%0 Journal Article %T Pasażerski transport kolejowy na obszarach wiejskich  (na przykładzie przygranicza województwa dolnośląskiego)  %A Smolarski, Mateusz %J Prace Geograficzne %V 2018 %R 10.4467/20833113PG.18.012.9444 %N Zeszyt 154 %P 127-145 %K obszary peryferyjne, transport kolejowy, pogranicze, wykluczenie komunikacyjne, popyt pasażerski, transport wiejski ; peripheral area, rail transport, borderland, transport exclusion, passenger demand, rural transport %@ 1644-3586 %D 2018 %U https://ejournals.eu/czasopismo/prace-geograficzne/artykul/pasazerski-transport-kolejowy-na-obszarach-wiejskich-na-przykladzie-przygranicza-wojewodztwa-dolnoslaskiego %X  Problematyka funkcjonowania transportu kolejowego w skali lokalnej i regionalnej stanowi istotny element polityki transportowej województwa. z kolei kwestia koordynacji przewozów pasażerskich między różnymi spółkami kolejowymi oraz tworzenia atrakcyjnej oferty przewozowej staje się kluczową kwestią w tworzeniu spójnego systemu kolei regionalnej. Celem analizy jest określenie roli i identyfikacja prawidłowości funkcjonowania regionalnego transportu kolejowego na obszarach peryferyjnych na podstawie danych o potokach podróżnych. Ponadto zbadane zostały zależności korelacyjne między liczbą pasażerów a liczbą mieszkańców oraz ofertą przewozową. obszar badań został zawężony do dwóch jednostek NUTS 3 (jeleniogórski oraz wałbrzyski). Największy wpływ na liczbę pasażerów na badanych terenach wiejskich miał potencjał demograficzny, czyli liczba mieszkańców danej miejscowości. Kolejną zmienną kształtującą wartości analizowanej cechy była ta opisująca ofertę przewozową. oceniony został związek między ofertą przewozową a liczbą pasażerów. Podkreśla to fakt, że liczba pociągów jest związana ze stosunkowo wysokim stopniem wykorzystania kolei przez mieszkańców. Najmniejsza zależność istnieje między ofertą przewozową a liczbą mieszkańców. oznacza to, że brak jest ścisłego dostosowania liczby par pociągów do potencjału demograficznego miejscowości. Dodatkowo zbadane zostały nierównomierności (roboczo-weekendowe) przewozowe w zakresie liczby połączeń kolejowych oraz potoków pasażerskich. Transport kolejowy może zostać uznany jako szkielet powiązań komunikacyjnych regionu i na jego podstawie powinien być tworzony zintegrowany system (kolejowo-autobusowy) obsługi komunikacyjnej terenów wiejskich. Przeprowadzone badania stanowią przykład empirycznej analizy na podstawie danych dotyczących potoków pasażerskich, które w polskich realiach są często trudno dostępne albo niepełne.     Abstract Passenger rail transport in rural areas (on the example  of the borderland of Lower Silesia Voivodship)  The issues of railway transport functioning on a local and regional scale constitute an important element of the voivodship transport policy. Coordinating passenger transport between various companies and creating a transport offer adequate to the needs becomes a key issue in creating a coherent regional rail system. The aim of the analysis was to determine the role and to identify the rules of functioning of regional rail transport in peripheral areas based on the data on passenger flows. Correlation relationships between the number of passengers and the number of inhabitants as well as the transport offer were investigated. The research area was narrowed down to two NUTS 3 units (Jelenia Góra and Wałbrzych). The demographic potential, i.e. the number of inhabitants of a given town had the greatest impact on the number of passengers in the studied rural areas. The smallest dependence exists between the transport offer and the number of inhabitants. This means that there is no exact adjustment of the number of train pairs to the demographic potential of the town. In addition, transport unevenness (weekday-weekend) in terms of the number of rail connections and passenger flows was examined. Rail transport can be considered as the backbone of the region’s transport links and on its basis an integrated system (rail and bus) of communication services for rural areas should be created. The conducted research is an example of empirical analysis based on the data on passenger flows, which, in the Polish realities, are often difficult to access or incomplete.