TY - JOUR
TI - Prawne aspekty rekonstrukcji dziedzictwa kulturowego
AU - Kowalski, Wojciech
TI - Prawne aspekty rekonstrukcji dziedzictwa kulturowego
AB - 
	W artykule – po analizie różnych przykładów rekonstrukcji budowli i ich zespołów – autor przekonuje, że może być jedynie rekonstrukcja sensu stricto, tzn. w wąskim znaczeniu tego słowa, kiedy jest ona oparta na dobrej dokumentacji i dążeniu do zachowania lub przywrócenia autentyczności. Wszelkie inne przykłady, takie jak zamki romantyczne w XIX w. czy współczesne odbudowy dzielnic miast można nazywać jedynie rekonstrukcją sensu largo, czyli bardzo szeroko pojętą. W dalszej części przedstawiono zmianę podejścia do rekonstrukcji, która w Karcie Weneckiej była niedopuszczalna, ale z czasem doszło do swoistej jej „legalizacji”, np. poprzez umieszczenie na Liście Światowego Dziedzictwa odbudowanego Starego Miasta w Warszawie. Potem przyszły specjalne wytyczne ICOMOS dotyczące odbudowy i rekonstrukcji zabytków z 2017 r., w których zdefiniowano różne rodzaje rekonstrukcji, w tym m.in. „rekonstrukcję jak wcześniej”, „modyfikowaną rekonstrukcję”, „częściową rekonstrukcję” oraz „inne formy rekonstrukcji”. Dokumentem mniej szczegółowym, ale za to dotyczącym szeroko pojętego dziedzictwa, jest przyjęta w 2018 r. tzw. Rekomendacja warszawska o odbudowie i rekonstrukcji dziedzictwa kulturowego. W artykule omówione zostały także kwestie finansowania rekonstrukcji. 

	Legal Aspects of Reconstruction of Cultural Heritage

	Abstract

	After examining several different examples of reconstruction in the context of destroyed buildings and their ensembles, the author argues that the only acceptable form of analyzed activity is reconstruction sensu stricto, meaning in the narrow sense of this word, when it is based on proper documentation and aimed at restoring the building’s original authenticity. All other examples, like 19th century romantic castles or recent restorations of entire city centers, can only be classified as reconstructions sensu largo – in a very wide sense of the term. Then the change in legal approach to the concept of reconstruction is discussed. According to the Venice Charter, it was not accepted per se but slowly “legalized” with the passage of time, initially by placing the Warsaw Old Town on the World Heritage List in 1980 and then in documents like 2017 ICOMOS Guidance on post trauma recovery and reconstruction for world heritage cultural properties, where terms such as “modified reconstruction”, “partial reconstruction” and others have been defined. The more recent and generally drafted 2018 Warsaw Recommendation on recovery and reconstruction of cultural heritage fully accepts the term “reconstruction.” The paper ends with some remarks on the financial aspects of reconstruction. 
VL - 2019
IS - 1/2019 (5)
PY - 2019
SN - 2391-7997
C1 - 2450-050X
SP - 25
EP - 40
DO - 10.4467/2450050XSNR.19.002.10803
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/saaclr/artykul/prawne-aspekty-rekonstrukcji-dziedzictwa-kulturowego
KW - zabytki
KW - rekonstrukcja
KW - prawo ochrony dziedzictwa kulturowego ; monuments
KW - reconstruction
KW - cultural heritage law