%0 Journal Article
%T Bernhard: Nestbeschmutzer i przymus powtórzenia przeciwko władzy
%A Tacik, Przemysław
%J Konteksty Kultury
%V 2022
%R 10.4467/23531991KK.22.019.16253
%N Tom 19 zeszyt 2
%P 244-261
%K Bernhard, powtórzenie, fuga, wspólnota, władza
%@ 2083-7658
%D 2022
%U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/bernhard-nestbeschmutzer-i-przymus-powtorzenia-przeciwko-wladzy
%X Celem artykułu jest zmierzenie się z klasycznym enfant terrible austriackiej kultury – Thomasem Bernhardem – z jednoczesną próbą zadania pytania o relacje pomiędzy wymogiem prawdomówności a prawowitym Nestbeschmutzungiem. Bernharda często dezawuowano jako pełnego sarkazmu i złośliwości szaleńca, który z niesprawiedliwego obrażania wspólnoty czerpał przyjemność. Tymczasem, jak staram się pokazać w tekście, demaskacja wspólnotowej przemocy działa u Bernharda na o wiele głębszym poziomie niż prosto pojęta paresia. Proza Bernharda przyjmuje strukturę fugi, w której bohaterowie zmagają się z problemem swojego jednoczesnego upodmiotowienia i uprzedmiotowienia. To właśnie struktura owej fugi pełni funkcje demaskatorskie i parezjastyczne, o wiele istotniejsze niż wmieszane w nią „oszczercze” treści. W ostatecznej instancji jest strategią przeciwstawienia się obezwładniającej władzy i próbą poszukiwania upodmiotowienia poza jej zasięgiem.