@article{a35ad66f-3b74-4c5b-834e-8cea70523e24,
author = {Anna Malicka-Kleparska},
title = {Old Church Slavonic Roots of the Present-Day Polish Anticausative System},
journal = {Studies in Polish Linguistics},
volume = {Volume 11 (2016)},
number = {Vol. 11, Issue 1},
year = {2016},
issn = {1732-8160},
pages = {27-46},keywords = {staro-cerkiewno-słowiański; polski; antykauzatywa; strona „zwrotna”; diachronia; klityka zwrotna; Old Church Slavonic},
abstract = {W niniejszym artykule zostało zaproponowane wyjaśnienie istnienia różnic pomiędzy prefiksacją syntetycznych i analitycznych czasowników antykauzatywnych w języku polskim na podstawie historii ich rozwoju w językach słowiańskich, z uwzględnieniem staro-cerkiewno-słowiańskiego. Zaobserwowano, że syntetyczne czasowniki antykauzatywne przyjmują łatwo prefiksy zmieniające aspekt czasownika, ale nie jego znaczenie leksykalne, podczas gdy takie ograniczenie nie istnieje dla formacji analitycznych. Sytuacja ta wywodzi się z systemu, jaki istniał jeszcze w staro-cerkiewno-słowiańskim, w którym analityczne formacje były podstawą strony „zwrotnej”, wchodzącej w skład systemu stron charakterystycznych dla odmiany w tym języku. Wskutek tego formacje analityczne otrzymywały te same elementy prefiksalne co czasowniki oparte na identycznych rdzeniach, ale realizujące stronę czynną, to jest te prefiksy, które również mogły istotnie modyfikować znaczenie czasowników. Inaczej działo się w przypadku syntetycznych antykauzatywów. Już w czasach wczesnosłowiańskich były one elementami leksykonu i nie miały innych skojarzonych z nimi form czasownikowych, lecz jedynie leksemy przymiotnikowe i rzeczownikowe (dla których to form system słowiański nie oferował licznych wzorców prefiksalnych). Wskutek tego czasowniki syntetyczne wzbogacały się o prefiksy realizujące tylko opozycje aspektowe, a nie funkcje słowotwórcze. W niniejszym tekście historia obu grup czasowników została prześledzona od czasów wczesnosłowiańskich poprzez fazy pośrednie do dziś.},
doi = {10.4467/23005920SPL.16.002.4817},
url = {https://ejournals.eu/czasopismo/studies-in-polish-linguistics/artykul/old-church-slavonic-roots-of-the-present-day-polish-anticausative-system}
}