). Stwierdzono korelacje między zachowaniami dziecka a strategiami stosowanymi przez dorosłego w kontakcie z dzieckiem (m.in. Noll, Harding, 2003).Prezentowane badania obserwacyjne 99 dzieci w wieku 2;6 o różnym poziomie rozwoju językowego (w normie rozwojowej, z opóźnionym rozwojem mowy, osiągające wyniki powyżej normy) w kontakcie z ich matkami wykazały, że zachowania dziecka skłaniają matki do stosowania odpowiednich strategii. I tak, matki dzieci prawidłowo rozwijających się pod względem językowym i komunikacyjnym stosowały istotnie częściej strategie rozwijające, rozszerzały pole uwagi dziecka. Były zaangażowane w zabawę z dzieckiem; umiały się dostosować do dziecka. Z kolei matki dzieci wykazujących opóźniony rozwój mowy okazały się wyręczające dziecko, ograniczające jego działania przez stosowanie kontroli imperatywnej. Zaobserwowano u nich trudności w dostosowywaniu się do dziecka. Natomiast matki dzieci rozwijających się powyżej normy w zakresie mowy często nie włączały się w działania dziecka, pozostawiając mu swobodę. W zabawie matki rozszerzały pole uwagi dziecka lub ją przekierowywały na inne obiekty.Uzyskane wyniki skłaniają do przemyślenia zagadnienia współoddziaływania zachowań dorosłego i dziecka w ich codziennych interakcjach. Stanowić mogą także materiał do pedagogizacji rodziców. VL - 2010 IS - Tom 15, Numer 1 PY - 2010 SN - 1895-6297 C1 - 2084-3879 SP - 47 EP - 60 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/psychologia-rozwojowa/artykul/strategie-komunikacyjne-stosowane-przez-matki-w-interakcji-z-malym-dzieckiem KW - orientacja rodziców w rozwoju KW - interakcja matka–dziecko KW - komunikacja językowa KW - komunikacja niewerbalna KW - strategie komunikacyjne