TY - JOUR
TI - Potęga smaku Zbigniewa Herberta w kontekście dychotomii „pana” i „chama”
AU - Ryś, Paweł Wiktor
TI - Potęga smaku Zbigniewa Herberta w kontekście dychotomii „pana” i „chama”
AB - Tekst jest próbą przeczytania wiersza Potęga smaku Zbigniewa Herberta z – zarysowywanej przez autora artykułu – „perspektywy plebejskiej”, „perspektywy kulturowego wykluczenia”. Mimo że utwór Herberta nie odnosi się bezpośrednio do wspomnianych kwestii, to jednak obrazy, którymi posłużył się poeta w konstruowaniu wizerunku komunistów (między innymi: „chłopcy o twarzach ziemniaczanych”, „bardzo brzydkie dziewczyny o czerwonych rękach”, „parę pojęć jak cepy”) jednoznacznie przywołują figurę plebejusza. W Potędze smaku wykorzystana została bowiem – choć zapewne nie stanowiło to głównej intencji twórcy – jedna z najbardziej opresyjnych w kulturze polskiej opozycji: dychotomia „pana” i „chama”. Dychotomia tym dotkliwsza, że podmiot liryczny sytuuje się po stronie „pańskości”, „lepszości”, kulturowej wyższości. Celem artykułu jest pokazanie mechanizmu, w wyniku którego tekst literacki, wykorzystując konkretny, jawny antagonizm (komuniści–antykomuniści), jednocześnie niejawnie umacnia opozycję mającą znamiona przemocy symbolicznej.
VL - 2015
IS - Tom 12, Numer 1
PY - 2015
SN - 2083-7658
C1 - 2353-1991
SP - 47
EP - 66
DO - 10.4467/23531991KK.15.004.3700
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/potega-smaku-zbigniewa-herberta-w-kontekscie-dychotomii-pana-i-chama
KW - Zbigniew Herbert
KW - Potęga smaku
KW - pan
KW - cham
KW - dychotomia
KW - wykluczenie
KW - przemoc symboliczna